Güneş tutulunca deprem olur mu?
Türkiye'den de izlenecek olan 29 Mart'taki Güneş tutulması 'deprem' endişesine yol açtı. Kimi bilim adamlarının bu görüşü destekleyen açıklamaları endişeyi daha da artırdı.

GİRİŞ 13.02.2006 07:40
GÜNCELLEME 13.02.2006 07:40
Türkiye’den gözlenen 20’nci yüzyılın son tam Güneş tutulması 11 Ağustos 1999’da meydana geldi. Bu tarihten altı gün sonra 17 Ağustos 1999’da Türkiye tarihindeki en büyük felaketlerden birini yaşadı. Tarihe Marmara depremi adıyla geçen felaket binlerce can kaybına yol açtı. Ardından 3 Ekim 2005 tarihinde Güneş tutulması yaşandı. Birkaç gün sonra bu sefer Pakistan büyük bir depremle yıkıldı.
Türkiye 1 Ağustos 1999’dan sonra ikinci tam Güneş tutulmasını 29 Mart’ta yaşayacak. Kimi bilim adamları, tutulmanın faylarda kırılmalara yol açabileceğini öne sürdü ve dikkatleri Tokat bölgesine çekti.
RİSK ALTINDAKİ YERLER
Fırat Üniversitesi Metalurji Eğitimi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mustafa Yıldırım, Güneş tutulmasının fayları harekete geçirebileceğini söyledi. Tam tutulmanın yörüngesinin Antalya, Konya, Kırşehir, Niğde, Kayseri, Tokat, Amasya, Gümüşhane, Erzincan ve Giresun olduğunu hatırlatan Mustafa Yıldırım, şöyle dedi:
“27 Mart ile 16 Nisan arasında büyük bir deprem riski var. Ancak gergin haldeki Kuzeydoğu Anadolu Fayı üzerinde bulunduklarından, 29 Mart 2006’yı takip eden günler içerisinde ve muhtemelen 3-10 Nisan günlerinde Tokat-Amasya arasındaki Niksar’dan geçen fay kırılacak, büyük bir deprem meydana gelecek. Şiddeti 6.5-7.2 arasında olacaktır.”
STRESLİ FAYLAR KIRILABİLİR
Prof. Dr. Şener Üşümezsoy, Güneş tutulmasının Ecemiş ve Tokat bölgesinde kırılmaya yol açabileceğini savundu. Daha önceki tutulmaların ardından depremlerin meydana gelmesine dikkati çeten Şener Üşümezsoy, şunları söyledi:
“Fay stres bakımından kırılma noktasına geldiyse Güneş tutulması bu olayı hızlandırıyor olabilir.
17 Ağustos depreminden önceki tutulma döneminde Kuzey Anadolu Fayı’nda stres çok artmıştı. Şimdiki tutulma da Ecemiş ve Tokat bölgesini etkileyebilir. O fay üzerindeki stres durumunun iyice araştırılması gerekir. Etkin fay olarak o fayın rotası görünüyor ancak Bingöl-Malatya bölgesindeki Doğu Anadolu fayı 150 yıldan beri kırılmadı. Bu fayda çok stres birikmiş.”
İHTİMAL YÜZDE 45
Prof. Dr. Ahmet Ercan, Kandilli Rasathanesi’nin kayıtlarına göre Güneş tutulmasından altı gün önce ve sonra depremlerin olduğunu söyledi. Bu oranın yüzde 45 olduğunu belirten Ahmet Ercan, “Bu rakama göre 29 Mart öncesinde kesin deprem olur ya da olmaz diyemeyiz. Fayın kırılma durumu da dikkate alınmalı. Gerginlik boşalması durumunda Güneş tutulması belki bu boşalmayı hızlandırabilir” dedi.
Türkiye 1 Ağustos 1999’dan sonra ikinci tam Güneş tutulmasını 29 Mart’ta yaşayacak. Kimi bilim adamları, tutulmanın faylarda kırılmalara yol açabileceğini öne sürdü ve dikkatleri Tokat bölgesine çekti.
RİSK ALTINDAKİ YERLER
Fırat Üniversitesi Metalurji Eğitimi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mustafa Yıldırım, Güneş tutulmasının fayları harekete geçirebileceğini söyledi. Tam tutulmanın yörüngesinin Antalya, Konya, Kırşehir, Niğde, Kayseri, Tokat, Amasya, Gümüşhane, Erzincan ve Giresun olduğunu hatırlatan Mustafa Yıldırım, şöyle dedi:
“27 Mart ile 16 Nisan arasında büyük bir deprem riski var. Ancak gergin haldeki Kuzeydoğu Anadolu Fayı üzerinde bulunduklarından, 29 Mart 2006’yı takip eden günler içerisinde ve muhtemelen 3-10 Nisan günlerinde Tokat-Amasya arasındaki Niksar’dan geçen fay kırılacak, büyük bir deprem meydana gelecek. Şiddeti 6.5-7.2 arasında olacaktır.”
STRESLİ FAYLAR KIRILABİLİR
Prof. Dr. Şener Üşümezsoy, Güneş tutulmasının Ecemiş ve Tokat bölgesinde kırılmaya yol açabileceğini savundu. Daha önceki tutulmaların ardından depremlerin meydana gelmesine dikkati çeten Şener Üşümezsoy, şunları söyledi:
“Fay stres bakımından kırılma noktasına geldiyse Güneş tutulması bu olayı hızlandırıyor olabilir.
17 Ağustos depreminden önceki tutulma döneminde Kuzey Anadolu Fayı’nda stres çok artmıştı. Şimdiki tutulma da Ecemiş ve Tokat bölgesini etkileyebilir. O fay üzerindeki stres durumunun iyice araştırılması gerekir. Etkin fay olarak o fayın rotası görünüyor ancak Bingöl-Malatya bölgesindeki Doğu Anadolu fayı 150 yıldan beri kırılmadı. Bu fayda çok stres birikmiş.”
İHTİMAL YÜZDE 45
Prof. Dr. Ahmet Ercan, Kandilli Rasathanesi’nin kayıtlarına göre Güneş tutulmasından altı gün önce ve sonra depremlerin olduğunu söyledi. Bu oranın yüzde 45 olduğunu belirten Ahmet Ercan, “Bu rakama göre 29 Mart öncesinde kesin deprem olur ya da olmaz diyemeyiz. Fayın kırılma durumu da dikkate alınmalı. Gerginlik boşalması durumunda Güneş tutulması belki bu boşalmayı hızlandırabilir” dedi.