Belediye iştiraki belediye yerine çökmüş! Kültür AŞ’de baştan sona skandallar zinciri

• Haber7 - ÖZEL

İmamoğlu’nun tepesinde yer aldığı yolsuzluk ve rüşvet soruşturması iddianamesinde vurgunun en büyük adresi olarak işaret edilen Kültür AŞ’deki usulsüzlükler Sayıştay raporuna yansıdı.

Sayıştay’ın 2024 denetim raporunda, İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraki Kültür AŞ’deki ruhsatsız işletmeler, usulsüz kiralamalar, liyakatsiz atamalar ve milyonlarca liralık kamu zararı tespit edildi.

İşte Sayıştay raporunun satır aralarından çıkan, skandalın boyutunu büyüten en kritik bulgular:

‘KAÇAK KİTAPÇI’

Kültür AŞ'nin ticari faaliyet gösterdiği birçok önemli noktanın İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı bulunmuyor.

Ruhsatsız faaliyet gösteren İstanbul Kitapçısı şubelerinin Karaköy, Beyoğlu, Panorama 1453 Müze, Gazhane ve Silahtarağa olduğu belirtildi.

KİRACIDAN KİRALIK

Şerefiye Sarnıcı’ndaki kafenin de ruhsatsız olduğu vurgulandı.

Denetçiler, şirketin İBB'den kiraladığı Şerefiye Sarnıcı Kitap Kafe, Panorama Müzesi Dükkânları ve Topkapı Depo ve Otopark Alanları dahil 6 taşınmazı, belediye onayı almadan üçüncü kişilere kiraya verdiğini tespit etti. Bu durumun sözleşmenin feshi ve şirketin teminatının gelir kaydedilmesi riskini taşıdığı, aynı bulgunun 2023 raporunda da yer almasına rağmen bir işlem yapılmadığı kaydedildi.

SÖZLEŞMESİZ KİRACI

Kültür AŞ'nin İBB mülkiyetindeki Harbiye Cemil Topuzlu Sahnesi, Gazhane (Mekan Kitapçısı) ve Maltepe Şubesi Kitapçısı’nı resmi kiralama olmadan, ecrimisil ödeyerek kullandığı ifade edildi.

Buna göre Kültür AŞ hayati faaliyetlerini hukuki zeminden yoksun biçimde sürdürüyor.

İSTANBULLUNUN PARASIYLA AİLE BOYU ÇİFTE SİGORTA

Kültür AŞ’nin bazı personel ve aile fertlerinden oluşan 244 kişi için özel sağlık sigortası yaptırılarak bütçeden 5 milyon 93 bin 298 TL harcandı.

Bu kişilerin zaten genel sağlık sigortalısı olduğu tespit edildi.

Böylelikle özel sağlık sigortası harcamasının mükerrer ödeme ve kamu kaynağı israfı olduğu saptamasına yer verildi.

Kurum menfaati taşımayan bu usulsüzlüğün 2023 raporunda da yer almasına rağmen düzeltilmediği belirtildi.

KANUNDAN KAÇIP SUÇ İŞLEDİLER

Rapordaki en dikkat çekici bulgulardan biri, 188 milyon TL’lik Dijital Deneyim Müzesi (DDM) yapım işiyle ilgili oldu.

İtirafçı olan Kültür A.Ş. Genel Müdürü Murat Abbas’ın “Arkasında Murat Ongun vardı” dediği Dijital Deneyim Müzesi’nin inşa sürecinde Kamu İhale Kanunu’ndan kaçıldığı tespit edildi.

Müze yapım ve kurulum işi, tek bir ihale yerine parçalara bölünerek “mal ve hizmet alımı” kılıfına sokuldu. Böylelikle istisna kapsamına alındı. Sayıştaya göre bu yöntem kanuna karşı bir hile ve disiplin suçu hem de adli vaka teşkil ediyor. Usulsüzlüğü yapanlar hakkında disiplin cezası uygulanması ve ceza kovuşturması yapılması isteniyor.

İBB merkezli yolsuzluk soruşturmasına damga vuran itiraflar! İhaleler, villalar,arsalar...

‘KAÇAK’ DENEYİM MÜZESİ

Ayrıca, DDM’nin projesiz şekilde yapıldığı, müze binasına ilişkin herhangi uygulama projesi bulunmadığı rapora yansıdı.

AKRABA KONTENJANINDAN MÜDÜR

Raporda, şirket içi yönetmeliklere aykırı olarak üst düzey yöneticinin kardeşinin kilit bir pozisyonda istihdam edildiği belirtildi.

Kültür AŞ Teknoloji ve Dijital Operasyonlar Genel Müdür Yardımcısının kardeşinin Proje Yazılım Müdürü olarak şirkette çalıştığı tespit edildi.

Oysa Kültür AŞ İnsan Kaynakları Yönetmeliği’de “Personelin eşi, çocuğu, annesi, babası veya kardeşi işe alınamaz, alındığı tespit edilirse iş sözleşmesi tazminatsız olarak derhal feshedilir” hükmü yer alıyor.

Sayıştay, akraba kontenjanından işe başlayan Proje Yazılım Müdürü hakkında tazminatsız fesih işlemi yapılması gerektiğini kaydetti.

ÖNÜNE GELENİ AMİR YAPMIŞLAR

Kültür AŞ’deki bir diğer usulsüzlük, liyakatsiz atamalar.

Şirket yönetmeliğine göre yönetici unvanları için lisans mezuniyeti şartı aranmasına rağmen, Mekan Müdürlüğü ve Teknik Bakım Onarım ve İnşaat Şefliği gibi kadrolara lise mezunu personelin atandığı belirlendi.

Sayıştay raporunda, “Üniversite mezunu olması gereken kadrolara lise veya daha düşük eğitim düzeylerinde olan kişilerin atanmasının çalışanların motivasyonunu düşüreceği ve iş barışını bozacağı açıktır” denildi.

22 MİLYON HİÇ OLDU 

Sayıştay, Kültür AŞ’nin kamu gelirlerinden feragat ettiğini de ortaya koydu.

Şerefiye Sarnıcı ve Panorama 1453 Müzesi’ndeki "video mapping" gösterimleri için yapılan ciro paylaşımı sözleşmelerinde, işin satın alma veya kiralama ile yapılması durumunda oluşacak kar-zarar analizinin yapılmadığı ifade edildi.

Yapılan incelemede, bu sözleşmeler nedeniyle şirketin sadece 2024 yılı içinde toplam 22 milyon 748 bin 492 TL gelirden vazgeçtiği hesaplandı.