'Krallıklarda demokrasi daha iyi'

Osmanlı Hanedanının son temsilcilerinden Osman Selahaddin Osmanoğlu, yıllarca haksız eleştirelere ve iftiralara göğüs germek zorunda kaldıklarını söylüyor. İngiltere’de yaşayan Osmanoğlu, İstanbul’da bir ev aldı. TRT için hazırlanan ’Osmanlı Hanedan Ailesi’ belgeseline danışmanlık yapıyor

Şehzade Osman Selahaddin Osmanoğlu Star’a konuştu

İkinci Dünya Savaşı sırasında Almanlar, İskenderiye’yi bombalarken dünyaya gelen Osman Selahaddin Osmanoğlu Mısır’da sürgün hayatı yaşayan birçok Avrupa kralının çocuğu ile birlikte eğitim görmüş. Osman Osmanoğlu hanedan üyeleri arasında anne ve baba tarafından saraylı olan tek Şehzade. Beşinci Mehmed Reşad annesinin büyük babası. Babası da Beşinci Murad’ın torununun çocuğu. Yıllardır İngiltere’de yaşayan Osmanoğlu, şu günlerde İstanbul boğazına nazır yeni evinin dekarosyonuyla uğraşıyor. Babası, Şehzade Ali Vasıb Efendinin yazdığı hatıraları yayına hazırlayarak Yapı Kredi yayınlarında çıkaran Osmanoğlu ile Osmanlı Hanedanı ailesini ve Türkiye’yi konuştuk.

 

• Hayatınız daha çok nerede geçiyor?
   
• İngiltere de. Şimdi İstanbul’da ev aldım. Burada daha fazla zaman geçireceğim. Son zamanlar babamın kitabını yayına hazırlamakla geçti, şimdi ise evin dekorasyonu ile uğraşıyorum.



 
• Dedelerinizden kalan eserleri ziyaret ediyor musunuz?
   
• Evet, ben çok meraklıyım sık sık onları ziyaret etmişimdir. Eski semtleri çok iyi bilirim. 160 değişik eski camide cemaat ile namaz kıldım.



 
• Demokratik hanedanlar kaldı mı ?
   
• Evet tabi ki var. Bazı devletler kralı bazıları da cumhurbaşkanını seçmiştir. İkisinin de iyisi ve kötüsü var. Mesela Asyada Japon İmparatorluğu’nu, Çin veya Tayland krallığını etrafındaki devletlerle mukayese etseniz, kraliyetteki sistemde yaşayan halk daha huzurlu.



 
• Kraliyet altında demokrasi mümkün mü ?
   
• Son asırda Avrupada kraliyet olan devletlerde demokrasi daha iyi işlemiştir. Buna hiç şüphe yok. İskandinav ülkeleri, Hollanda, Belçika, Büyük Britanya’da demokrasi daha iyi işledi. Ama bir de cumhuriyetlere bakın. Almanya’da bir Hitler, İtalya’da bir Mussuloni, İspanya’da bir Franco veya Portekiz’de bir Salazar gibi diktatörler iktidara çıktılar. Kraliyetlerde bu tür diktatörlerin ortaya çıkmalarının örneği yok. Böyle diktatörler cumhuriyetlerde ara sıra çıkıyorlar. Ya da Yunanistan’daki gibi askeri darbeler oluyor. Ayrıca Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda gibi gelişmiş ve refahlı ülkelerde halk her zaman kraliyeti seçmiştir.



 
• Bunu neye bağlıyorsunuz ?
   
• Ben bunu insanların kafasının iyi çalışmasına bağlıyorum. Halk düşünerek istediğini yaptırmalıdır. Tepeden aşağıya baskı değil de, aşağıdan yukarıya baskı olmalı. İster cumhuriyet ister kırallık yönetimi. Mühim olan halkın iradesidir. Türkiye’de ise eğitim sisteminde hocalar ögrencilere bu doğru bu yalnış diyor. Herkes bağıra çağıra hocanın dediklerini tekrar ediyor. Daha çocukluktan, özgür düşünce hakkı kısıtlanıyor. Çocuklar ezberci bir eğitim ile eğitiliyorlar.

   

  



•  
  Sizce Türk ekonomisi durumu nasıl?
  
  Türk ekonomisi şu an için iyi bir yol tutturmuş durumda. Şimdi enflasyon seneler sonrasında, kontrol altına alındı. Umarım daha da indirilir. Türk lirası da eskisi gibi yurt dışında alay konusu olan bir para değil, piyasada değerini tutuyor. Eskiden çok fazla devletçilik vardı. Devletin amacı da para yapmak değildi. Daha çok insan besliyordu. Minik minik maaşlar dağıtıyordu.
  
                                  En büyük devlet bizdik
• Türkiye müzakere görüşmelerine başlayacak artık, bu konudaki düşünceleriniz nedir ?
  
  Türkiye’nin AB’ye girmesi çok iyi bir durum. Maalesef yapmadığımız reformları bu sayede yapmak zorunda kalıyoruz. Bunların bize gelip zorlanmasına gerek yoktu. Kendimiz yapmalı idik. Sonunda AB’ye girmesek bile, yapılması gereken reformları yapmış olacağız. Asırlarca Türkler zaten Avrupa’nin içinde idi. Haritaya baksanız Osmanlı devletinden büyük kim vardı ki Avrupa’da, Rusya hariç. En büyük devlet bizdik. Hala bize Avrupalı denmemesi de tuhaf bir durum.
   
• Babanız 1970 yılında Türkiye vatandaşlığına girmek istediği halde vazgeçti ve yaşadığı Mısır’da 1983’de vefat etti.
  
  Aslında vatandaş olmak istedi ama dönemin yetkililerinin çıkarttığı akıl almaz evrak ve bürokratik engelleri görünce kızdı ve vazgeçti. Fransız hükümetinin Osmanlı prens ve prenseslerine 1924 ‘den beri verdiği Osmanlı vatandaşı pasaportunu kullandı.
   
• Sürgün döneminde Osmanlı ailesi ile son halife arasında bir ihtilaf yaşanıyor. Nedeni neydi?
  
  Sizin bahsettiğiniz olay Fransa’da meydana geldi. Halifeye dönemin Müslüman zenginleri tarafından bir miktar para dağıtması için verilmişti. Ailenin çoğunluğu Halife’nin bu yardımı adaletli bir şekilde taksim etmediğine inandı.
   
• Babanız Türkiye’ye gömülmek istemedi mi ?
  
  Annem o zamanlar Mısır’da yaşıyordu ve babam da Mısır’da vefat edince orada kocasını ziyaret etmek amacı ile İskenderiye’de gömüldü. Ama benim babamı Türkiye’ye, annemin yanına Eyüp’e nakletme iznim var. Bu işlemi gelecek sene inşallah yapmayı düşünüyorum.
   
• Peki sizin böyle bir düşünceniz var mı?
  
  Gönlümden geçen odur. İnşallah diyeyim.
  
   
• Babanız Harbiye’yi bitirmesine rağmen, Türk ordusundan erkenden emekli edilerek görev yapması engellenmişti. Neden ?
  
  Sadece babam değil dönemin tüm şehzadeleri zabit idi. Onlar da kadro darlığı sebep edilerek emekli edildiler. Bu beklenmedik emeklilik hepsini derinden üzdü.
   
• Kurtuluş savaşına şehzadelerden katılmak isteyenler olmuş ama engellenmiş.
  
  Samsun’a giden Ömer Faruk Efendi idi. Diğer bazı şehzadeler de vatan için çarpışmak istiyorlardı ama Ömer Faruk Efendi geri gönderilince onlar da teşebbüs etmediler. Babamdan daha yaşlı bir çok şehzede vardı. Ankara’daki birçok kişinin daha önceki savaşlarda komutanı konumunda idiler. Kimseden emir almayacaklardı dolayısıyla.
   
• Babanızın içinde bir ukde olmuş bu, hatıralarında bahsediyor.
  
  Evet babam üzgündü ama babam zaten genç bir zabit idi. Babamdan daha yaşlı ve ordu içinde tecrübeli diğer komutanlar vardı. Balkan ve Trablusgarp ve Birinci Dünya Savaşı’nda başarı gösteren şehzadeler vardı. Vatana hizmet etmeleri mümkündü ama Ankara hükümeti tarafından istenmedi. Hanedanın tüm şehzadelerinin askeri rütbeleri olmuştur.
   
• Veliahtlık yaşa göre mi oluyor ?
  
  Evet, ailenin en yaşlısı aile reisi oluyor. Eskiden genç yaşta kişiler padişah olabiliyormuş. Şimdiki aile reisimiz 90’larında . Şu anda 22 şehzade var ailede.
   
• Sizin girişimleriniz ile aile toplantısı yapılmaya çalışıldı ama olmadı, neden?
  
  Dünyanın değişik bölgelerine dağılan aile bireylerinin birbirleri ile tanışması için 1999’da bir toplantı düzenleyecektim ama Türkiye’de büyük bir deprem olunca bunu iptal ettik.
  
                                    Vahdeddin hain mi?
   
• Sizce Vahdeddin hain mi idi ?
  Evvela Sultan Vahdeddin dedem değil. Dedelerim V. Murad ve Mehmet Reşad’ın küçük kardeşidir. Ben bu hainlik damgasını anlayamıyorum. Mantıken bana saçma geliyor. Yani padişah hainlik yapsa bundan en fazla kim kaybeder? Tabii ki o devletin padişahı olarak sonuçta en fazla kendisi kaybedeceği bir durumda niye hainlik yapsın ki? Hadi bunu para için yaptı diyelim. Peki cenazesini kaldıracak para bile bulunmadı. En büyük düşmanları olan Avrupa ülkeler dahi o’na para çaldı demiyorlar. Hainlik yapmakla ne kazanmış olabilir ki ?
   
• Siz olsaydınız Türkiye’yi terk eder miydiniz ?
  
  Hayır, ben olsaydım gitmezdim. Bence burada kalmalıydı. Bir gemi batarken, bence kaptan en son gemiyi terk eder.
   
• Peki, sizce niye böyle bir hainlik damgası var
  
  Bizim ailemize uzun seneler çamur atıldı. Bu da bir örneği. Son zamanlar daha objektif olunabiliyor. Türk halkı eski belgeleri okuyabilse gerçekler daha rahat anlaşılabilir.
   
• Kitabı yazmaktaki amacınız ne idi ?
  
  Benden sonraki nesile yazılı bir belge bırakmaktı. Artı babamın yazdığı bir eseri geleceğe taşıdım.
   
• Örnek aldığınız dedeniz kim?
  
  Haddim değil büyük padişahlara benzemek.
  
                           İlkokul arkadaşlarım kraldı
  
  Mısır’a Avrupa kraliyet ailelerinden gelmişlerdi. Özellikle Balkanlardan kaçanlar Mısır’a gelmişlerdi. Yunan kralı, Bulgar kralı, Arnavutluk ve İtalyan kralı bizimle idi. Mısır savaştan kaçanların sığındığı bir yer idi. Eski Bulgar Kralı Simeon da benim okul arkadaşımdı. 
  
                  İngiltere’de hanedandan 20 kişiyiz
  
  İngiltere’de Namık dayımın oğlu Ömer Abdülmecid Efendi var. Ayrıca Mediha sultanın torunları var. Bir de benim çocuklarım ve torunlarım var. Toplam 20 kişiye yakın bir topluluk var.

                        Eskider aile şûrası vardı 
                           
  Aile hakkında bir konuşma yapılması gerektiği zaman bir yetki kimsede yok. Herkes konuşabilir. Ben size nasıl konuşabiliyorsam. Eskiden bir aile şurası vardı. Ama şimdi öyle bir kuruluş yok.                          
                                                                                                                                        Dünya seyahatine çıkacağım
  
  İlk önce babamın cenazesini Türkiye’ye getirmek istiyorum. Allah ömür verir ise seyahat etmek istiyorum. Hem Türkiye hem de dünya seyahatleri.