Hokus pokus Ali Topuz'un serüveni

Yer, Van-Özalp İlçesi Mollatopuz Köyü. Yıl 1974. Anlatılanlara göre, susuzluktan kırılan halk, dönemin İmar ve İskan Bakanı’nı “Sayın Ali Topuz; yolsuz, susuz Mollatopuz” yazılı pankartla karşılar. CHP Grup Başkanvekili İstanbul Milletvekili Ali Topuz’un “AK Parti’nin niyeti, cumhurbaşkanlığı koltuğuna kendileri gibi bir mollayı oturtmak.” şeklindeki sözleri, nedense bu olayı hatırlattı birden. Talihsiz köyün, daha iki yıl öncesine kadar süren ‘asırlık hasretinin’ bitip bitmediğini bilemiyoruz; ama Topuz, ‘hokus pokus, Ali Topuz’ tekerlemesiyle anıldığı siyaset arenasında bir kasırga gibi esmeye devam ediyor. Sözleriyle, görüşleriyle ve ‘siyasi zekası’yla, adeta ‘kasıp kavuruyor’ gündemi.

Hokus pokus

73 yaşına merdiven dayamasına rağmen Ali Topuz, 40 yıllık bir deneyimin adı. ‘Kurt politikacı’ rütbesini ise çoktan hak ediyor. Hem CHP içi hareketlerin hem de genel siyaset sahnesinin ‘önemli aktörü olma özelliğini’ uzun yıllar koruması da, bunun delili. O halde, hakkında anlatılanlar ve yazılanlar, hem de kendi sözleri ışığında ‘renkli politikacı’mızı yakından tanımaya ne dersiniz? Kültürümüzde yer etmiş, “ağır ol molla desinler” özlü sözünü, bir de ‘kantarın topuzu’ deyimini bir kenara bırakarak başlıyoruz.

Gerçi, aileden ‘ortanın solu’ kabilinden partilidir Ali Topuz, Bülent Ecevit’in CHP genel sekreterliği döneminde aktif siyasete adım atar. 1966’da CHP İstanbul İl Başkanlığı’na getirilir, rüzgar gibi eser siyaset arenasında. 1973’te milletvekili seçilir ve Ecevit başbakanlığındaki CHP-MSP hükümetinde bakan olur. Bu arada, CHP’nin içi, o zaman da bugünkü gibi kaynamaktadır. Her defasında parti içi muhalefeti dizginlemeyi başaran Ecevit’in destekçileri arasında gösterilir. Ancak, bir süre sonra partideki güçlerden biri haline gelir Topuz. Öyle ki, 1977-1979 arası ‘hizip’ çekişmelerinde ‘Topuzcular’ adlı bir grubun etkisinden bahsedilir. Ecevit, kongrelerde karşısında sürekli, bu grup ile Deniz Baykal’ın ekibinin dayanışmasını bulur. İşte, o ünlü tekerleme de o günlerin eseridir. Şimdi hayatta olmayan gazeteci Örsan Öymen, delege üzerindeki çalışmalar ve ince hesaplarla kongreleri etkileyen Topuz için şöyle yazar: “Ali Topuz, hokus pokus”

Garaj operasyonu

Tekerleme tutar ve 12 Eylül sonrası ‘sol’un yeniden yapılanma girişimlerinde de sürekli gündeme gelir. Siyasi yasaklar kalkmış, Topuz, yeniden milletvekili seçilmiş ve SHP genel sekreter yardımcısı olmuştur. Bu sırada, 1988’de SHP’deki ‘sol’ gruba karşı bir hareket başlar. Mustafa Sarıgül’ün Şişli’deki işyerindeki garajda toplanan bir grup partili, ‘etnik ve mezhep’ kimlikli unsurların partideki ağırlının kırılmasını konuşur. Hareketi organize etmekle suçlanan Ali Topuz, genel sekreter yardımcılığından istifa eder. ‘Sol’ kanadın tasfiyesinin önü böylece açılır; Kürt Kongresi’ne katılanlar SHP’den ihraç edilir. Olay, siyasi lieratüre ‘Garaj Operasyonu’ olarak geçer.

SHP-CHP birleşmesi

Ali Topuz, soldaki hareketliliğin SHP-CHP birleşmesini zorladığı günlerde de ön saftaki yerini alır. Bu amaçla kurulan komisyondaki gayretleri, ‘hokus pokus’ tekerlemesinin hatırlanmasına yeter. İddialara göre, son toplantıya çantasında ‘biri CHP lehine, diğeri ortada, sonuncusu ise SHP lehine üç ayrı klasörle’ gider. Masaya, ilk önce CHP lehine olanı koyar. (İtiraz olması halinde sırayla diğerleri çantadan çıkacaktı.) Neticede, bu formülde uzlaşılır. Bu büyük başarıdır; CHP, SHP’yi yutmuştur çünkü. Bu arada, birleşme komisyonunun başkanı Mustafa Timisi, CHP kontenjanından İş Bankası yönetim kurulu üyeliğine getirilir.

Mustafa Sarıgül

Deniz Baykal’ın 2000 yılındaki kongrede yeniden genel başkan seçilmesi ise Topuz için yeni bir dönemin başlangıcıdır. İstanbul İl Başkanlığı’na atanır önce. 2001’de, bu koltuğu kaybeder. 3 Kasım’da milletvekili seçilmeyi başarır. Meclis’teki beşinci döneminde de, bir güç olduğunu Meclis Grup Başkanvekilliğine seçilerek gösterir. Mustafa Sarıgül hareketinin dizginlenmesinde rol oynar. Sarıgül’ün onun ekibinden olduğu, ‘Ali abi’sini yakın saydığı söylense de, netice değişmedi; bir ara görüş ayrılığına düştüğü Baykal’ın yanında duruyor şimdi.

Bildik siyaset tarzı

Baykal ise boşuna ‘Sayın Başkanı Ali Topuz’a havale ediyorum.’ demedi elbette. Sadece CHP’de değil, ülke siyasetinde de ağırlığını hissettiriyor Topuz, sert açıklamalarıyla gündemden düşmüyor. İşte, onlardan (bazıları için yanlış anlaşıldığını ifade etti) birkaçı: “İslam kültürü, asla bizim öz kültürümüz olamaz.”, “AKP’ye karşı gerilla mücadelesi başlatıyoruz.”, “Erdoğan İBDA-C’nin başlangıçtaki yöneticilerinden biridir.”

Umre yapmış

Şimşekleri üzerine çekse de, kendisi gibi Rizeli (köyleri karşı karşıya) Başbakan Erdoğan’ın açtığı davalarda tazminata mahkum olsa da, ‘kurt politikacı’, ‘molla’ açıklamasında olduğu gibi bildiği yoldan sapmıyor. Bu arada, özellikle ‘dini konulardaki’ sözlerine gelen tepkilere de sitem etmeden geri durmuyor: “İslamiyet’i öğrenmiş, gereklerini yerine getirmiş bir insanım. Ben de genelde oruç tutarım. Kurban, bizim geleneğimiz. Annem-babam hacı.”

Bu vesileyle, Topuz’un bilinmeyen bir sırrını da unutmadan biz açıklayalım. Kendisinin anlatımıyla, 12 Eylül darbesinin ardından siyasete ara veren Ali Topuz, ticaretle uğraşır. Hem de, Arabistan ve Endonez gibi ülkelerde iş yapar. Arabistan günlerinde, bir şeyi ihmal etmez, “umre ibadetini” yerine getirir.

Aslında, haberimizi, ilkeli gazetecilik gereği kendi sözleriyle zenginleştirmek isterdik. Ancak, Topuz, ‘işlerinin yoğunluğunu’ gerekçe göstererek, sorularımızı cevapsız bıraktı. Belki de, bizim ‘hokus pokus’ yapacağımızı sandı, kim bilir... Neyse, Topuz için kim ne derse desin; CHP memnun, Deniz Baykal da...