Uluslararası basın İsrail'in Afrika'daki kirli oyunu deşifre etti!

Etiyopya merkezli düşünce kuruluşu Horn Review'da yer alan kapsamlı analize göre, İsrail'in Somaliland'ı resmen tanıması Afrika Boynuzu jeopolitiğinde sismik bir değişime işaret ediyor. Somaliland'a egemenlik tanıyan ilk Birleşmiş Milletler üyesi olan İsrail, uzun süredir devam eden bölgesel bir sorunu uluslararası stratejik rekabetin aktif bir arenasına dönüştürdü. Bu hamle, Somaliland'ı fiili bir siyasi varlık olmaktan çıkarıp uluslararası meşruiyete sahip bir devlete dönüştürürken, Kızıldeniz koridorundaki hem bölgesel hem de küresel hesapları yeniden şekillendiriyor.

ASIL HEDEF TÜRKİYE Mİ?

Analize göre İsrail'in Somaliland'a olan ilgisi, küresel deniz ticareti ve bölgesel güvenlik için kritik bir darboğaz olan Babü'l Mendep Boğazı'na yakınlığı nedeniyle derinlemesine stratejik bir nitelik taşıyor. Tanıma ve derinleşen angajman, İsrail'e İran ve Husi tehditlerini izlemek ve bunlara karşı koymak için potansiyel bir askeri ve istihbarat merkezi sağlarken, Kızıldeniz erişimini de güvence altına alıyor. Başbakan Binyamin Netanyahu'nun da açıkça belirttiği gibi, bu ortaklık İbrahim Anlaşmaları bağlamında ekonomik ve güvenlik iş birliğini kapsıyor ve diğer bölgesel aktörlerin de benzer adımlar atması için teşvik oluşturuyor.

Haberde Türkiye'nin bölgedeki rolüne özel bir vurgu yapılıyor. Türkiye'nin bölgesel genişlemesinin Somali'nin ötesine geçerek Sudan'a uzandığı, bunun El Burhan'ın Ankara ziyareti ve daha önce dondurulan Afak güvenlik projesinin yeniden başlatılmasıyla örneklendiği belirtiliyor. Ankara'nın Kızıldeniz koridoru boyunca artan ayak izinin; deniz ticaret yollarını güvence altına almak, Türk genişlemesine karşı koymak ve bölgesel istikrarı korumak isteyen Körfez ülkeleri, BAE ve Batılı güçlerin stratejik çıkarlarına meydan okuduğu ifade ediliyor. İsrail'in tanıması, bu aktörlerin Ankara'nın bölgedeki etkisini dengeleyebilecek koordineli bir angajman için stratejik bir fırsat yaratan bir emsal teşkil ediyor.

DİĞER AKTÖRLERİN SOMALİLAND TUTUMU NE OLDU?

Rusya'nın çıkarlarının da Berbera Limanı'nın stratejik önemi nedeniyle giderek belirginleştiği aktarılıyor. Moskova'nın potansiyel ekonomik ve askeri iş birliği yollarını araştırdığı, ancak Somaliland'ın yakın zamanda bir Rus diplomatik ziyaret talebini, muhtemelen liman erişimi karşılığında tanınmayı koz olarak kullanan Batılı müttefiklerin baskısı nedeniyle reddettiği bildiriliyor. Çin ise Somali'nin Tek Somali politikasını sıkı bir şekilde desteklemeye devam ediyor ve Somaliland'ın Tayvan ile artan ilişkilerini kendi stratejik çıkarlarına bir müdahale olarak görüyor.

ABD'nin pozisyonunun karmaşık ve değişken olduğu belirtilen analizde, Trump yönetiminin Çin'in etkisine karşı koymak ve Berbera'ya erişim sağlamak amacıyla bir politika değişikliğini değerlendirdiğine dair spekülasyonlar olduğu vurgulanıyor. Somaliland'ın tanınma karşılığında ABD'ye askeri üs erişimi ve maden hakları teklif ettiği, Cumhuriyetçi Temsilci Scott Perry gibi bazı ABD'li kanun yapıcıların resmi tanınma çağrısında bulunan tasarılar sunduğu belirtiliyor. Ayrıca yeni AFRICOM komutanının yakın zamanda Somaliland'ı ziyaret etmesi, ABD'nin askeri ilgisinin bir işareti olarak yorumlanıyor.

TEL AVİV'İN KAOS PLANINA TEPK YAĞDI

Bölgesel tepkilerin sert olduğu belirtilen haberde; Mısır, Türkiye ve Somali'nin İsrail'in kararına derhal ve güçlü bir muhalefet gösterdiği ifade ediliyor. Mısır, Etiyopya'nın Somaliland ile olan bağları nedeniyle Kızıldeniz koridorundaki nüfuzunu korumak isterken, Türkiye bu tanımayı Somali ve Sudan'daki yatırımlarına ve stratejik ortaklıklarına doğrudan bir tehdit olarak algılıyor. Cibuti ise Babü'l Mendep üzerindeki birincil merkez statüsünü kaybetme korkusuyla tanımaya karşı çıkıyor.

Analizin sonuç bölümünde, Afrika'daki ve ötesindeki diğer devletlerin de önümüzdeki günlerde pozisyonlarını yeniden değerlendirerek İsrail'i takip etmelerinin beklendiği belirtiliyor. Özellikle Güney Sudan'ın önümüzdeki günlerde tanıma kararı alabilecek muhtemel bir aday olduğu, Gine gibi ülkelerin de Somaliland'ın egemenliğini desteklemenin siyasi ve ekonomik faydalarını tartabileceği öngörülüyor. Bu zincirleme etkinin, Somaliland'ın uluslararası meşruiyetini güçlendireceği ve BAE ile Batılı güçler dahil olmak üzere tanımayı koordine eden devletler için Kızıldeniz erişimini pekiştireceği ifade ediliyor.