Uzay asansörüne Türk beyninin katkısı büyük
NASA'nın 500 bin dolar ayırdığı Uzay Asansörü Projesi'nin tıkandığı noktada bir Türk beyni, büyük sorunu çözmeyi başardı. Projenin çıkmaza girdiği nokta ve Serkan Anılır'ın bulduğu çözümü Murat Birsel anlatıyor.
Murat Birsel'in yazısı Türklerin genel kanının aksine uygun imkanlar verildiğinde beyin gücüyle de önemli başarılara imza attığını bir kez daha gözler önüne seriyor. İşte Murat Birsel'in köşe yazısı:
UZAY ASANSÖRÜNDE TÜRK CİNLİĞİ
Geçen gün VATAN'ın arka kapağında haberi gördüğümde yazacaktım ama NATO ağır bastı, 'uzay asansörü yazısı' kaldı. Oysa uzay asansörünün hayal olmaktan çıkıp gerçekleşmesi aşamasında bir Türk bilim adamının (değil tuzu biberi) büyük payı var.
Önce 'uzay asansörü' neydi kısaca hatırlayalım...
Amerikalı bilim adamı Bradley C. Edvards'ın 'uzay asansörü' projesi NASA'nın en önemli projelerinden biri. Projeye göre uzay boşluğundan 100 bin kilometrelik bir halat sarkıtılacak. Halat normal bir uzay gemisiyle yörüngeye taşınacak ve kademeli olarak Dünya'ya sarkıtılacak. Lazer enerjisiyle çalışan paletli araçlar da uzaya yük taşıyacak. Birçok kişi bu projeye şüpheyle yaklaşsa da NASA, fikrin geliştirilmesi için 500 bin dolar fon sağladı, Hükümet ise 2,5 milyon dolar ayırdı. 15 yılda bitirilmesi öngörülen proje 10 milyar dolara mal olacak.
Asansörün yapımı kablo için dayanıklı maddenin bulunamaması nedeniyle yakın zamana kadar imkânsızdı. Ancak Edwards sorunu 'karbon nanotüpleri' adlı ince ve hafif maddeyle çözdü.
Şimdi şu son iki cümlede sıkı durun, bu sorunun aşılmasında Türk bilim adamı Serkan Anılır devreye girecek.
Asansör kağıt üzerinde çiziliyor da, teoride oluyor da... Kablo ve taşıyıcı strüktür için gerekli sağlamlıkta madde bulma sorunu var. Dünyada bu tür sağlamlıkta bir taşıyıcı özelliğe haiz tek madde var: carbon nanotube.
Ancak bu maddeden micron seviyesinde var (yani çok çok az) ve Serkan Anılır, 2001-2002 yıllarında NASA'da araştırma görevlisi olarak bu projede görevli.
Bizim genç Türk şu anda varolan malzemelerin mukavemetini kat kat artıracak bir 'strüktür' geliştiriyor ve bu sayede uzay asansörünün ayakları yere basıyor!
Peki kimdir bu Sekan Anılır?
Böyle bir bilim adamımız var, farkında mıyız? Nerede yaşıyor?
Uzay asansörü konusunda katkıları neler oldu, şimdi ne üzerine çalışıyor?
Bunları da yarın anlatacağım.
Şu kadarını söyleyeyim...
Japonya'yı ziyaret ettiğimde, Japon Dışişleri Bakanlığı'nda bana dediler ki:
Burada genç bir Türk dahi var. Bizim Uzay Havacılık Dairesi'nde çalışıyor (JAXA, Japonların NASA'sı). Çok enteresan biri, ona çok ihtimam gösteriyoruz. Keşke tanışsanız... Tanıştım, JAXA'daki bu dahi yardımcı Türk profesörle yarın sizi de tanıştıracağım, iş asansörle kalmıyor!
