Hilmi Özkök'ten 'Çılgın Proje'ye farklı yorum

Radikal Gazetesi Ankara temsilcisi Murat Yetkin'e konuşan emekli Orgeneral Hilmi Özkök şunları kaydetti:

* “Bu projeyi ilk defa duydum. Hemen aklıma Montrö Boğazlar Sözleşmesi’yle etkileşimlerinin nasıl olabileceği geldi. Boğazların statüsünü tayin eden bu sözleşme egemenlik hakları yönünden bizi tahdit ediyorsa da, statünün devamının dış politikalarımız yönünden uygun olacağı değerlendiriliyor olmalı. Çünkü statüden Karadeniz’e sahildar ülkeler mutlu. Normal şartlarda bir tahdit koyamadığımız için, boğazlardan serbestçe ve bedava geçiyorlar. Sahildar olmayan ülkeler için çeşitli tahditler var. Örneğin, önceden bilgi vermek, Karadeniz’deki yabancı savaş gemileri toplam tonajının belli bir miktarı geçemeyeceği gibi. Dolayısıyla ABD ve bazı Avrupa ülkeleri zaman zaman bir tadilat ihtiyacını gündeme getiriyorlar. NATO ülkesi olduğumuzdan dolayı iki ara bir derede kalıyoruz. Sahildar komşularımızı tedirgin edecek müsaadeleri verirken çok dikkatli davranmamız gerekiyor.”

* “Öte yandan, Boğaz trafiğinin yarattığı sorunlar malum. Her geçen gün büyüyen global ekonomi trafiği daha da artırıyor. Boğaz akıntısı trafiğin tehdidini daha da artırıyor. Yeni proje bu saydıklarım ve daha aklıma gelmeyen hukuki, ticari, çevresel, stratejik, jeopolitik ve şimdilerde çok acil bir ihtiyaç değilse bile, İstanbul gibi sanayi ve ticaret kalbgahımızın karadan savunulması  yönlerinden bu proje geçmiş yıllarda, hatta asırlarda, bile düşünülmüştür. Ancak böylesine talepkâr bir projenin hazırlık çalışmalarında Montrö çerçevesinde dış ve güvenlik politikalarımıza ne gibi etkiler olacağı çok dikkatle etüt edilmelidir. Lehimize getireceği girdiler yanında uluslararası ilişkilerde yaratacağı kesin olan çatışmalar da dikkate alınmalıdır. Yeni kanal üzerinde mutlak egemenliğimizin tesis edilip edilemeyeceğinin tespiti ise hayati bir önem taşımaktadır.”

Radikal