Padişah 'gözün kör olsun' diyen kadına ne yaptı?

Osmanlı Devleti’nde modernleşmenin öncüsü olan İkinci Mahmud’un başına, 1810 Şubat’ında garip bir iş geldi. Padişah kıyafet değiştirmiş şekilde Fatih taraflarında dolaşırken, fırından ekmek alan bir kadının ‘Padişahın gözü kör olsun. Şu ekmeği alıncaya kadar çektiğimiz eziyete bak!’ diye söylendiğini duydu.



Kadının sözlerinden ziyade, çektiği eziyete üzülen İkinci Mahmud, ertesi gün kadının evine bir miktar para gönderdi. Padişahın adamları fırına gittiklerinde hükümdara beddua eden kadının bir gece önce birdenbire kör olduğunu öğrendiler. Bunun üzerine, İstanbul’un her yanını İkinci Mahmud’un ‘keramet gösterdiği’ ve padişahın ‘veli olduğu’ dedikoduları sardı.



Osmanlı İmparatorluğu, 18. yüzyılın son çeyreğinden itibaren girdiği her savaşı kaybetti ve arka arkaya alınan bu mağlubiyetler, halkı kurtarıcı aramaya itti. Tahta çıkan her padişah yeni bir ümit oluyordu ancak değişen bir şey yoktu. İmparatorluk gittikçe küçülürken, halk da gittikçe yoksullaşıyordu.



Alemdar Mustafa Paşa, 1808’de Dördüncü Mustafa’yı tahtından indirdi ve 28 Temmuz günü İkinci Mahmud’u Osmanlı tahtına çıkardı. Yeni hükümdarın ilk saltanat yılları çok sıkıntılı idi. Tahta geçmesinden bir buçuk ay sonra yeniçeriler ayaklandı, ardından büyük bir yangın İstanbul’un önemli bir kısmını yoketti. Bu arada Rusya ile daha önce başlamış olan savaş da devam ediyordu. Ruslar, 1809 Kasım’ından itibaren Osmanlı İmparatorluğu’nu iyice sıkıştırmaya başladılar. Savaş yüzünden İstanbul’da kıtlık yaşanıyordu.



Mehmet Ali Beyhan’ın yayınladığı ve Üçüncü Selim ile İkinci Mahmud döneminin anlatıldığı ‘Cabi Tarihi’nde bu kıtlıkla ilgili enteresan bir hadise anlatılır:



İkinci Mahmud 1810 Şubat’ında yanında sarayın yüksek memurlarından olan Siláhdar Ağa ve birkaç adamı ile beraber Fatih semtinde kılık değiştirmiş vaziyette gezerken, kendine beddua edildiğini işitti. Halk, bir fırının önünde ekmek kuyruğuna girmişti ve izdiham yaşanıyordu. Bu sırada ekmeğini güç belá alabilen bir kadın fırından ayrılırken ‘Padişahın gözü kör olsun. Şu ekmeği alıncaya kadar çektiğimiz eziyete bak!’ diye haykırmıştı.



Padişahın adamları, kadının yanına yaklaşarak ‘Padişah n’eylesin? Bu çektiğiniz kendi suçunuzdur. Padişahın tarlası, öküzü, çifti yok ki! Kim ekip biçip, Allah’ın kullarına versin? Bunu siz Allah’tan bilin, padişah n’eylesin?’ dediler. Ekmek alabilmek için bir sürü eziyet çekmiş olan kadın bu sözler üzerine iyice çileden çıktı ve nasihat etmeye çalışanlara bağırıp çağırdı.



İkinci Mahmud, olup bitenlere oldukça öfkelenmişti ama tahammül gösterip aldırış etmemiş gibi davrandı.



Padişah, Topkapı Sarayı’na döndüğünde, şaşkınlığını üzerinden henüz atamamıştı. Hemen, Hazreti Muhammed’in eşyalarının muhafaza edildiği Hırka-i Şerif Odası’na giderek halkın refahının artması için Allah’a dua etti ve ertesi sabah, aleyhinde bağırıp çağıran kadına verilmesi için Siláhdar Ağa ile 100 kuruş gönderdi. Ağa, fırına giderek bir gün önce atıp tutan kadını sordu ve kadının bir gün önce iftardan hemen sonra aniden kör olduğunu öğrenince bir hayli şaşırdı ve kadının evine gitti.



Siláhdar Ağa’nın adamları, evin kapısını vurup kadını dışarıya çağırdılar ve gelen kadının hakikaten kör olduğunu görünce şaşkınlıkları daha da arttı. Fırının önünde bir gün önce ‘Padişahın gözü kör olsun’ diyen kadın evine dönmesinden hemen sonra bir göz ağrısına tutulmuş ve iki gözü de görmez olmuştu.



Kadının başına gelenler İstanbul’un bir anda her tarafında duyuldu ve ‘Padişah hakkında kötü sözler ettiği için, sözlerinin Allah tarafından tersine döndürüldüğü’ şeklinde yorumlandı. Halk, İkinci Mahmud’un keramet gösterdiğine inanmaya başladı ve devlet görevlileri arasında da padişahın ‘veli olduğu’ söylentileri yayıldı.