'Dumansız baca, gaynanasız koca’

Asurlular döneminde bir gelinin eşine gönderdiği mektupta: “Annenden çok çekiyorum, beni bu kadından kurtar.” şiukayet yer alıyordu.

Kayseri yakınlarındaki Kültepe Höyüğü’nde 1948 yılından beri kazı çalışmalarına başkanlık yapan Prof. Dr. Tahsin Özgüç, gelin kaynana anlaşmazlığının insanlık tarihi kadar eski olduğunu, Kültepe Höyüğü’nde yaptıkları kazılarda bulunan çivi yazılı tabletlerde de yazılı belge olarak ortaya çıktığını ifade etti.

Höyükte Asurlu bir tüccara ait evdeki mezarda bulunan tablette, gelin kaynana anlaşmazlığıyla ilgili bilgiler bulunduğunu belirten Prof. Dr. Özgüç, şunları söyledi: “Asurlu bir tüccarın evindeki mezarında bulduğumuz çivi yazılı tablette, gelin kaynana anlaşmazlığı çok iyi biçimde anlatılıyor. Kayseri’den 1500 kilometre uzakta Asur’da oturan bir gelin, ticaret yapmak için Kültepe’ye gelerek yerleşen eşine yolladığı çivi yazılı mektupta (Annenden çok çekiyorum. Bana devamlı kötülük yapıyor. Artık bunu taşıyacak yüküm kalmadı. Bir an önce evine dön ve beni bu kadından kurtar) diyor. Asurlu tüccar ise eşinden daha çok kumaş dokuyup kendisine göndermesini istiyor. Eşinin dönmediğini gören gelin bir diğer mektubunda ise ‘Çocukların da büyüdü. Onlara da söz dinletemiyorum. Annen ve çocukların beni öldürmeden çabuk Asur’a evine gel’ diyor.”

Prof. Dr. Özgüç, kazılarda bulunan çivi yazılı tabletler arasında,borç senetleri, kumaş ve kalay fiyatları, nikah ve boşanma anlaşmalarıgibi bilgilerin de yer aldığını söyledi.

GÜNÜMÜZDE GELİN KAYNANA ANLAŞMAZLIĞI:

Kayserili şair Recep Çakaner’in yazdığı “Aslan Gayserilim” adlı kitapta ise gelin kaynana anlaşmazlığıyla ilgili ilginç bir şiir de dikkat çekiyor. Çalkaner’in “Dünden bugüne kızlar” adını verdiği şiir söyle:

1940’lı yıllarda kızların istekleri:
Hayadı sallı, bıçağı ballı
Askerden gelmiş, anası ölmüş,
Kesesi dolmuş, bir yiğit, bir kilit
1960’lı yıllardaki kızların istekleri:
Sanayiden er, Sivas Caddesi’nde ev
Dumansız baca (kalorifer), gaynanasız koca,
Asri pencere, düdüklü tencere,
Hacı Bekir’den lokum, Şihaslan’dan somun
Tıkanmayan çağ (kanalizasyon), Asarcıktan bağ.
Günümüz kızlarının damatlardan istekleri:
Tahsilini yetir, ananı babanı bitir.
Evini al, kalbimi çal.
Mersedesi getir, beni götür.
Yoksa;
Her gün dünür sal,
Gelmem, gadamı al.