Dev göktaşı Ay'a çarpacak: Dijital sistemlere zarar verebilir

2024’ün sonunda keşfedilen ve ilk başta Dünya’ya çarpma ihtimali olduğu düşünülen dev asteroidin aslında Ay’a doğru ilerlediği ortaya çıkmıştı. YR4 adı verilen ve 10 katlı bir bina büyüklüğünde olan bu asteroit, uzmanlara göre Ay’a çarpması durumunda küresel ölçekte dijital sistemlere zarar verebilir.

Başlangıçta Dünya’ya çarpma ihtimali yüzde 3 olarak hesaplanan asteroidin yönü, NASA’nın Yakın Dünya Nesneleri Araştırma Merkezi tarafından güncellenmişti. Şimdi YR4’ün 2032 gibi erken bir tarihte Ay’a çarpma ihtimali yüzde 4,3 olarak veriliyor. Bu oran şubat ayında yüzde 1,7, nisanda ise yüzde 3,8 olarak belirlendi. Yani risk giderek artıyor.

Avustralya Ulusal Üniversitesi’nden astrolog ve kozmolog Brad Tucker, "Dünya için tehdit azaldı ama bu tehdit Ay’a kaydı. Yüzde dört çok büyük bir oran değil ama 1'e 25 gibi bir ihtimalden bahsediyoruz, bu da dikkate alınması gereken bir durum" dedi.

Tucker’a göre, asteroidin Ay’a çarpması halinde bir atom bombasına benzer bir etki yaratabilir. Bu çarpışma sonucu oluşabilecek meteor yağmurlarının, Dünya’nın çevresindeki uydu sistemlerini tehdit edebileceği düşünülüyor.

Her ne kadar parçaların büyük kısmı Dünya’ya ulaşmadan atmosferde yok olacak olsa da, bazı enkaz parçalarının yörüngedeki hayati uydulara çarpma ihtimali bulunuyor. Tucker, "Çarpma sonucu oluşacak enkazın yeni bir uydu halkası oluşturması riski var. Artık sadece Dünya’yı değil, Ay’ı da korumamız gerekiyor" diye uyarıyor.

Yeni araştırmalar, Ay’a çarpacak bir asteroidin büyük miktarda enkazı Dünya’nın yörüngesine çekebileceğini ve bu durumun uyduların hasar görme ihtimalini bin kat artırabileceğini ortaya koyuyor. Tucker, “Bu tür bir senaryo hâlâ Dünya'yı dolaylı olarak etkileyebilir” diyor.

Eğer bu enkazlar yörüngedeki uydulara zarar verirse, dünya genelinde internet bağlantısı, navigasyon sistemleri, finansal piyasalar ve askeri operasyonlar ciddi şekilde aksayabilir.

Güneş dinamikleri uzmanı Dr. Paul Wiegert’e göre YR4, Ay’a çarparsa son 5 bin yılda yaşanan en büyük çarpma olacak. Devasa boyutu, bir uzay istasyonunu ya da uyduları rahatlıkla yok edebilecek güçte.

Yetkililer, şu an için panik yapılacak bir durum olmadığını ancak gelişmelerin dikkatle takip edilmesi gerektiğini vurguluyor.