YSK İstanbul seçiminin iptalinin gerekçeli kararını açıkladı

Yüksek Seçim Kurulu (YSK), 6 Mayıs’ta iptal edilen İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimi kararının gerekçesini açıkladı.

GEREKÇELİ KARARIN TAMAMI İÇİN TIKLAYINIZ

YSK'nın gerekçeli kararından önemli başlıklar;

754 SANDIK KURULU BAŞKANI KAMU GÖREVLİSİ DEĞİL

754 sandıkta kanuni zorunluluğa karşın sandık başkanı olarak görevlendirilenlerin bir kısmının emekli memur, bir kısmının özel hastane çalışanı, bir kısmının emekli öğretmen, bir kısmının özel eğitim kurumları öğretmeni, bir kısmının mali müşavir, bir kısmının şirket/sektör çalışanı, bir kısmının muhasebeci, bir kısmının kargo şirketi çalışanı, bir kısmının özel banka çalışanı, bir kısmının avukat ve hukuk bürosu çalışanı, bir kısmının sürücü kursu çalışanı, bir kısmının mühendis, bir kısmının çalışmadığı ve bir kısmının ise bireysel başvuru üzerine görevlendirildiği ve mesleklerinin belirtilmediği tespit edilmiştir.

TAM KANUNSUZLUK TESPİT EDİLMİŞTİR

Sandık kurullarının kanuna aykırı olarak oluşturulması nedeniyle; oy verme esnasında
sandık başında seçmene telkinde bulunulduğu ve yanlış yönlendirildiği, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Seçimine ait oy pusulalarının seçmene eksik veya fazla verildiği, oy sayımında partiler arasında kaydırmalar ve yanlış işlemler yapıldığı, oy sayım döküm cetveli ve sandık sonuç tutanaklarının usulüne uygun tutulmadığı ve torba içerisinde bulunamadığı gibi durumların ortaya çıkmasına sebebiyet verildiği,

Örneğin; İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı için oy kullanan seçmen sayısının
8.865.262 iken ilçe belediye başkanlığı için oy kullanan seçmen sayısının 8.851.159 olduğu ve aradaki farkın 14.103 olduğu, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı için geçersiz oy sayısının 314.243 iken, ilçe belediye başkanlığı için geçersiz oy sayısının 282.566 olduğu,

aradaki farkın 31.677 olduğu, bu hususun sandık kurulunca seçmene fazla veya eksik oy
pusulası verilmesinden kaynaklandığını açıkça ortaya koyduğu,

Tüm bu anlatım ve değerlendirmeler ile dosya eklerinin Yüksek Seçim Kurulu
tarafından ilgili kurum ve kuruluşlardan araştırılarak tespitlerinin yapılması gerektiği,
Bu tespitlere göre kanuna aykırı biçimde sandık kurulu başkanlığı ve sandık kurulu
memur üyeliği görevlendirilmeleri esasen tam kanunsuzluk olduğu, dolayısıyla sandıklarda yapılan tüm seçim iş ve işlemlerinin yok hükmünde olduğu...




SEÇİMERİN SONUCUNU DOĞRUDAN ETKİLEDİ

Oy kullanan seçmen sayısı ile sandık sonuç tutanaklarına işlenen oy
sayılarının arasında hatalar olduğu,

Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimlerinin sonrasında düzenlenen birleştirme tutanaklarında oy kullanan seçmen sayısı ile seçimlerde kullanılan oy pusulası sayıları arasında ciddi bir farkın oluştuğunun görüldüğü,

bu farkın oluşmasının sebebinin, sandık kurullarının gerek oy verme esnasında yaptığı hatalı işlemler gerekse de oy sayımı sonrasında usulsüz ve hatalı olarak düzenlenen tutanakların olduğu, 298 sayılı Kanunun 98 ve 100. maddelerine göre, siyasi partilerin ve bağımsız adayların aldıkları oyların toplamı, geçerli oy pusulalarının toplamına eşit olması gerektiği, geçerli oy pusulalarının toplamı ile geçersiz sayılan ve hesaba katılmayan oy pusulası toplamının, oy kullanan seçmenlerin toplam sayısına eşit olması gerektiği, 31 Mart 2019 Pazar günü İstanbul İlinde yapılan Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimlerinde toplam 31.280 sandıkta oy kullanan seçmen sayısı ile tutanaklara işlenen oy sayıları karşılaştırıldığında,

18.174 sandıkta kanunun aradığı eşitliklerin sağlanmış olduğu, buna karşın 14.410 sandıkta ise rakamsal olarak tutarsızlıkların olduğu ve eşitliğin sağlanamadığının görüldüğü,

Oy kullanan seçmen sayısı ile oy pusulası toplamları eşit olmayan 12.410 sandıktaki sonuç tutanakları incelendiğinde, 10.418 sandıkta siyasi partilerin ve bağımsız adayların aldığı geçerli oy pusulalarının toplamı ile geçersiz sayılan ve hesaba katılmayan oy pusulası toplamının oy kullanan seçmenlerin toplam sayısından eksik (16.505 oy pusulası) olduğunun görüldüğü,

1.992 sandıkta ise siyasi partilerin ve bağımsız adayların aldığı geçerli oyların toplamı ile geçersiz sayılan ve hesaba katılmayan oy pusulalarının toplamının oy kullanan seçmenlerin toplam sayısından (8.811) fazla olduğu, bu durumun ise bir kısım seçmene fazla oy pusulası verilmesinden kaynaklanmış olabileceği,

Oysa ki 298 sayılı Kanunun 86. maddesinin dördüncü fıkrasına göre, bir seçmen aynı seçim türü için birden fazla oy kullanamayacağı, bu şekilde sandık kurullarının hataları ve yanlış işlemleri sonucu meydana gelen eksik veya fazla oy sayısı 25.313 olup, seçimlerin sonucunu doğrudan etkilediği,


MÜKERRER OYLAR TESPİT EDİLDİ

10.290 adet hem cezaevi hem de başka seçmen listesinde kayıtlı seçmenin, 5.287 adet hem İstanbul seçmen listesinde hem de hükümlü seçmenin, 236 adet İstanbul’da yerleşim yeri adresi cezaevi olan seçmenin, kayıtları tespit edildiği,

mükerrer kayıtlı bu seçmenler yerine, yerleşim yerlerinde oy kullanılıp kullanılmadığı seçimin sonucunu doğrudan etkileyecek önemli bir husus olduğu, Kanuna aykırı biçimde kullanılan bu tür oyların 19.774 olduğu, bu oyların hangi adaya verildiğinin belirlenmesinin “GİZLİ OY” ilkesi gereğince fiilen olanaksız olduğu,

ayrıca Yüksek Seçim Kurulunun gündeminde bulunan Büyükçekmece İlçesi ile ilgili itiraz dosyasında da birçok kısıtlı, mükerrer ve usulsüz kaydedilen seçmenin sandıkta oy kullandığına dair başlatılan idari soruşturmaların devam ettiği, Söz konusu sahte seçmen kaydetme işinin kesinlikle normal bir seçmen nakli ve yerleşim yeri adres değişikliği olmadığı, tüm usulsüz ve sahte işlemlerin on binlerce kişiyi etkilediğinin tahkikat dosyası ile ortaya çıktığı, Diğer bir önemli tespitin ise mahkeme kararları ile kısıtlı olduğu tespit edilen 2.308 kişi dışında kalan zihinsel engelli bulunan 18 yaş ve üstü 21.782 kişinin seçmen listelerinde yer aldığı,

zihinsel engelli bu kişilerin tamamının tam teşekküllü devlet hastanelerinden raporlu oldukları ve seçme hakkı açısından engelli olduklarının tespit edildiği, Mahkeme kararları ile kısıtlı olduğunu tespit edilen 424 kişinin dışında kalan 21.358 kişinin seçmen listelerinde yer aldığı,

bu kişilerin kısıtlı olması sebebiyle oy kullanmamasının gerektiği, İstanbul genelinde oy kullanan 21.358 kısıtlının mahkeme kararlarının ilgili kurum ve kuruluşlar ile Türkiye genelindeki tüm Sulh Hukuk Mahkemelerinden sorularak tespit edilmesi ve oy kullanıp kullanmadıklarının da birlikte değerlendirilmesinin gerektiği,

On binlerce zihinsel engelli kişinin İstanbul seçmen listesinde kaydının var olması ve sandıklarda oy kullanması nedeni ile seçmen iradesinin doğrudan sandığa yansıması konusunda kamuoyunda ciddi şüpheler oluştuğu, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimlerindeki iki aday arasındaki oy farkının 13.742 olduğu düşünülürse, on binlerce zihinsel engellinin oy kullandığı bu seçimlerde seçmen iradesinin sandığa doğru ve güvenli yansıtılmaması nedeninin bile başlı başına seçimin yenilenmesini gerektirdiği,



OY FARKININ 20 KATINDAN DAHA FAZLA OLDUĞU ORTAYA ÇIKTI

Seçmen listesinde yapılan bütün maddi hatalar ve/veya kasti yanlışlıklar ve kanuna
aykırılıklar sebebiyle gerçek durumu tespit edilemeyen şüpheli oy sayısını 300.000’den fazla olduğu, bu sayının Adalet ve Kalkınma Partisi ve Cumhuriyet Halk Partisi adayları arasındaki fark olan 13.742 (Oy farkının yaklaşık 20 katı)'den fazla olduğu tespit edilmiştir."

Sayım döküm cetveli boş olan sandıklara ilişkin olarak yapılan incelemede:Ataşehir 1. İlçe 1340 numaralı sandığa ait, Beykoz İlçesinde 1312 numaralı sandığa ait, Beylikdüzü İlçesinde 1300 numaralı sandığa ait, Esenyurt 1. İlçe 1289 numaralı sandığa ait, Esenyurt 2. İlçe 2086 ve 2129 numaralı sandıklara ait, Gaziosmanpaşa 3. İlçe 3302 numaralı sandığa ait, Kadıköy 1. İlçe 1195 numaralı sandığa ait, Kartal 1. İlçe 1006 numaralı sandıklara ait, Sancaktepe 1. İlçe 1266 numaralı sandığa ait, Sarıyer 1. İlçe 1122 numaralı sandıklara ait, Şile İlçesinde 1001 numaralı sandığa ait, Zeytinburnu 1. İlçe 1040, 1043, 1044, 1057, 1114 ve 1212 numaralı sandıklarda, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimine ait sayım döküm cetvellerinin boş olduğu tespit edilmiştir.

İstanbul'da sandık kurulu başkanlığı için ihtiyaç duyulanIn 7 katı kadar kamu görevlisi var. Hal böyleyken ilçe secim kurullarının mülki amirden gelen liste dışından sandık kurulu başkanı seçmesi seçimin güvenilirliğini ortadan kaldırmıştır.

ÖLÜLERİN YERİNE OY KULLANILMIŞ


 

İlçe seçim kurullarınca yapılan incelemeler sonucunda 377 kısıtlının oy kullandığı, 6 sandıkta ölülerin yerine oy kullanıldığı, 41 sandıkta ceza infaz kurumunda bulunan tutuklu ve taksirli suçlardan hükümlülerin yerine oy kullanıldığı, 58 sandıkta ceza infaz kurumunda bulunan hükümlülerin yerine oy kullanıldığı, 224 zihinsel engeli nedeniyle kısıtlı olan kişinin oy kullandığı tespit edilmiştir. Bu şekilde oy kullanma hakkı olmamasına karşın oy kullandığı tespit edilen kişi sayısının 706 olduğu görülmüştür."

İstanbul genelinde, sayım döküm cetveli olmayan veya imzasız olmakla esasen yok hükmünde 108 sandıktaki oy kullanan seçmen sayısı 30 bin 281'dir.

TUTANAĞA YAZILANLAR TORBADA ÇIKMADI

YSK, seçim tutanaklarına yazılan geçersiz oyların çoğunun oy torbalarından çıkmadığını tespit etti.



GÜVENİNİRLİĞİ CİDDİ BİR ŞEKİLDE ZEDELEMİŞTİR

Seçim sonucunun belirlenmesinde en önemli unsurlardan biri sayım döküm cetvellerinin 108 sandıkta düzenlenmemiş olması, bu sandıklardaki seçim sonucunun güvenilirliğini ciddi biçimde zedelemektedir.

Sandık kurulu başkanlarının kanun hükümlerine aykırı görevlendirilmesi ve bu kurulların yaptığı seçim iş ve işlemlerine itibar edilmesinin mümkün bulunmaması ile diğer kanuna aykırılık ve usulsüzlükler, seçimin güvenilirliğini ortadan kaldıran ve seçim sonucuna müessir olay ve haller kapsamında görülmüş, bu nedenle seçimin iptali ve yenilenmesine karar verilmesi gerekmiştir.

KHK'LI 6 KİŞİ SANDIK KURULU BAŞKANI

KHK ile kamu görevinden çıkarılan kişilerden 6'sı sandık kurulu başkanı, 3'ü sandık kurulu kamu görevlisi üyesi olarak görevlendirilmiştir.

Sandık kurulu başkanlarının kanuna aykırı belirlenmesiyle ilgili YSK'nin daha önceden vermiş olduğu emsal oluşturacak içtihadı bulunmamaktadır.

GEREKÇENİN TAMAMI İÇİN TIKLAYINIZ