Tarihi değiştirecek keşif! 'Türk' adının geçtiği en eski anıt Moğolistan'da bulundu

Moğolistan’da Kültekin ve Bilge Kağan’ın babası olan İkinci Göktürk Devleti kurucusu İlteriş Kutluğ Kağan’a ait anıt bulundu. Yazıtta ‘Tanrı’, ‘Türk’, ‘Kutluk’, ‘Tümen’ yazıları yer alıyor.

Tarihi değiştirecek keşif! 'Türk' adının geçtiği en eski anıt Moğolistan'da bulundu
Tarihi değiştirecek keşif! 'Türk' adının geçtiği en eski anıt Moğolistan'da bulundu
GİRİŞ 25.08.2022 07:49 GÜNCELLEME 25.08.2022 07:53
Bu Habere 20 Yorum Yapılmış

Uluslararası Türk Akademisi ile Moğol Bilimler Akademisi Arkeoloji Enstitüsü iş birliğinde Moğolistan’ın Ötüken bölgesinde yürütülen bilimsel kazı çalışmaları sonucunda Göktürk Devleti’nin hükümdarları Bilge Kağan ve Kül Tigin’in babası İlteriş Kağan’ın külliyesi ile yazıtı keşfedildi.

Moğolistan’ın başkenti Ulan Batur’da konuyla ilgili düzenlediği basın toplantısında konuşan Uluslararası Türk Akademisi Başkanı Darhan Kıdırali, 2019'da Moğolistan’ın Arkeoloji Enstitüsü uzmanlarıyla Ötüken bölgesindeki Nomgon ovasında ortaklaşa başlattıkları kazı çalışmalarının başarıyla sonuçlandığını söyledi.

Kazı çalışmaları sonucunda Bilge Kağan ile Kül Tigin’in babası İlteriş Kağan’ın külliyesi ve yazıtını keşfettiklerini kaydeden Kıdırali, "Anıt metninden elde edilen bilgilere dayanarak, Nomgon külliyesinin Göktürk Kağanlığını yeniden canlandıran Kül Tigin ve Bilge Kağan'ın babası İlteriş Kutluk Kağan'a ithaf edildiği sonucuna varılmıştır. Ayrıca bu külliye, 'Türk' adının ilk kez geçtiği Göktürk döneminin en eski yazılı anıtı olarak kabul edilmektedir" dedi.

12 SATIRLIK ESKİ TÜRK YAZISI BULUNUYOR
Kıdırali, batıdan doğuya oval biçimde inşa edilen külliyenin toplamda 49 metrekare alandan oluştuğunu belirterek, “Külliyenin etrafına hendek kazılmış ve buradan toprak yığılarak bir kale inşa edilmiş. Külliyenin batı tarafında, alanın ortasına delikli taştan bir küp (sunak), taştan insan figürleri, iki yavrusu olan aslan heykeli ve iki koyun heykeli bulunmaktadır” ifadesini kullandı.

 

Bunun yanı sıra külliyenin kapısında 51 balbal taşın sırayla yerleştirildiğini kaydeden Kıdırali, bunlar arasında 5 balbal taşından Aşina ailesine ait "dağ keçisi" sembolünün tespit edildiği bilgisini paylaştı.

Kıdırali, ayrıca külliye içinde bir ibadet yerinin olduğunu kanıtlayan tuğla kalıntıları ile patika üzerine serilen kil kaplamanın da bulunduğunu dile getirerek, şöyle devam etti:

“İbadet yerinin önünde yazıtın üst kısmı ve kaplumbağa şeklindeki temeli keşfedildi. Bulunan eserin iki yüzünde 12 satırlık eski Türk yazısı, üçüncü yüzünde ise eski Soğd yazısı bulunmaktadır. Keşfe katılan bilim adamları, anıtın metninden 'Tanrı', 'Türk', 'Kutluk', 'Tümen' gibi bir dizi kelime tespit etti.”

"İLTERİŞ KAĞAN ANITI, ORHUN ANITI GİBİ GÖKTÜRK DEVLETİ İÇİN ÖNEMLİ BİR ANIT"
Kıdırali, İlteriş Kağan’ın Nomgon külliyesinin genel olarak oğulları Bilge Kağan ve Kül Tigin’in anıtlarına benzediğini söyledi.

Nomgon’daki İlteriş Kağan yazıtının üst tarafında vücudu ejderha şeklinde iki kurt başı simgelendiğini belirten Kıdırali, “Taspar Kağan, Bilge Kağan, Kül Tigin ve diğer anıtların tepesine de bu tür kağanlık simgeleri olan ejderha biçimli kurt başlı bir şeklin çizildiği bilinmektedir. Nomgon anıtının, Orhun anıtları gibi Göktürk devleti için önemli bir anıt olduğu anlaşılmaktadır” değerlendirmesini yaptı.

TÜRK DEVLETLERİNDE TANITIMI YAPILACAK
Kıdırali, Uluslararası Türk Akademisi olarak Nomgon kazı sonuçları ile ilgili bilimsel kitap hazırlayacaklarını ve tanıtımını ise tüm Türk devletlerinin başkentlerinde yapmayı planladıklarını belirterek, “Moğolistan'daki Göktürk dönemine ait anıtların kazıları gelecekte de devam edecek” diye konuştu.

 

ÖzgürBayrak Haber7.com - Editor
Haber 7 - ÖzgürBayrak

Editör Hakkında

Ankara'da doğan Özgür Bayrak, ilk, orta ve lise öğrenimini İstanbul'da tamamladı. Erciyes Üniversitesi İletişim Fakültesi "Gazetecilik" bölümünden mezun oldu. Üniversite döneminde çeşitli yerel gazetelerde muhabir ve editör olarak görev aldı. Star.com'da internet editörü olarak stajını tamamladıktan sonra Medya Takip Merkezi'nde 3 yıl boyunca Gündem, Siyaset, Spor, Ekonomi kategorilerinde haber ve SEO içerikleriyle birlikte galeri ve video hazırladı. 2019'un Şubat ayından bu yana ise Haber7.com'da Gündem Editörü olarak habercilik kariyerine devam etmektedir.
YORUMLAR 20
  • Tarihi 1 yıl önce Şikayet Et
    En eski denilenin tarihi nedir? Haberde onu da yazında öğrenelim. Eksik bilgi var.
    Cevapla
  • Türk 1 yıl önce Şikayet Et
    Merhaba M.S.660 .690 ARASİ
    Cevapla
  • Malatya lı 1 yıl önce Şikayet Et
    Kelimeleri ben birleştireyim. Allah Türk Tümenini yani Türk Askerini korusun yazıyor. Rahmetli dedelerimizden Allah razı olsun. Mekanları cennet olsun. Bizleride doğru yolda ayırmasın
    Cevapla
  • Misafir 1 yıl önce Şikayet Et
    Allah'ım sana hamd olsun peygamber duası almış Türk milletini koru yarabbim
    Cevapla
  • Cihan 1 yıl önce Şikayet Et
    Amin inşallah
    Cevapla
  • Guaidoglu 1 yıl önce Şikayet Et
    Dogru elbet bir gün ortaya cikar. Yalan söylenyenlere iftira atanlara kapak olsun. Tarihe yalanci ve hilekar olarak daima gececeksiniz.
    Cevapla
  • Bülent K. 1 yıl önce Şikayet Et
    Bu araştırma sonucunda doğru ve adaletli bir milletin bir eseri daha tarihin gün yüzüne çıktı. NE MUTLU TÜRKÜM DİYENE. Türklügüm ve Müslüman oluşum için ELHAMDÜLİLLAH. Tarihimizle onur ve gurur duyuyoruz. KISKANANLAR ise kendi tarihine bakıp yalancılığı, hainliği, kibiri, hırsızlığı, ahlaksızlığı, edepsizliği, her türlü terbiyesizliği görebilir. Sadece tarihi eserler ve bırakılan gelenek ve görenekler buna belgedir. Allah geçmişimize rahmet eylesin. Düşmanımızı ise her iki cihanda kahruperişan eylesin.
    Cevapla
  • Bozok 1 yıl önce Şikayet Et
    eskiden biz çocukken dünyanın kaplunbağa üzarinde oldugu söylenirdi belki onla alakası vardır
    Cevapla
Daha fazla yorum görüntüle
DİĞER HABERLER
Mansur Yavaş'ın seçim şarkısı ile PKK marşı arasında şoke eden benzerlik!
Savunma Sanayii'nde bir ilk! ABD, Türkiye'den almaya başladı