Herkes merak ediyordu! Evin zemini çakıl mı, kum mu, kaya mı gösteriyor! TIKLA / ÖĞREN

BEUN Mühendislik Fakültesi Geomatik Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu, sosyal sorumluluk projesi kapsamında geçen yıl, Türkiye'deki her noktanın zemin ve fay hatlarının üretebileceği deprem bilgilerini gösteren internet tabanlı, interaktif DepremBİS (Deprem Bilgi Sistemi) uygulamasını geliştirdi.

Kutoğlu, ‘Deprembis.com.tr’ adresinden erişilebilen uygulamaya olası depremin etkileyeceği bölgeleri, yaşanacak hasarı renklerle gösteren ve yazılı değeri belirten modülü eklediklerini söyledi.

Şu ana kadar Türkiye’de bulunan 50 fay hattı incelenip yazılıma entegre edildi. Yazılımın arka planda çalışmaya devam edip yeni fay verilerini de işlemeye, işlendikçe de sisteme eklenmeye devam ettiğini belirten Kutoğlu, farkındalık oluşturmak istediklerini söyleyerek, "Ülkemiz bir deprem ülkesi, vatandaşlarımız da oturdukları bölgelerdeki fayları bilmek istiyorlar, faylar hakkında bilgi edinmek istiyorlar. Bu faylar ne kadar büyüklükte depreme neden olabilir, kendi zeminlerinin durumu nedir bunları öğrenmek istiyorlar. Biz de farkındalık yaratmak adına web sayfası oluşturmuştuk, ‘deprembis.com.tr’ adı altında. Buraya vatandaşlarımız girip üye olup bölgelerindeki fayları sorgulayabiliyor, fayların neden olabileceği depremlerin büyüklüklerini ve evlerinin zemin bilgilerini sorgulayabiliyorlardı" dedi.

‘DEPREMİN ETKİ ALANLARINI SORGULAMARI MÜMKÜN OLABİLECEK’

Prof. Dr. Kutoğlu, "Biz bu uygulamayı biraz daha geliştirdik. Şimdi fayların üzerine tıkladıklarında bu fayların, hangi mevkide hangi bölgede ne kadar hasar yapabileceğini hesapladık ve bunu da servis ettik. Yapacakları şey sadece ‘deprembis.com.tr’ye girip üye olup ilgilerini çeken, kendilerini etkileyebileceğini düşündükleri fayların üzerine tıkladıklarında haritada, depremin etki alanını ve bu etki alanı içerisinde ne kadar hissedeceklerini veya bölgelerinde hangi ağırlıkta bir hasar meydana gelebileceğini sorgulamaları mümkün olabilecek" diye konuştu.

ÇINARCIK FAYI'NI İNCELEDİ

Bir fay seçildiğinde ‘etki alanını göster’ seçeneğiyle sorgulama yapıldığında, olası bir depremin etki alanı ve muhtemel hasar miktarının görülebileceğini söyleyen Prof. Dr. Kutoğlu, "Son dönemde çokça tartışma konusu olan Çınarcık Fayı adı verilen bu fayın kırılması durumunda beklenen hasar bölgesi hemen haritada karşınıza çıkıyor. Mavi alanlar, hafif hissedilen ve hasar beklenmeyen alanlar oluyor. Burada bir sarı noktayı seçtim. Burada depremin çok güçlü hissedileceğini ama hasarın orta seviyede olabileceğini öğrenebiliyoruz. Çınarcık Fayı baktığımız zaman İstanbul’un Marmara Denizi kıyısındaki özellikle Küçükçekmece ve Büyükçekmece kısmında hasarın yumuşak zeminli bölgelerde daha büyük olabileceğini sonuçta bir mühendislik hesaplaması, olasılıklar dahilinde görüyoruz. Kuzeye doğru hasarın daha az olacağını görüyoruz. (Bursa’yı işaret ederek) buralar sulak alanların kenarları, çökelti alüvyon alanlar dere kenarları gibi alanlar, deprem bölgesinde uzak olsalar da buralarda zemin durumu nedeniyle zeminin daha zayıf olması nedeniyle hasar meydana gelme durumu söz konusu olabilir" dedi.

EVİMİN ZEMİNİ KUM MU, KAYA MI?

Deprembis üzerinden açılan üyelikle birlikte aylık 5 adet sorgulama kullanıcılara ücretsiz olarak sunuluyor.

Üyelik açıldıktan sonra kullanıcılar adres bilgisin girdikten sonra bölgeye yakınlaşarak evinin zemin tipini öğrenebiliyor.

Zayıf, orta ve güçlü seçeneklerinin bulunduğu uygulamada zemin cinsi hakkında da bilgi veriyor.

"Zemin Sorgula" butonuna tıklanması durumunda kimi bölgeler için, "Çok Katı Kum, Çakıl ve Sert Kil tabakaları veya Ayrışmış Çok Çatlaklı Zayıf Kayalar" ifadesiyle orta; "Orta Katı- Katı Kum Çakıl veya Çok Katı Kil Tabakaları" ifadesiyle zayıf zemin bilgileri yer alıyor.

FAY DA SORGULANABİLİYOR

Evinizin bulunduğu en yakın bölge bulunan faya tıklayarak evinizin olası bir deprem ne kadar etkileneceğini de sorgulayabilirsiniz