AK Parti'nin 4 milyon oy kaybının hikayesi

Yerel seçimlerde belediye ve oy sayısı düşen AK Parti’de kaybın nedenleri masaya yatırılırken, ana etken olarak tepki oyları gösteriliyor.

Sürpriz sonuçların ortaya çıktığı 31 Mart yerel seçimlerinde AK Parti’nin 777 olan belediye sayısı 505’e geriledi. AK Parti’nin yönettiği 3 büyükşehir ve 8 il CHP’ye geçti.

4 MİLYON OY KAYBI

2019 yerel seçimlerinde yüzde 44.33 oranla 20 milyon 584 bin oy alan AK Parti, bu seçimde 16 milyon 313 bin oyla yüzde 35.49’a düştü.

2019 yerel seçimlerinde sandığa katılım yüzde 84.7 iken 2024 seçimlerinde katılım oranı yüzde 78.11’de kaldı.

Bütün bu rakamlar AK Parti’nin aleyhine sonuçlar oluşturdu.

ERDOĞAN OYLANMAYINCA...

Sandıktan AK Parti’nin neden güç kaybederek çıktığı sorusu, 1 Nisan’ın en büyük tartışma konusu oldu.

Gazeteci yazar Ahmet Hakan, bu hususta seçmenin “Erdoğan’ı oylamayınca” tepkisini sandığa yansıttığı görüşünü paylaştı. 14 Mayıs 2023 tarihindeki genel seçim sonuçlarına atıf yapan Ahmet Hakan, Hürriyet gazetesindeki yazısında şunları ifade etti:

“Bundan 10 ay önce Türkiye büyük bir seçim yaptı. O seçimde şartlar, bugünkünden pek de farklı değildi:

- Erdoğan’ın karşısında büyük bir ittifak vardı.

- Ekonomide yine sorunlar vardı.

- Pahalılık yine gündemdeydi.

Fakat sonuçta o seçimin tartışmasız galibi Erdoğan oldu.

10 ay sonra yapılan seçimde ise Erdoğan oylanmıyordu ve seçimde tablo tamamen değişti. Neden? Çünkü ekonomide yaşanan sorunlarla ilgili olarak vatandaş hükümete bir uyarıda bulunmak istedi. Hem de ciddi bir uyarı.”

Ahmet Hakan, AK Parti’ye oy vermeyen seçmenin duygusunun, “Nasıl olsa Erdoğan oylanmıyor, nasıl olsa Erdoğan’ın cumhurbaşkanlığı devam ediyor, nasıl olsa Erdoğan açısından bir sorun yok. O zaman uyarımızı yapabiliriz.” şeklinde geliştiğini belirtti.

EKONOMİ TEPKİSİ

Gazeteci yazar Zafer Şahin, milyonlarca oy kaybının belli başlı sebepleri olarak şunları sıraladı:

“Ekonomideki sorunlardan en çok etkilenen emekliler, asgari ücretliler ve dar gelirlilerin sandıktaki tepkisi ve her şeye rağmen verdiği desteği merkez sağ siyaset doğru okumalı. ‘Bu millet CHP’ye oy vermez’ klişesi artık geçersiz. Verebileceğini gösterdi.”

Şahin, Başkan Erdoğan’ın siyasi gücüne vurgu yaptığı saptamasını şöyle sürdürdü:

“Her şeye rağmen Türk siyasetinde en etkili ve güçlü aktör yine Cumhurbaşkanı Erdoğan’dır. Bütün seçim çevrelerinden anlamlı oy alabilen tek siyasi figürdür. 2009 yerel seçimlerinde 38’e düşen partisinin oyunu 2011’de 47’ye yükselten Erdoğan bunu yine başarabilir.”

OY KULLANMAMA SEBEBİ...

Gazeteci yazar Sevilay Yılman ise seçim akşamı AK Partili bir taksici ile yaşadığı diyalogu paylaşarak bu yönde ifadeler kullandı.

“Az önce taksideydim… Kaptan sıkı bir AK Partili ve Erdoğan hayranı… Hatta 15 Temmuz Gazisi…  Ama oy kullanmamış bugün. Sordum tabii sebeplerini. Birkaç şey var dedi ve sıraladı” diyen Sevilay Yılman, şöyle devam etti:

BİRİNCİSİ İsrail/Filistin meselesidir. Çok iki yüzlü tavır sergilediler. Bir yandan yüreğimiz Gazze için ağlıyor derken diğer yandan İsraille ticareti devam ettirmişler (Bu konuda özellikle YRP’nin Genel Başkanı Fatih Erbakan’ın söylemlerinden etkilendiğini ifade etti)

İKİNCİSİ ise ekonomi dedi. Çok kötü durumda ve böyle olmasının nedeni de Reisin inadı ve daha önce işi ehil insanlara teslim etmemesidir. Bekarım. Ayda net 30 bin kazanıyorum. Avcılar’da sıradan bir eve 13 bin ödüyorum. Faturalar, yeme, içme ve ay sonunu zor getiriyorum. Ben 30 bin ile güç bela geçinirken emekli 10 bin ile ne yapsın?

ÜÇÜNCÜSÜ ise adam kayırmacılık dedi. Kız kardeşi ile ilgili bir KPSS hikayesi filan anlattı.

Bunlara çok kızdım ve o yüzden de oy vermeye gitmedim bugün dedi.”

Konuşma esnasında CHP’lilerin konvoylarının geçtiğini belirten Yılman, “Bu tabloyu yaşayacağını bilseydin gider miydin peki sandığa?” sorusuna AK Partili taksicinin şu karşılığı verdiğini aktardı:

“Kalbim çok buruk bu sonuç karşısında. Çünkü ben Reise hastayım. Onun için ölümü bile göze alırım ama oy kullanmadığıma da pişman değilim çünkü AK Parti’ye bu tokat atılmalıydı abla. Yoksa akılları başlarına gelmeyecekti. Böyle iyi oldu bence.”