Osmanlı'nın Seyit Rıza'sı Çakıcı Efe mi?

Türkiye Gazetesinin Amerika Mektubu köşesinde yazıları yayınlanan Ayşe G. Tunceroğlu, Dersim Katliamı ile ilgili ifadelerine kızdığı yazarlara seslendi ve Çakırcalı Mehmet Efe'nin torunu olarak kendi sülalesinin Osmanlı Padişahlarına kahrolsun dememekle hata edip etmediğini sordu. 

“Geçmişi cinayetlerle dolu olan bir ülke için bu tarihî bir dönüm noktasıdır.” “Geçmişi katliamlar tarihi olan bir devletin, yaptığı zulümlerden dolayı ilk kez kendi vatandaşlarından özür dilemesidir.” “Dersim’de gerçekleşen açıkça bir insanlık suçudur.” “Aslında Dersim bir halkın kökünü kurutmak amacıyla yapılmıştır.” ifadelerini kullanan yazarları ipin ucunu kaçırmakla suçlayan Ayşe G. Tunceroğlu, "Bu ne öfke, nasıl bir nefret?! Demek ki dünyanın en berbat milleti bizmişiz! En yere batasıca devleti! Bazı tarihî olayları, siyaset kürsülerinde, fertlerin şahsî hikâyelerine odaklayıp siyasî çekişme malzemesi yapınca, bazı kalem erbabı ipin ucunu kaçırdı" ifadesini kullandı.

Bugün "İzmir'in kavakları, dökülür yaprakları" şeklinde dillerde dolaşan ünlü Ödemişin Kavakları türküsünde adı zikredilen Çakıcı lakaplı ünlü Çakırcalı Mehmet Efe'nin, Osmanlı döneminin Seyit Rıza'sı olduğu belirten Tunceroğlu, "Çakırcalı Mehmet Efe benim büyükdedemdir. Ne Alevî’dir, ne Kürt’tür, ne de kendi devletine karşı İngiliz’den yardım dilenmiştir. Ama sonu böyle olmuştur" dedi.

"DEVLETE KIZMADIK HATA MI ETTİK?" DİYE SORDU 

Seyit Rıza konusunda gösterilen tepkilere gönderme yapan yazar, "Evveliyatında da acılar çok. Meselâ, Çakırcalı’yı yola getirmek, dağdan indirmek için aile efradını, kırk günlük bebeğiyle beraber Çorum’a sürerler, bebek yolda ölür. Başka da erkek çocuğu olmaz... Biz bu acıklı hikâyeleri çok dinledik, ama büyüklerimizden asla ve asla “kahrolası padişahlar!” diye bir beddua işitmedik. Bir kere bile devlet aleyhine lâf duymadık. “Geçmişi cinayetlerle dolu olan bir ülke, geçmişi katliamlar tarihi olan bir devlet...” demedik" ifadesini kullandıktan sonra "Hata mı ettik?" diye sordu.

VASİYETİ: ÖLDÜRÜLÜRSEM BAŞIMI KESİN

Bugünkü köşe yazısını "yürek burkan, bir tarafı “devlet” olan acı hikâyeler ülkemizin her yanında var. Tarihimizle yüzleşeceğiz derken işi şirâzesinden çıkarırsak kitap dağılır!" sözleriyle bitiren Tunceroğlu, 10 Aralık 1910 tarihinde Nazilli'de Karıncalı Dağlarında Rüştü Kobaş komutasındaki Düzce ve Adapazarı yöresinden toplanmış Kafkas göçmenlerinden oluşan gönüllü zaptiye birliğiyle girdiği çatışmada öldürülen dedesinin acı sonunu da şöyle dile getirdi:

"Devletin (Osmanlı’nın) düze indiremediği Çakırcalı Mehmet Efe Nazilli’de Karıncalı Dağ’da jandarma tarafından muhasara edilir.

(Birinci Dünya Savaşı’ndan birkaç yıl önce) Orada vurulur. Efe’nin adamlarına vasiyeti vardır, vurulursa başı kesilecektir ki tanınmasın, cesede eziyet edilmesin. Vasiyet yerine getirilir. Fakat jandarma başsız cesedin Çakırcalı’ya ait olduğundan şüphe eder. Ödemiş’ten hanımını getirirler. Hanımı önce hayır bu o değil der, sonra sırtındaki bene gözü ilişince gözleri yaşarır, o zaman anlaşılır ki bu Çakırcalı’dır.

BAŞSIZ CESEDİ AYAKLARINDAN ASILARAK TEŞHİR EDİLDİ

"Başsız ceset Nazilli meydanına ayaklarından asılıp teşhir edilir. Sonra orada bir yere gömülür. Çakırcalı öldürüldükten sonra operasyon devam eder, kızanları da bir bir ortadan kaldırılır. Civar halk mezara türbe muamelesi yapar. Yıllar sonra Çakırcalı’nın kemiklerini anneannem bizzat giderek getirip doğduğu yer Ödemiş’e defnettirmiştir."

Yazar Tunceroğlu dedesine yapılan zulümleri anlattığı yazısında "Tarihimizde (bütün tarihlerde) acıklı, yürek burkucu hikâyeler çok vardır. Fatih Anadolu’da birliği sağlamak için Türk beyliklerini dize getirirken kimbilir fertler planında ne acılar yaşandı? Ama bir cihan devleti de ondan sonra kuruldu" şeklinde tarihi kıyaslama yapmayı da ihmal etmedi!

(Haber 7)

Köşe yazısının özgün halini okumak için bu linki kullanabilirsiniz