Dünya haritasında yıllardır saklanan detay! Resmen başvurdular: 'Haritalar değişsin'

Yıllarca yanlış algıyla küçük gösterilen Afrika kıtası, Batı merkezli sömürgeci harita düzenine başkaldırdı. Afrika Birliği, küresel çevrelere Mercator haritasını terk etme çağrısı yaptı. İşte 5 asırlık harita oyunları...

GİRİŞ 20.08.2025 17:33 GÜNCELLEME 20.08.2025 18:07

Son dönemde Türkiye ile yakın ilişkiler kuran Afrika ülkeleri, Batılı sömürgeci yerleşik düzene karşı küresel çapta ses yükseltmeye başladı.

Afrika ülkelerinin bir araya geldiği AfB, Avrupa’ya nazaran Kara Kıta’yı olduğundan küçük gösteren Mercator haritasını tartışmaya açtı. Afrika Birliği (AfB), Mercator haritasının yerine ‘Equal’ olarak bilinen Eşit Dünya haritasının kullanılmasını talep etti.

Afrika Birliği, Birleşmiş Milletler ve Dünya Bankası gibi uluslararası kuruluşların Equal haritasına yer vermesini istedi.

Gerhard Mercator tarafından oluşturulan Mercator projeksiyonu, 1569'da denizcilik için tasarlanmıştı. Google Haritalar, okullar ve atlaslar gibi dijital platformlar Mercator projeksiyonunu kullanıyor.

 

Mercator haritası

5 ASIRLIK TAHAKKÜM

Afrika’nın hak ettiği küresel yeri güçlendirmeyi hedefleyen Afrika Birliği’nin lağvedilmesini istediği Mercator harita sistemi, 16’ncı yüzyıldan bu yana yaygın olarak kullanılıyor.

Kıtaların boyutunu gerçeğe aykırı şekilde gösteren Mercator haritasında Afrika kıtası, kendisinden 14 kat küçük Grönland ile aynı ebatta resmediliyor. Oysa Grönland, Afrika’nın yalnızca 14’te 1’i kadarlık yüzölçümüne sahip.

Afrika kıtası Rusya'dan daha büyük olmasına rağmen, Mercator haritasında Rus toprakları Afrika'dan daha büyük gösteriliyor.

9 ÜLKE 1 KITAYI İÇİNE ALABİLİYOR

Afrika kıtasının 30,4 milyon kilometrekare yüzölçümüyle; ABD, Çin, Almanya Japonya, İspanya, Fransa, İtalya, Doğu Avrupa, Hindistan ve İngiltere’yi içine alabilecek kadar büyük olduğu biliniyor.

Modern dünya haritalarında Kuzey Amerika kıtası, Afrika’dan bir buçuk kat büyük çiziliyor. Oysa gerçek yüzölçümlerine bakıldığında Afrika kıtasının kuzey Amerika’dan tam 3.5 kat, yani 3,5 milyon kilometrekare daha büyük olduğu verilere yansıyor.

Gerhard Mercator tarafından çizilen mevcut haritada Afrika’nın hep aşağıda, Avrupa ve Amerika’nın yukarıda bulunması da sorgulanıyor.


1 MİLYAR İNSANI 'KÜÇÜLTEN' HARİTA

AfB Komisyonu Başkan Yardımcısı Selma Malika Haddadi, bu durumun Afrika’yı “marjinal” gösterdiğini vurguluyor. Haddadi, “Afrika dünyanın ikinci büyük kıtası ve 1 milyardan fazla insana ev sahipliği yapıyor. Haritalar gerçeği yansıtmalı” sözlerine yer veriyor.

Afrika No Filter ve Speak Up Africa tarafından yürütülen kampanyaya göre, Mercator Haritası özellikle eğitim, medya ve politika alanlarında yanlış bir inanç oluşturdu. Afrika No Filter İcra Direktörü Moky Makura, “Afrika'nın haritadaki mevcut boyutu yanlış” dedi.

Speak Up Africa kurucusu Fara Ndiaye ise “Bu yanlış bilgilendirme artık sona ermeli" dedi.

Equal Haritası

EGEMEN İDEOLOJİNİN HARİTASI

Karayip Topluluğu (CARICOM) Tazminat Komisyonu Başkan Yardımcısı Dorbrene O'Marde, Equal Haritası’nı Mercator’un “güç ve egemenlik ideolojisine karşı bir başkaldırı” olarak tanımladı.

ZENGİNE BÜYÜK, YOKSULA KÜÇÜK KITA

Birmingham Üniversitesi'nden Profesör Donald Houston, Mercator projeksiyonunun insanların hangi kıtanın ve ülkenin daha önemli olduğunu belirlediğini söyledi. Houston, "Bu harita Avrupa ve ABD'yi olduğundan büyük gösterirken Afrika'yı küçük gösteriyor. Siyasi açıdan tartışmalı çünkü kuzeydeki zengin ülkeler, güneydeki yoksul bölgelere göre daha önemsiz gibi görünüyor.” diyor.

Houston, Mercator'un yerine boyutları orantılı olarak yansıtan Peters veya Equal Earth görünümlerinin kullanılabileceğini belirtti. Bununla birlikte, şekil farklılıkları nedeniyle bu görünümler alışılmadık göründüğünü kaydeden Houstan, “Küre dışında hiçbir düz harita dünyanın gerçeğini tam olarak gösteremez.” dedi.

Peters haritası ile Mercator haritası arasındaki fark

 

KAYNAK: HABER7
Faruk Arslan Haber7.com - Özel Haber Sorumlusu
Haber 7 - Faruk Arslan

Editör Hakkında

İstanbul’da doğdu. Aslen Erzurumlu. Anadolu Üniversitesi Uluslararası İlişkiler mezunu. 2010 yılından bu yana gazete ve internet haberciliğinde. 2013-2022 yılları arasında Akit Medya bünyesinde birçok vazife üstlendi. Dosya haberleriyle ödül ve plaketler aldı. Alanında uzman isimlerle röportajlar, mülakatlar, beyanatlar gerçekleştirdi. Çeşitli kurum, kuruluş ve STK’lara metin yazarlığı desteği verdi. Alanıyla ilgili seminerlerde, konferanslarda, çalıştaylarda, panellerde yer aldı. Uluslararası Medya Enformasyon Derneği ve İletişim Platformu Derneği üyesi. Kasım 2022’den beri Haber7 kadrosunda.
YORUMLAR 29
  • Kayzer Augustus 1 ay önce Şikayet Et
    Daha büyük olunca ne oluyormuş ben anlamadım. madem bu kadar büyüktünüz neden küçücük Avrupanın sömürgesi oldunuz?
    Cevapla
  • Yusufçuk 1 ay önce Şikayet Et
    Mesela haritayı önümüze aldığınızda Amerika kıtası neden solumuzdadır neden sağımızda değildir. Amerika'ya sağ tarafa aldığınızdada dünyaya farklı bir gözle bakacaksınız.
    Cevapla
  • Neden 1 ay önce Şikayet Et
    Rusyaya yakınlığı sebebiyle mi nedenini söyle bakalım
    Cevapla
  • mim cim 1 ay önce Şikayet Et
    Avrupa'nın kara yüzü nihayet kara Afrikayı gerçek boyutunda görmek zorunda kalacak.
    Cevapla
  • Misafir 1 ay önce Şikayet Et
    Kıtanın büyük olduğu, Afrikalılar dan saklandığı için mi şimdiye kadar sömürgeydiler diyoruz .......
    Cevapla
  • Ali Baba 1 ay önce Şikayet Et
    İlim irfan geliştikçe bugün doğru bildiğimiz yarın yanlış olabilir.
    Cevapla
  • Ziyaretçi 1 ay önce Şikayet Et
    Yorumlar ne yazık ki harita biliminden çok uzak bakış açısını gösteriyor. Dünya düz olmadığı, yaklaşık olarak elipsoid olduğu için, dünyanın tümünün yada bir bölümünün düz kağıt üzerinde gösterilmesi projeksiyon sistemlerinin uygulanmasını gerektirir. Projeksiyon sistemleri de dünyanin yada bir bölgenin yada ülkenin harita üzerinde gerçek şeklini, alanını veya açıyı olduğu gibi gösterir.
    Cevapla
Daha fazla yorum görüntüle
DİĞER HABERLER
Kaçan kaçana! İsrailliler ülkeyi terk ediyor
Arda Güler, Kenan Yıldız, Osimhen... Dünyanın en değerli oyuncuları açıklandı