Türkiye’de 1112 siteye erişilemiyor

Hasan Cömert'in haberi

Son dönemde Türkiye’de site kapatmaları sıkça gündeme geliyor. 2007’nin Kasım ayından itibaren 861’i re’sen (kendiliğinden), 251’i yargı kararıyla bin 112 internet sitesinin erişimi engellendi. Mayıs’tan beri erişilemeyen YouTube dışında son olarak Adnan Oktar’ın şikayeti üzerine ünlü evrimci Richard Dawkins’in ve Eğitim-Sen’in siteleri de kapatıldı.

Uzun süredir erişimi engellenen YouTube ile ilgili çözümsüzlük devam ediyor. Konuyla ilgili konuştuğumuz Bilişim Hukukçusu Özgür Eralp, YouTube’un kapatılmasıyla ilgili çözümsüzlüğün sona ermesinin şu anda mümkün olmadığını söyledi. Atatürk’e karşı bir yayın olduğu sürece YouTube’un kapalı kalacağını belirten Eralp şunları söyledi:

“AÇILSA BİLE TEKRAR KAPANIR”
“Hakimler de savcılar da Telekomünikasyon Kurumu İnternet Daire Başkanı da bu görüşte. Bu görüşte olmaları da doğal. Çünkü durum yasada çok açık. Atatürk’e karşı işlenen suçlarla ilgili ayrı bir kanun var. Sadece YouTube değil nerede bu tarz bir yayın olursa olsun suç. Zaten YouTube şu anda açılsa bile kısa bir süre sonra tekrar kapanır.”

“YASA DEĞİŞİKLİĞİ ŞART”
“Uygulama açısından bir sorun yok. Hukuk ve internet dünyası açısından sorun var. Bilişim hukukçuları açısından sorun var. Bunun değişmesi için bu yasanın değişmesi lazım. Başka türlü bu şekilde devam eder. Yasa değişikliği şart.

Türkiye YouTube’un burada bir temsilcilik açmasını istiyor. Ama Youtube bunu yapmaz. Yapmamakta da haklılar çünkü ofis sistemiyle değil internet aracılığıyla çalışıyorlar doğal olarak. “

“YOUTUBE ÇOK ÖNEMSEMİYOR”
“Zaten YouTube bu durumu çok önemsemiyor. Önemseseydi açılması için bir girişimde bulunurdu. Türkiyenin yaklaşık yüzde 10 civarında internet trafiği YouTube üzerinden gitmekteydi. Bu Türkiye’deki internet servis sağlayıcılar için bir zarar olabilir ama YouTube için önemli değil. Google’ın istatistik verilerine göre dünyanın en çok tıklanan ikinci sitesi olan YouTube için o kadar ülke içinde Türkiye çok önem taşımıyor.”

Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’nın NTVMSNBC’ye verdiği bilgilere göre sitelerin yasaklanma gerekçeleri arasında ‘çocukların cinsel istismarı‘, ‘müstehcenlik‘, ‘kumar ve bahis’ gibi konular çoğunlukta bulunuyor.

KAPATILMA GEREKÇELERİ
Sitelerin 415’i ‘Çocukların cinsel istismarı’, 390’ı ‘Müstehcenlik’, 79’u ‘Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama’, 51’i ‘Atatürk aleyhine işlenen suçlar’, 25’i ‘bahis ve kumar’, 12’si ise ‘Fuhuş’ gerekçesiyle kapatılmış.

YouTube’un erişiminin engellenmesinin de gerekçesi olan ‘Atatürk aleyhine işlenen suçlar’ maddesiyle kapatılan sitelerin sadece ikisi re’sen (kendiliğinden) kapatılmış.

Sitelerin kapatılmasına en çok neden olan ‘Çocukların cinsel istismarı’ ve ‘Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama’ konularında kurum mahkeme kararına gerek olmadan re’sen karar verebiliyor. Bu iki konuda 805 kapatmanın 763’ü re’sen gerçekleşmiş.

‘Sağlık için tehlikeli madde temini’yle ilgili hiçbir kapatma olmazken, ‘Uyuşturucu/Uyarıcı madde kullanımını kolaylaştırma’ gerekçesiyle bir site kapatılmış.

Kuruma bugüne kadar yapılan ihbar sayısı ise 24 bin 500. Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı, ihbarların hepsinin kapatılacak unsur taşımadığını da belirtiyor. ‘Kişisel hakaret’, ‘Terör’ gibi konularla ilgili ihbar ve şikayetler ise Telekomünikasyon kurumuna gelmiyor.

ADNAN OKTAR VE KAPATILAN SİTELER
Son günlerde en çok tartışılan konulardan biri ise ünlü evrimci yazar Prof. Richard Dawkins’in ve Eğitim-Sen’in sitelerinin Adnan Oktar’ın şikayeti üzerine kapatılmasıydı. Oktar, Dawkins’in sitesinin hazırlayıcısından 8 bin YTL manevi tazminat istemişti. Dün kapatılan Eğitim-Sen’in sitesinin kapatılma gerekçesi olarak ise Şubat 2007’de sitede Oktar’ın ‘Yaratılış Atlası’ ile ilgili yer alan basın açıklaması gösterilmişti.

İnternetin en popüler sitelerinden Ekşi Sözlük de, Adnan Oktar’ın, şahsıyla ilgili bazı ifadelere dair, kişilik haklarına saldırdığı iddiasıyla başvurması üzerine, 2007 yılında kapatılmıştı. Ekşi Sözlük, ilgili başlıkları siteden kaldırsa da bu, sitenin kapatılmasına engel olmamıştı. Adnan Oktar, 2005 yılında yine Ekşi Sözlük’te kendisiyle ilgili yer alan dört başlık sebebiyle Ekşi Sözlük’ün kapatılması için dava açmıştı. Ekşi Sözlük bu maddelerle ilgili davayı kazanmıştı.

Adnan Oktar’ın başvurusu üzerine kapatılan bir diğer site ise kişisel blog yayınlama sistemi olan Wordpresss.com.

Bunların dışında Türkiye’de daha önce de birçok popüler sitenin kapatılması tartışma yaratmıştı. Yahoo’nun hizmeti olan Geocities.com, video paylaşım sitesi Dailymotion.com, Google’ın hizmetlerinden Groups.google.com, dizi ve filmlerin Divx formatındaki altyazılarının paylaşıldığı Divxplanet.com bunlardan bazıları.

ERİŞİM ENGELLEMEDE İKİ FARKLI YOL
Sitelere uygulanan erişim engellemesi kararında iki farklı yol kullanılıyor. Bunlardan birisi ‘alan adı üzerinden erişim engelleme’, ikincisi ise ‘IP adresinden erişim engelleme.’ Türkiye’de son dönemde uygulanan yasaklar da IP tabanlı olarak uygulanıyor. IP adresleri ve giden trafiğin önü internet servis sağlayıcı tarafından kesiliyor. Bu yöntemi aşmak için ise kullanıcılar internette başka adresleri kullanıyor.

YASAKLI ÜLKELER
İnternet yasakları dünyanın farklı bölgelerinde de uygulanıyor. Örneğin bazı ülkelerde ‘zararlı görülen video’ kaldırılana kadar YouTube ve benzeri video paylaşım sitelerine erişim yasağı uygulandığı görülüyor. Bazı ülkelerde ise ‘zararlı görülen videolar’ konusunda otomatik engelleme uygulaması var.

Video kaldırılana kadar yasak koyan ülkeler:
Brezilya
Fas
Tayland
Pakistan

Otomatik engelleme uygulaması koyan ülkeler:
Çin
İran
Ermenistan
Tunus
Endenozya
Suriye
Suudi Arabistan

NTV