Resmen saatli bomba! Uyarı üstüne uyarı yaptılar: Milyonlarca kişi tehlikede!

Atlas Okyanusu’nun derinliklerinde, milyonlarca insanı tehdit edebilecek büyük bir tehlike yatıyor. On yıllar önce denize bırakılan yüz binlerce radyoaktif atık varili, bugün bilim insanları tarafından “radyoaktif saatli bomba” olarak nitelendiriliyor.

İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI SONRASI BAŞLAYAN TEHLİKE

• İkinci Dünya Savaşı’nın ardından hız kazanan nükleer araştırmalar, ABD ve Sovyetler Birliği’nin yanı sıra Avrupa’da da yoğunlaştı.
   
• 1940’lardan itibaren nükleer atıkların denizlere gömülmesi güvenli bir yöntem olarak kabul edildi.
   
• 1990’a kadar süren bu uygulama sonucunda bugün sadece Atlas Okyanusu’nun tabanında 200 binden fazla radyoaktif atık varili bulunuyor.

FRANSA AÇIKLARINDA YÜZ BİNLERCE VARİL

Varillerin büyük kısmı Fransa kıyılarının yüzlerce mil açığında, yaklaşık 4 bin metre derinlikte yer alıyor.

Fransız bilim insanları sonar ve otonom su altı robotlarıyla yaptıkları keşifte şimdiden 3.355 varil tespit etti.

SAĞLIK RİSKİ: KANSER VE DOKU HASARI

Bilim insanları, varillerden sızabilecek radyoaktif maddelerin deniz canlıları tarafından emilmesi halinde, besin zinciri yoluyla insanlara ulaşabileceğini belirtiyor. Bu durum, uzun vadede kanser oranlarının artması ve doku hasarı gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Uzmanlara göre, bu varillerin ömrü 20 ila 26 yıl arasında değişiyor. Yani pek çoğunun koruyucu etkisi çoktan bitmiş durumda. Stronsiyum-90 gibi bazı radyonüklidler, deniz canlıları tarafından kolayca emilerek besin zincirinde yukarı taşınabiliyor.

NESİLLER BOYU TEHDİT

Atıkların bir kısmı kısa sürede etkisini kaybetse de, sezyum-137 (30 yıl), plütonyum-241 (13 yıl) ve uranyum-238 (4,5 milyar yıl) gibi maddeler çok uzun süre radyoaktif kalabiliyor. Bu da, gelecek nesillerin bile bu riskten etkilenebileceği anlamına geliyor.

BİLİM İNSANLARI TAKİPTE

Fransız araştırma ekibi gelecek yıl ikinci bir misyon başlatacak. Çalışmada bölgedeki su, tortu ve deniz organizmalarında radyonüklid seviyeleri ölçülecek. Böylece varillerin sızıntılarının diğer kaynaklardan (nükleer kazalar, enerji santrali atıkları) ayırt edilmesi amaçlanıyor.