Bir milyon kişiyi öldüren 'büyük kıtlık' anılıyor

İrlandalılar, ülke tarihinde acılı izler bırakan; 1845-1849 yılları arasında yaklaşık bir milyon kişinin ölümüne, bir milyon kişinin de başka ülkelere göç etmesine neden olan "Büyük Kıtlık"ı anıyor.

Bir milyon kişiyi öldüren 'büyük kıtlık' anılıyor
Bir milyon kişiyi öldüren 'büyük kıtlık' anılıyor
GİRİŞ 16.05.2010 10:02 GÜNCELLEME 16.05.2010 10:02
Bu Habere 4 Yorum Yapılmış

Duygu Bayar Ekren'in haberi

Kıtlığın izlerini en fazla taşıyan bölgelerden Co Mayo'daki Murrisk köyünde bugün düzenlenecek anma törenine Türkiye'nin Dublin Büyükelçisi Altay Cengizer'in de katılması bekleniyor.

Felaketin kayıpları başkent Dublin'de de, Parnell Meydanı'ndan Liffey Nehri kıyısında yer alan Büyük Kıtlık heykellerine yapılacak yürüyüşle anılacak.

Kentin ortasından geçen nehrin kıyısındaki bronz heykeller dönemin acılarını tüm gerçekliğiyle gözler önüne seriyor ve dünyaca ünlü heykeltıraş Rowan Gillespie imzasını taşıyor.

Anma etkinliklerine ülke genelindeki okullar ve spor kulüplerinin de "bir dakika sessizlik" ile katılacağı belirtiliyor.

"AN GORTA MOR"

Büyük Kıtlığın nedeni, 19'uncu yüzyılın ortalarında nüfusu 8 milyonu aşan İrlanda'da, özellikle yoksulların temel besini patatese bulaşan hastalıktı. 1845 sonbaharında patatesin tüketilemez durumda hasat edilmesi, İrlandalıların "An Gorta Mor" (Büyük Açlık) olarak andığı dönemin başlangıcı oldu.

İrlanda'nın özellikle batı kesimlerindeki yoksul ve kalabalık aileleri kısa sürede açlıkla yüz yüze getiren patates kıtlığı, tüm çabalara rağmen 4 yıl boyunca önlenemedi.

Yetersiz beslenme ve bakımsızlık kısa zamanda hastalıkları beraberinde getirdi. Tifo ve kolera gibi bulaşıcı hastalıklar çok sayıda ölüme yol açtı, çaresiz durumda kalanların sığındığı yardım merkezleri yoğunluktan çalışamaz duruma geldi.

Çoğu İngiliz olan toprak sahiplerine borçlarını ödeyemedikleri için evlerinden çıkmak durumunda kalan İrlandalılar, çareyi göç etmekle buldu. Bir milyona yakın İrlandalı, ceplerindeki son parayı da ABD, İngiltere, Kanada ve Avustralya'ya gitmek için kullandı. Bazıları göç yollarında hayatını kaybetti, pek çoğu gittiği topraklarda umduğunu bulamadı.

Zor zamanların geride kaldığı 1851 yılında ülke nüfusu 6 milyona düşmüştü.

Bugün kimi kaynaklarda "İngiltere'nin Büyük Kıtlık sırasında İrlanda'ya yeteri kadar destekte bulunmadığı, bu yüzden dönemin, İrlanda'nın bağımsızlık mücadelesinin de asıl başlangıcı olduğu" savunulur.

DENİZLERCE ÖTEDEN

Kıtlığın acı sonuçlarının en yoğun hissedildiği ve bazı İrlandalıların "Kara 47" olarak andığı 1847 yılında Osmanlı Padişahı Abdülmecit, İrlanda'ya 1000 poundluk para yardımında bulunmuştu.

Türkiye ile İrlanda arasındaki tarihsel bağların bir nişanesi olarak hatırlanan bu yardıma ilişkin önemli belgeler, Türkiye'nin Dublin Büyükelçiliğinin girişimiyle 1993 yılında yapılan arşiv taramalarıyla gün yüzüne çıkarılmıştı.

Bu belgeler arasında, İrlanda mahalli makam ve ileri gelenlerinin imzasını taşıyan, Osmanlı Devleti'nin yardımına İrlanda halkının duyduğu şükran ve minnet sözlerini içeren bir mektup da bulunuyordu.

İrlandalılar kendilerine denizlerce öteden uzanan yardım elini bugün de Osmanlı gemicilerinin Drogheda kentinde kaldıkları rivayet edilen bir binaya asılı plaketle anıyor.

Günümüzde otel olarak kullanılan binanın dış cephesine 1995 yılında geniş katılımlı bir törenle asılan şükran plaketinde, "Türk halkının İrlanda halkına yaptığı alicenaplığın hatırasına" ifadesi yer alıyor.

KAYNAK: AA
YORUMLAR 4
  • Firat Boyan 13 yıl önce Şikayet Et
    Fatih TOK. Ben de Bilgisayar Mühendisiyim, şimdi ben buraya teknik terimler yazsam konuyla ilgisi olmayan kaç kişi bunu anlar? yorum yazmışsınız elinize sağlık teşekkürker fakat "Etmeni Phytophthora infestans isimli bir fungus" siz hariç bunları kim anladı acaba ? ben şimdi 1=1 her zaman true değerini döndürür desem ne anlarsınız? belki bir şeyler anlarsınız ama neyle ilgisi olduğunu nereden bileceksiniz? öyle değil mi ama..
    Cevapla
  • Ali Suret 13 yıl önce Şikayet Et
    Abdülhamit Han. Abdülhamit Han öyle bir liderki ötelelerden görmüş herşeyi mekanı cennet olsun.
    Cevapla
  • Eyüp ER 13 yıl önce Şikayet Et
    yanlız şöyle bi sıkıntı var.... madem patateste hastalık vardı 4 sene boyunca neden patates ekmişlerki.pancar diye bişey var.hem besin değeri daha yüksek hem enerji değeri.elbette birbirinin yerini tutmaz ama okadar kişinin ölmesi engellenebilirdi diye düşünüyorum :) sayın ziraat mühendisi ne diyosunuz bu konuda :)
    Cevapla
  • Fatih TOK 13 yıl önce Şikayet Et
    Patates Mildiyösü. Bu konuda Doktora yapmış birisi olarak azıcık açıklama yazayım dedim. Anılan hastalığın ismi Patates Mildiyösüdür. Etmeni Phytophthora infestans isimli bir fungustur. Bitkiyi korumak doğayı ve insanı korumaktır desem kimse ciddiye almazdı. Mesleğimin önemini anlatmak için çok güzel bir örnek olmuş. Ziraat Yüksek Mühendisi, Bitki Hastalıkları Uzmanı...
    Cevapla
DİĞER HABERLER
Murat Kurum'dan BAYKAR'a sürpriz ziyaret: Bugün yeni çok şey öğrendim...
Meral Akşener'den, İmamoğlu ve Yavaş'a hain suçlaması