Avukatlar süresiz nafakayı anlattı: Hem kadın hem erkek mağdur! Çaresizliğin sonu cinnet

• Haber7 - ÖZEL

Yeni yargı paketinden çıkarılan süresiz nafaka düzenlemesiyle ilgili beklentiler sürüyor. Türk Medeni Kanunu’na 37 yıl önce yerleştirilen ibare ile süresizleştirilen nafaka uygulamasının aileleri parçaladığı, eski eşleri düşmanlaştırdığı, haksız kazanç kapısına döndüğü yönünde eleştiriler yükseliyor. 1988’den beri değişmeyen nafaka kanunu sayesinde çalışmadan geçinmenin hukuki hak haline geldiği, eski kocanın cüzdanının sosyal yardım vakfı gibi kullanıldığı yönünde serzenişler kamuoyuna yansıyor.

Haber7’nin konuya ilişkin İslam hukuku ve Avrupa’daki aile hukukuna yönelik mukayeseli haberleri, Türkiye’deki süresiz nafaka uygulamasına alternatif örneklerin ne olabileceğini yansıtırken, konuya ilişkin hukukçuların beyanatları problemin büyüklüğünü gözler önüne seriyor.

• Avukat, Özgecan Sırma, süresiz nafakanın hem kadınları yeterince koruyamayan hem de erkekleri aşırı yük altında bırakarak büyük toplumsal ve hukuki adaletsizliğe neden olduğunu belirtti.

• Avukat Sinan Pak, boşanma sonrasında eski kocaların süresiz nafaka ödedikleri eski eşlerinin nikahsız ilişkilerini dahi finanse etmek zorunda kaldığını, bu durumun kadına şiddete ve cinnet vakalarına yol açtığını söyledi.

• Avukat Hülya Gök, nafakanın yüzde 95 oranında erkeklere yüklendiğini, bir ay bile evli kalan bir erkeğin, kadının ölümüne kadar ömür boyu nafaka ödemek zorunda kalmasını "zulüm" olarak nitelendirdi. 

‘Nafakazede’ye kötü haber: Süresiz nafakada çalışma rafa mı kalkıyor?

SIRMA: KADINI KORUYAMIYOR, ERKEĞİ PARASI YOKSA BİLE BORCA MAHKUM EDİYOR

Haber7’ye konuşan avukat Özgecan Sırma, süresiz nafakayla ilgili acilen kanuni düzenleme yapılması gerektiğini ve bu konunun yargı paketlerine dahil edilmesinin elzem olduğunu ifade etti.

Sırma, mevcut sistemin kadınların sosyal ve ekonomik dezavantajlı konumunu düzeltmede yetersiz kaldığını, erkekler için ödeyemeyecekleri yükümlülükler oluşturarak şiddeti ve düşmanlığı artırdığını belirtti. Avukat Sırma, özellikle uzun süren boşanma davalarının ve tedbir nafakasının haksız uygulamalarının kaosa neden olduğuna dikkat çekti. Sırma, nafakada evlilik süresi ve kusur gibi kriterlere dayalı hakkaniyetli düzenleme ile fon oluşturulması gibi alternatif destek mekanizmalarının devreye alınması gerektiğini söyledi.

Avukat Sırma nafakanın süreli olması gerektiğini ifade ederek şu görüşü paylaştı:

“Bizim mevcut nafaka sistemi maalesef ne kadını korumak konusunda yeterli kalıyor ne de hakkaniyetli bir çözüm oluşturabiliyor. Nafakanın tamamen kaldırılması kadın için ciddi bir hak kaybı yaratabilir. Ama bu haliyle de hakkaniyetsiz şekilde orantısız uygulamalara ve denetimsiz sonuca götürüyor bizi. Örneğin gerçekten evlilik içerisinde çalışmaktan alıkonulmuş, özgüveni kırılmış bir kadınla, kısa süreli evlilik dediğimiz evliliklerdeki kadınlar aynı kefeye konuluyor. Hiçbir kazancı olmayan erkeği nafaka yükümlüsü haline getiren bir sistem var karşımızda. Kaldı ki ödenmemesi halinde tazyik hapsi cezası var... Sistem sizi paranız olmasa da ödemek zorunda olduğunuz bir noktaya itiyor.”

BİN TL NAFAKA İÇİN HAPİS CEZASI TEHDİDİ

Özgecan Sırma, “Bir dosyanın Yargıtay’dan dönmesi 10 seneyi bulabiliyor. Adam o tarihe kadar haklı olduğu bir davada tedbir nafakası ödemek zorunda kalmış oluyor ve bunun tazmini yok. Bir taraftan da kadınların ‘kuş kadar’ nafakalarını tahsil etme problemi var. Birçok kadın boşanma davalarında çok komik rakamlar alıyor. Bugün hala bin TL, 2 bin TL nafakayla geçinmeye çalışan kadınlar var. Kadın da bununla zengin olmuyor. Buna karşılık nafaka ödeyen erkek, eski eşinin dışarıda bir erkek arkadaşıyla içtiği kahvede bile ondan hesap soracak haddi kendinde buluyor. Süresiz nafaka bütün bunlara kapı aralıyor.” sözlerini sarf etti.

YARINA BIRAKILAMAYACAK KADAR ACİL

Sırma, sözlerini şöyle tamamladı:

“Biz bir şeyi çözmek istiyorsak erkek ve kadın olarak bakmaktan ziyade hakkaniyet noktasından yaklaşıp somut dosya özeline göre ve evliliğin süresine, tarafların kusurlarına, sosyal ve iş hayatına adapte olabilmelerine bakmamız lazım. Ama maalesef mahkemelerde toptancı bir yaklaşım var. Bu yaklaşım çoğu zaman kadını da mağdur ediyor. Boşanan erkeğin tekrar evlendiği zaman evlendiği kişi de bir kadın. Bir annesi var, bir kız kardeşi var... Ve yeri geliyor bu ekonomik olarak yükü onlar çekiyor...

O yüzden biz diyoruz ki hakkaniyetli bir düzenleme şart. Bu ilelebet devam edemez. Dolayısıyla bu düzenlemenin acilen yapılması gerekiyor. Yarın bile değil, hemen bugün. İnsan fıtratına uygun, hakkaniyet odaklı, kadınların toplumdaki sosoekonomik yerini gözeterek bir düzenleme yapılması artık çok geç kaldığımız ve yarına bırakamayacağımız bir meseledir.”

'Nafaka'da kördüğümü çözecek pusula: İddet, mehir ve tazminat... Fakihlerden net görüş

PAK: NİKAHSIZ BİRLİKTELİĞİN FİNANSÖRÜ ESKİ EŞ OLUYOR

Avukat Sinan Pak, süresiz nafaka nedeniyle erkeklerin evlilikten korkar hale geldiğini söyledi. Süresiz nafakanın toplumdaki yıkıcı etkisini sarsıcı bir örnekle anlatan Pak, Medeni Kanun'un gözden geçirilmesi ve Türk örf, anane ve sosyal yapısına göre revize edilmesi gerektiğini vurguladı.

Avukat Sinan Pak şunları söyledi:

“Yasalarımız kadına pozitif ayrımcılıkla kadını bir tık daha ileride, ön planda tutar, üstte tutar. Evliliğin bütün nimetlerinden kadın yararlandırılır, koca geridedir. Boşandıktan sonra kadının kocaya bir sorumluluğu yokken, kocanın kadına, eski kocanın eski karısına nafaka bağımlılığı söz konusudur. Boşanan kadın, nafakayı alan kadın kendisine bir arkadaş, sevgili bulsa, partneri olsa ve onunla nikahsız ilişki yaşasa bu ilişkinin finansörü de eski koca oluyor. Bu, toplumsal hayata müspet anlamda katkı vermediği gibi aksine menfi anlamda hadiselerin gelişmesine sebebiyet verir oldu. Kısa süreli evliliklerde uzun süreli nafakalar söz konusu. Çünkü nafakada sınır yok. Nafaka, kadının yeniden evlenmesi, adamın ölmesi veya kadının çok aşırı zenginliğe kavuşması dışında özel bir anlaşma olmazsa devam edip gidiyor.”

Nafaka sisteminin boşanma süreci başlar başlamaz devreye girdiğini belirten Sinan Pak, “6284 diye bir kanun var. Bu kanun çerçevesinde kadın hiçbir somut veri ileriye sunmadan, gerekçe, delillendirme yapmaksızın sözlü bir şikayetle, sözlü bir anlatıyla polis karakolundan veya mülki idareden, savcılıktan hızlı şekilde uzaklaştırma kararı alabiliyor. Ve bu uzaklaştırma kararının akabinde kocasından nafaka talebinde bulunabiliyor. Adam evin elektriğine, suyuna, faturasına, kirasını ödeyecek, artı nafakayı ödeyecek ama eve gelip gidemeyecek, hatta karısını telefonla dahi arayamayacak. Fakat bu evrede başka bir erkek eve gelip gidebilir, ona kısıtlama yok...” dedi.

HAFİYE GİBİ TAKİP

Süresiz nafaka uygulamasının bir tuhaf hükmüne daha atıf yapan Pak, “TMK 176’da ‘kadın evli gibi yaşar ama nikah olarak bağlanmazsa nafaka sona erer’ gibi bir ifade var. Eski koca bunu ortaya çıkarmak için hafiye gibi eski eşinin peşine düşse, bu defa da ‘sen özel hayatın gizliliğini ihlal ediyorsun’ denilecektir. Kanunlarla erkek aslında bastırılmış, sindirilmiş durumda.” sözlerini sarf etti.

Avrupa’nın nafakaya bulduğu çözüm... İsviçre’de bile süresiz değil! Türkiye’ye örnek madde

TOPLUMUN SOSYAL YAPISINA GÖRE GÖZDEN GEÇİRİLMELİ

Avukat Pak, “Bizim kanunlarımız bu bağlamda yarım yamalak ithal edildiği ve feminist kimselerin etkisi altında çıkartıldığı için tek kanatlı kuş gibi oldu. Boşanıp da mahkemelerimizden ‘Adalet sadır oldu’ diyebilen kimse yok. Bütün erkeklere bu mağduriyet yaşatıldığı zaman, yeniden evlenecek nesiller ise bu tabloyu görünce evlenmeden ilişki yürütmeye çalışıyor. Çünkü evliliğin maliyeti çok çok ağır, faturası büyük.” dedi.

Sinan Pak sözlerini şöyle tamamladı:

“Medeni Kanunumuzun baştan başa, özellikle aile hukukunu düzenleyen hükmü yeniden ele alınmalı. Türk toplumumuza göre, kendi örfümüze, ananemize, sosyal yapımıza, dini inançlarımıza göre gözden geçirilmeli, revize edilmeli. Biz aile hukukumuzu doğru düzenlemezsek ne yazık ki insanımız, devletimiz elden gidecektir.”

GÖK: ZULÜM HALİNE GELDİ

Avukat Hülya Gök, süresiz nafakada amacın yoksulluğa düşmeyi engellemek olduğunu, fakat fiilen bunu araştırmadan nafakanın maaş gibi bağlandığını belirtti. 35 yıllık meslek hayatında sadece iki defa kadının nafaka ödediği dosyaya rastladığını kaydeden Hülya Gök, yüzde 95 oranında nafakanın erkekler üzerinden yürüdüğünü ifade etti

Süresiz nafaka uygulamasını “zulüm” olarak nitelendiren Hülya Gök, beyanatında şunları kaydetti:

“Bana göre bu bir zulümdür. Bir nafakaların süresinde adaletsizlik var. Ömür boyu diye bir nafaka olmaz. Ama günümüzde adam bir ay evli kalmış. Daha sonra boşanmış. Devlet diyor ki ‘sen bu kadına ömrünün sonuna kadar nafaka ödeyeceksin.’ Hasta olsa, gariban hale düşse, parası kalmasa, fakirleşse bile dava açılıp asgari ücret alıyormuşçasına yine nafaka bağlanıyor.  

Süresiz nafaka uygulamasında yüzde 95 oranında erkeklere nafaka ödettiriyor. Benim 35 yıllık meslek hayatımda sadece iki dosyamda nafaka ödeyen kadın oldu. Kanunda diyor ki, ‘Boşanmakla yoksulluğa düşecek eşe nafaka bağlanır.’ Bunun bana göre araştırılıp, yoksulluğa düşecek kadın veya yoksulluğa düşecek eş kelimesinin, cümlesinin altı doldurulmalı.”

Hayati çözümler İslam hukukunda: Süresiz nafaka karanlığını ışığa kavuşturacak hükümler

Nafakada belirli bir süre olması gerektiğini kaydeden avukat Gök, “Nafaka süresi 5 yıl olur, 10 yıl olur, evlilik süresi kadar olur... Tek seferde ödeme, toplu şekilde bir nafaka sistemi... Birçok alternatif mevcut. Her dosya tek tek, ayrı ayrı değerlendirilmeli. Kadının gerçekten ihtiyaç sahibi olup olmadığı netleştirilmelidir.” dedi.