'Memleketim, İsrail millî şarkısıydı'

Emine Dolmacı'nın röportajı

Hem besteci, hem piyanist hem de pek çok sanatçıyı yetiştirmiş bir isim. İlerleyen yaşına rağmen hâlâ sahneye çıkıyor. "Ben nota bilmem, müzik eğitimi de almadım. Bu bana Allah vergisidir." diyen İlham Gencer, hiç albümü olmadığı halde 60 yıllık sanat hayatına ait yüzlerce belki de binlerce parçayı hafızasında tutuyor.

Sıkı bir Türk milliyetçisi olan Gencer, kendisini "Beynim Türk'e, parmaklarım Batı'ya çalışır." diye tanımlıyor. Gencer'in, 84 yıllık hayatı, "Kendisi rahmetli Türkeş'in bize emanetidir." diyen Sami Coşkun tarafından yazılan bir kitapta toplandı. Fosil Yayınları'ndan çıkan, 'Sanatta ve siyasette İlham Gencer' kitabından sonra Gencer'le müziği ve geçmiş günler üzerine konuştuk.

Halen piyano çalıyor musunuz?

5 yaşımdan beri çalıyorum. Bir hocam yok, nota da bilmem. Tanrısal bir yetenek bu. Gözümü açtım, evde bir konsol piyano vardı. Annem rahmetli hem piyano çalardı hem de el sanatlarına düşkündü. Ayrıca şarkı sözleri de yazardı.

Anneniz mi size öğretti?

Benimki bir yetenekti. 5 yaşımda Saray Sineması'nda konser verdim. 64 yıldır sahnedeyim. Evde kuyruklu bir piyanom var. Onu 3 yalı fiyatına aldım. O piyano ilk yetişenlere yardımcı oldu. Ajda Pekkan, Emel Sayın, Cem Karaca, Ayten Alpman. Ben cazcıyım aslında ama kafam Türk. Beynim Türk'e, parmaklarım Batı'ya çalışır. Fabrikasyon hatası bir insanım ben.

Sizin hikâyenizde en belirgin unsurlardan biri Çatı Kulübü. Burada pek çok önemli ismi yetiştirdiniz. Onlarla halen görüşüyor musunuz?

Çatı'dan sonra da benim çalıştığım muhitlere gelmişlerdir Ajda Pekkan, Emel Sayın, Cem Karaca, Füsun Önal. Eşim Ayten Alpman'ı zaten saymıyorum. Onun hem hocası hem kocası oldum. Hocayken iyiydi ama koca olunca geçinemedik. Yine görüşüyoruz arada sırada tartışmalarımız da oluyor. Geçenlerde televizyonda çatışma çıktı memleketim şarkısı yüzünden. Bu şarkı İsrail milli şarkılarından biri aslında.

Neden bu kadar kızıyorsunuz Memleketim şarkısını söylemesine?

Şarkının sözlerinde diyor ki: "Ben gönlümü eylerim gerisi Allah kerim." Siz gönül eylerseniz Kıbrıs da buharlaşır gider. Orada ihanet var. Ayten Alpman'la benim bir kavgam yok ama onun da kafası almıyor. Milli şarkıcı olmuş, hiç alakası yok. Evine girin plaketlerle dolu. Ben Türkiye'de milli şarkıların bestecisiyim, hiç kimse plaket vermiyor. 'Ne Mutlu Türk'üm diyene' diye bestem var. Atatürk'ün 100. doğum yıldönümü için yazdım. Ödül vermişlerdi. 10 gün sonra geri istediler.

Neden?

Sahte Atatürkçüydüler de ondan. Atatürk'ün doğumunun yüzüncü yıldönümü kutlamalarını düzenleyen 12 Eylül yönetimi yaptı bunu.

Ne yaptınız siz geri isteyince peki?

Vermedim. Türkiye'de sahte Atatürkçü var, sahte Müslüman var, sahte ülkücü var, sahte devrimci var, sahte müzisyen var. Ben sahtelere karşı çıktığım için kimse hoşlanmıyor. Türk milliyetçisiyim ve elhamdülillah Müslüman'ım. Onun için de bir pankart hazırladım.

Ne yazıyor pankartta?

'İki Mustafa asla tartışılmaz.' Mustafa filmine karşı. Onu yanımda taşıyorum. Yılbaşında Adana'dan dönerken Atatürk Havalimanı'nda açtım. Ertesi günü Akşam gazetesinde manşet oldu. 'Çılgın Türk' diye yazmışlar. Hâlbuki ben çılgın değilim, şuurlu Türk'üm.

Milliyetçilik anlayışınız nereden kaynaklanıyor. Çünkü sizin döneminizde sanat camiasından insanların genelde sol eğilimleri var? Sizde nereden geliyor, aileden mi?

Onlardan böyle bir şey görmedim. Yalnız Kırımlı olan enişte tarafımdan bana tevarüs etmiş olabilir. Cafer Seyit Ahmet Kırımer çok Müslüman bir adamdı. Cafer amcanın dizinin dibinde komünistlerin onlara yaptıkları mezalimleri dinleyerek çocukluğum geçmiştir.

Siz, Türkeş'in ricası üzerine Ülkücü Sanatçılar Derneği'ni de kurdunuz. Sanatçı bu kadar siyasetin içinde olmak zorunda mı?

Herkesin aslında siyasetin içinde olması lazım. Hiç kimse siyaset yapmazsa, köpeksiz köy bulurlar değneksiz gezerler Türk düşmanları, Müslüman düşmanları. Benim görüşüm Türklüğü çağlar üzerinden sıçratmaktır. Ama solcular ve komünistlerin Türkiye'de böyle bir müzisyenin olmasına tahammülleri yok.

Çok salon adamı görünüyorsunuz ama cesur bir hayatınız var. Böyle bir hayatın içerisinde başa ve eş olmak nerede duruyor?

Ben iki evlilik yaptım, üç çocuğum var. Bu mücadele dolayısıyla çocuklarımla gerekli şekilde meşgul olamadım. Ama ben bütün Türk milletinin çocuklarına hizmet ettim. O yüzden çok rahatım, huzur içindeyim.

Alparslan Türkeş'e uzun yıllar danışmanlık yaptınız. Daha sonra neden geri planda kaldınız ve siyaseti düşünmediniz?

Siyasetçiler o parti iktidarda olduğunda bir numara oluyor. Daha sonra bir kenara atılıyor. Ben rahmetli Türkeş'in sesi oldum her zaman. Hiçbir zaman da bir kenara atılmadım.

Siz sanatta ve siyasette pek çok şeyi yaptınız. Bu yaşa gelmiş biri olarak geriye dönüp baktığınızda hayatınızın en büyük başarısı nedir?

İlk Türkçe sözlü hafif batı müziğini yorumlamaktır. Bir Varmış Bir Yokmuş parçasıdır. İstanbul Radyosu'nda 1949'da, 1963'e kadar hep yabancı şarkı söyledim. Yasaktı, Türkçe mırıldansanız ihtilal olur. Şarkı deyip geçmeyin, Türkiye'deki bütün ihtilaller müzikle yapılmıştır.

Hareketli, renkli iniş çıkışlarla dolu bir hayat yaşadınız. Bugün geldiğiniz noktada neyle baş başa kaldınız. Size kalan nedir?

Yaşadıklarımdan bana kalan büyük bir şeref ve haysiyettir. Benim en büyük özelliğim Türk olmam, Türk gibi yaşamam ve Türk gibi yaşatmak için insanlara bestelerimle rehber olmamdır. Bundan daha güzel bir zenginlik olabilir mi.

Önümüzde bir yerel seçim var. Siz İstanbul'dan milletvekili ve belediye başkan adayı olmuştunuz daha önce. Bu seçimlerde aday olsaydınız İstanbul için ne vaat ederdiniz?

İstanbul Türkçesini bütün İstanbullulara öğretmek için bir okul açarım. Bunu öğretirdim. Herkes şimdi Amerikanca konuşuyor.

İsim değiştirme hikâyesi nedir peki, neden gençken değil de şimdi?

Evet, ismim Osman'dı benim aslında. Bunu Ergenekon'dan sonra yapmak istedim, çünkü son derece üzdü beni olanlar. Birileri Ergenekon adıyla çete kurmuş olabilir, bu nedenle bu isim zarar da gördü ama bu bizim destanımız neticede.

Atatürk'ün cenazesinde yaralandım

Atatürk'ün cenazesinde 12 yaşındaydım ve atların altında kaldım. 3,5 ay Teşvikiye Sağlık Yurdu'nda yattım. Kafam parçalandı, hala kafamda dikiş izleri var. 11 kişi öldü orada, bunu kimse bilmiyordu Türkiye'de. Gazeteciler Cemiyeti'nin bir gazetesi vardı Bizim Gazete diye. Orada röportaj yapmıştım, onlar da inanmamışlardı. 1938 yılındaki gazetelere bakmışlar. Onlar da tekrar geçtiğimiz 8 Temmuz'da gazetelerine yazdılar.

125 yıllık piyanomu müzayedeye çıkarıyorum

Benim piyanom antika, 125 yıllık. Bunu 1950'de, Rafi Portakal'ın babasından bir müzayedede satın almıştım. Ben bugüne kadar kullandım. Artık, bu piyanoyu müzayedeye çıkaralım ve satalım. Bunu teklif ediyorum. Ben bunu bir müzede görmek isterim ya da bir zenginin salonunda çalındığını görmek isterim.