"Yangın söndürme uçağı yok" diyerek algı başlatılmıştı: İşte 2025 yangın söndürme filosu

• Haber7

Türkiye sıcak hava dalgasının etkisiyle birlikte orman yangınları ile mücadelesini sürdürüyor. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Ankara Eymir’deki yangının kontrol altına alındığını açıklamış, Antalya Gazipaşa, Serik ve Mersin Silifke yangınlarının da büyük ölçüde kontrol altına alındığını duyurmuştu.

Bakan Yumaklı, 28 ormanlık, 48 kırsal alanda olmak üzere toplamda 76 yangın ile mücadele edildiğini belirterek, Karabük Safranbolu, Uşak Sivaslı'daki ikinci yangın, Kahramanmaraş Onikişubat, Bursa Harmancık ve Bursa Kestel yangınları devam ettiğini ifade etmişti.

YANGIN SÖNDÜRME ÇALIŞMALARI DEVAM EDİYOR

Bölgedeki yangınların kuvvetli rüzgârın etkisiyle hızla yayılırken ekipler havadan ve karadan müdahalelerine hız kesemden devam ediyor.

İtfaiye ekipleri, AKUT ve AFAD gönüllüleri orman yangınlarını söndürmek için canla başla mücadele ederken yangınları istismar edip ortamı germeye çalışanlar da sosyal medyadan algı çalışmalarını sürdürüyor.

YANGIN FİLOSUNA AİT RESMİ VERİLER YAYINLANDI

Dezenformasyonla Mücadele Merkezi (DMM), kamuoyunun doğru bilgilendirilmesi amacıyla kapsamlı bir bilgilendirme yayımladı. Bilgilendirmede, Türkiye’nin yangınlara karşı müdahale kapasitesinden yanan alanlara yönelik ağaçlandırma çalışmalarına kadar pek çok başlıkta dezenformasyon içerikli iddialar tek tek çürütüldü.

 “Uçak Yok, Müdahale Edilmiyor” Yalanı Çöktü: Türkiye, Orman Yangınlarıyla Mücadelede Avrupa’nın En Güçlü Ülkeleri Arasında" başlıklı bilgilendirme notunda Türkiye'ni yangın söndürme filosuna ait verileri paylaştı.

DMM tarafından yapılan bilgilendirmede, 2025 itibarıyla Türkiye’nin orman yangınlarıyla mücadelede 27 yangın söndürme uçağı, 105 helikopter, 14 insansız hava aracı (İHA), 6 bine yakın kara aracı ve 25 bini aşkın personelle Avrupa’nın en hazırlıklı ülkelerinden biri konumuna ulaştığı vurgulandı.

2002 yılında yalnızca 73 ton olan havadan su atma kapasitesinin bugün 438 tona çıktığı; aynı dönemde 637 olan kara aracı sayısının ise 5 kat artarak 5 bin 359’a ulaştığı belirtildi.

40 DAKİKADAN 11 DAKİKAYA DÜŞÜRÜLDÜ

Orman yangınlarına müdahalede ilk reaksiyon süresi 2002 yılında 40 dakikayken, bugün İHA'lar, akıllı gözetleme kuleleri ve yapay zeka tabanlı sistemler sayesinde ortalama 11 dakikaya düşürüldü.

SOSYAL MEDYADAKİ ASILSIZ İDDİALARA NET CEVAP

“Yanan alanlar imara açılıyor” iddiasının ise hem hukuki hem fiili olarak mümkün olmadığına dikkat çekilen bilgilendirmede, Orman Kanunu’na göre bu alanların anayasal güvence altında olduğu ve sadece yeniden ormanlaştırılmak zorunda olduğu belirtildi.

Her yıl ortalama 500 milyon fidan ve tohumun toprakla buluşturulduğu, 2021’de Manavgat’ta 15 milyon, Muğla’da ise 10 milyon fidan dikildiği bilgisi paylaşıldı.

Türkiye’de yangınların uzun sürmesinin sebebinin müdahale eksikliği değil; yüksek sıcaklık, düşük nem, rüzgâr gibi doğal şartlar olduğuna dikkat çekildi. 2025 Temmuz’unda Cizre’de 50,5 derece ile tüm zamanların sıcaklık rekorunun kırıldığı, bu koşulların yangın riskini dramatik biçimde artırdığı belirtildi.

EFFIS verilerine göre, 2020–2024 döneminde orman varlığına oranla yanan alan bakımından Türkiye (%0,17) Avrupa ortalamasının altında kaldı. Aynı dönemde Yunanistan’da bu oran %0,94, Portekiz’de %1,15, Kanada’da ise %1,59 oldu. Türkiye’nin yalnızca kendi topraklarında değil, Bulgaristan ve Yunanistan gibi ülkelere de yangın söndürme desteği gönderdiği hatırlatıldı.

Bilgilendirmede, OGM, AFAD, Jandarma, TSK ve gönüllüler dahil olmak üzere binlerce kişinin sahada koordineli biçimde görev yaptığı, TOKİ eliyle konut desteği dahil her türlü sosyal yardımın da hızla ulaştırıldığı vurgulandı.

Türkiye, orman yangınlarıyla mücadelede sadece bir “müdahale ülkesi” değil; erken uyarı, risk analizi, yeniden ormanlaştırma ve çok paydaşlı kriz yönetimi gibi tüm aşamalarda başarıyla ilerleyen bir sistem inşa ettiğini bir kez daha ortaya koydu.

Yangınlara TSK'nın müdahale etmediği iddialarına ilişkin DMM'den yapılan açıklamada Milli Savunma Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı ile yapılan protokol çerçevesinde "helikopter, uçak ve İHA’lardan oluşan 53 adet hava gücü İle orman yangınlarıyla havadan mücadele kapsamında destek alınmaktadır. 12.219 asker personele yangınla mücadele eğitimi verilmiştir. Bu personelden ihtiyaç duyulması durumunda destek alınmaktadır." denildi.

DÜNYA GENELİNDE 120 MİLYON HEKTARLIK ALAN YANGINDAN ETKİLENDİ

Yılın ilk yarısında dünya genelinde yaklaşık 102 milyon hektarlık alan yangınlardan etkilenmiştir; bu alanın yarısından fazlası Afrika’da yer almaktadır.

Amerika kıtasında, özellikle ABD’nin Kaliforniya eyaletinde çıkan yangınlar
aylarca sürmüş; 30 kişi hayatını kaybetmiş, 17 bine yakın yapı zarar
görmüştür.

Kanada’da 3.500 yangında 5,58 milyon hektar, Güney Amerika’da se Arjantin, Şili ve Kolombiya’da toplamda 6 milyon hektardan fazla alan kaybedilmiştir.

Asya kıtasında Rusya’nın doğusunda 629 bin hektar, Güney Kore’de 104 bin hektar, Japonya’da se yüzlerce yapı zarar görmüş; binlerce kişi tahliye edilmiştir.

Avrupa ve Akdeniz bölgesi, 2025 yılının ikinci yarısında rekor sıcaklıklara sahne olmuş; bu durum yangınların yayılmasını kolaylaştırmıştır. Türkiye’nin Silopi ilçesinde 50,5 °C ile tarihî sıcaklık rekoru kırılmış; Yunanistan, İtalya, İspanya ve Fransa'da sıcaklıklar 47-48 °C seviyelerine ulaşmıştır.

Fransa’nın Marsilya kent yakınlarında çıkan yangın 700 hektarlık alanı etkilemiş; ulaşım aksaklıkları ve tahliyeler yaşanmıştır. Güney Kıbrıs, Yunanistan, Bulgaristan, Kosova ve Arnavutluk’ta da çok sayıda yangın meydana gelmiştir.

EFFIS verilerine göre, Avrupa’da yılın ilk yarısında orman yangınlarından etkilenen alan 227.000 la 237.000 hektar olarak ölçülmüştür. Bu miktar, son 19 yılın ortalaması olan 131.000 hektarın neredeyse iki katına ulaşmıştır. 2025 yılı itibarıyla dünya genelinde orman yangınlarının hem sıklığı hem de yıkıcılığı ciddi biçimde artmıştır.

Ülkemiz kendisi gibi Akdeniz kuşağında yer alan ülkeler ve orman varlığı yüksek olan ABD ve Kanada gibi ülkelerle karşılaştırdığımızda, yanan alanların toplam orman varlığına göre oranında daha iyi durumda olduğu görülmektedir. Avrupa Orman Yangın Bilgi Sistem (EFFIS) Raporu ile ülkelerin kendi resmi açıklamalarından derlenen bilgilere göre; 2020-2024 yıllarını kapsayan 5 yıllık sürede; orman varlığına göre yanan alanların oranı sırasıyla şu şekildedir:

• Fransa % 0.11
• Türkiye % 0.17
• İspanya % 0.40
• İtalya % 0.74
• ABD % 0.84
• Yunanistan % 0.94
• Portekiz % 1,15
• Kanada % 1.59

TÜRKİYE'NİN YANGIN SÖNDÜRME FİLOSU ÖN PLANDA

Türkiye’nin yangın söndürme uçağı ve helikopterlerine ilişkin 2025 verilerine bakıldığında bünyesinde 27 uçak, 105 helikopteri mevcutken koordinasyon için İHA sayısı ise 14 olarak açıklanmıştı.

Yangınların en çok görüldüğü Avrupa ülkelerinden İtalya ve Fransa Türkiye’nin gerisinde.

• Fransa’da 23 yangın söndürme uçağı bulunurken, 37 helikopter,
• İtalya’da 18 uçak, 28 helikopter,
• İspanya’da 14 uçak sayısı, en az 10 sözleşmeli helikopter,
• Yunanistan’da 10-15 uçak, sözleşmeli olarak 15 helikopteri mevcut.

Ancak bu ülkelerin yangın söndürme filosuna bakıldığı zaman herhangi bir İHA mevcut değil.

AB tarafından tamamen finanse edilen, Avrupa afet müdahale kabiliyetleri ve stoklarının stratejik bir rezervi olarak anılan ülkelerin (ABrescEU) ortak filosu ise 22 uçak paylaşırken Türkiye'nin bireysel filosu daha donanımlı olduğu görülüyor.

Tarım ve Orman Bakanlığı uçak ve helikopterlerin toplamda 438 ton su atma kapasitesine sahip olduğunu ve Türkiye’nin bu alanda ön planda olduğunu belirtmişti.

27 uçak ve 105 helikopterle havadan 78 ton olan su atma kapasitemizi 438 tona çıkardık.

Hava ve kara ekiplerimiz, yangınlarla mücadelede koordinasyon içinde görev yapıyor.

Ancak bir noktayı özellikle hatırlatmak istiyoruz:
Orman yangınları yalnızca havadan müdahaleyle kontrol… pic.twitter.com/meBrumdXor

— Orman Genel Müdürlüğü (@OGMgovtr) July 26, 2025