Garip yarışmanın mağduru anlatıyor

Seyfi Şirin'in durumunu anlattığı yazısı:

Kültür Bakanlığı  “destekleme yapmak için”  yarışmalar açıyor. 2006 yılında da üç dalda yarışmalar açıklandı.  Edebiyat uyarlaması, Masal uyarlaması ve senaryo yarışması.  Edebiyat ve Masal uyarlama yarışmalarında kazananlar aynı zamanda yarışmaları düzenleyip, jüri atama, şartname hazırlama mevkiindeki başdramaturglar filan. Yanlış anlaşılmasın bu yarışma bakanlık çapında değil, herkese açık.

Kültür Bakanlığı’nın açtığı ilk iki yarışma hakkında bunlar konuşulurken üçüncü yarışma sonuçları açıklanıyor. Bakanlık personeli olmayan Seyfi Şirin adlı birisi 1. çıkıyor. Yani ben.  Nasıl olabilir? Demek ki bakanlık personeli dışında da ödül alabilecek kadar yazanlar var bu ülkede!

Senaryo yarışması ve birincilik ödülü 50.000 YTL. Fakat o  da ne?  Birincilik, ikincilik boş bırakılıyor ve 1. çıkan eser 3. ilan ediliyor.  Böylelikle  2. gelen de mansiyona, 3. gelen de mansiyona düşüyor. Mansiyon almayı hak eden eserler de hiçbir şey alamıyorlar.

Üç yarışma arasında herhalde hukuk, özel hukuk kapsamında değerlendirilebilecek başka haksızlıklıklar, eşitsizlikler, farklar da var. 

Senaryo yarışması şartnamesinde “toplam 89.000 YTL ödül ve plaket verilecektir. “ denmele birlikte bu tutarda ödüller verilmemiştir.

Madde 10-İlk üç dereceye giren senaryoların film yapma hakları Bakanlığa aittir. Ödül alan senaryo yazarlarına ayrıca telif ücreti ödenmeyecektir.

Tiyatro yarışma şartname master

Kültür Ve Turizm Bakanlığı Klasik Türk Edebiyatı ve Türk Masallarından Oyun Uyarlama Yarışmaları şartnamesi şöyle başlıyor:

“Türk Kültür ve Sanat Hayatının temel taşarından biri olan Türk tiyatrosunun yeni değerler ve yeni heyecanlar ile desteklenmesi…”  Bakanımız Sayın Atilla Koç’a ait bu cümleler devam ediyor: “Kazandıracağı yeni değerler ile Türk Tiyatrosu'nun ufkunu aydınlatacak olan bu yarışmanın, yazın hayatımızın önemli yapıt ve türlerinin tiyatroya aktarılmasına fırsat tanıyacağına inanıyorum. “      

Demek ki yarışma yeni yazarlar keşfetmek için açılmıştır. Bakan Atilla Koç şüphesiz iyi niyetle bunları yazmış.  Fakat her iki yarışmayı da “yeni değerler” değil de “eski değerler” Bakanlığın konuyla ilgili en üst zirvesinde olan bürokratlar kazanmıştır.  Lütfen dikkat edin  başdramurg olan birinin yeni değer, yeni heyecan getirecek bir yazar olduğu düşünülebilir mi?  O mevkideki bir insan zaten eski değer eski heyecandır. Nitekim de başdramaturgun kazanan eseri yıllar ve yıllarca  Devlet Tiyatroları’na sunulmuş ve reddedilmiş bir eserdir.

Görüldüğü gibi Yarışma Şartnamesi’nin daha başındaki cümlelere tezat bir bir sonuç ortaya çıkmıştır.

'Oyun Yazarlığının teşvik edilmesi “

için düzenlenen oyun yarışmasını, zaten yeterince teşvik edildiği oturduğu koltuk ile ortada olan başdramaturg ve dramaturglar kazanarak yarışmanın amacına aykırı davranmışlardır. Gerçekten de tiyatromuzun gelişmesini sağlayacak yeni yeteneklerin önünü de tıkamışlardır.

Ek. I
I.YARIŞMANIN ADI:
'KLASİK TÜRK EDEBİYATINDAN OYUN UYARLAMA YARIŞMASI'

IV.YARIŞMANIN DUYURULMASI:

Yarışmaya ülkemiz genelinde geniş bir katılımın sağlanması için yazılı ve görsel medya yoluyla duyumlar yapılacak, ayrıca ödenekli ve özel tiyatrolar, üniversiteler ve diğer ilgili kuruluşlarda afiş ve ilanlar yer alacaktır.

Görüldüğü gibi bunca masrafla yapılan reklamlar sonucu bu yarışmaya büyük fedakarlıklarla hazırlanan katılan yüzlerce kişi yarışmanın sonucunda  yarışmayı düzenlemek mevkiinde olanların katıldığını hayretle görmüşlerdir. Madem bakanlık personeli kazanacaktı bunca yere asılan bunca afişe ve bu kadar masraflı bir tanıtıma ne gerek vardı?

2. Değerlendirme kurulunda görev alan kişiler, bu kişilerle birinci dereceden kan bağı olanlar ile sihri yakınları yarışmaya katılamazlar.

Demekle birlikte sihirli bir el değmişcesine yarışmayı düzenlemek mevkiinde olanlar kazandırılarak yarışma şartnamesine aykırı davranılmış ve ilgili bakanlık diğer yarışmacılar ve halkın gözünde farklı bir konuma düşürülmüştür.

2.ESERLERİN GÖNDERİLECEĞİ/TESLİM EDİLECEĞİ ADRES:
Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü Baş Dramaturgluk Opera / Ulus
Eserlerini bu adrese gönderen yüzlerce kişi adres sahibinin ödülü kazandığını görünce şok yaşamışlardır.

Postada meydana gelecek, gecikme ve kayıplardan Kültür ve Turizm Bakanlığı sorumlu değildir.

Dendiğine göre yarışmanın namusundan da başta Müsteşar olmak üzere Kültür Bakanlığı sorumludur.

l.lik Ödülü 10.000 YTL. 2.lik Ödülü 6.000 YTL î.lük Ödülü 4.000 YTL Mansiyon Ödülü 2.000 YTL. Mansiyon Ödülü 2.000 YTL

(Yalnız ödüller bununla sınırlı değil, kitabı basılacak telif hakkı ödenecek. En önemlisi de ödüllü tiyatro diye bir de DT’de sahneye konulacak ve her sezon yaklaşık 100.000 YTL  Yüz milyar TL  telif hakkı ödenecektir. Böylece şaibeli bir yarışmanın kazananları her yıl ödüllendirilecektir. )

6. Dereceye giren oyunlar Kültür Bakanlığı'nca basılacak, basım işlemlerinde Telif Hakları Yasası'nın ilgili hükümleri geçerli olacaktır.

7.Jüri, 'Klasik Türk Edebiyatı'ndan Oyun Uyarlama Yarışmasında Ödüllerden biri, birkaçı veya tamamına değer eser bulamadığı takdirde Ödül vermeyebilir.

(( Görüldüğü gibi yarışma şartnamesinde açık açık ödül vermeyebileceği belirtildiği halde ödüllerin tamamı verilmiştir. Aynı bakanlığın açtığı senaryo yarışmasında ise benzer bir hüküm bulunmadığı “verilecektir” dendiği halde toplam ödül bahsinde yine “verilecektir” dendiği halde tamamen yasalara ve yarışma şartnamesine aykırı davranılarak 1. ve 2. lik verilmemiştir.

“ Radikal 7 Haziran 2006 EFNAN ATMACA ‘nın   “Bu yarışmada 'etik' sorun yok(muş) “ başlıklı haberinden öğrendiğimize göre

Kültür Bakanlığı'nın düzenlediği oyun uyarlama yarışmalarında birinci seçilen ve 10 bin YTL ödül kazanan Osman Özkan, hem şartnameyi hazırlayan DT'de başdramaturg, hem de başka bir kategoride jüri üyesi. Özkan'a göre aslında her şey 'etik'

Repertuara alınmamıştı
Söz konusu yarışmayla ilgili iddialar bu kadarla da bitmiyor. (Kültür Bakanlığı’nda başdramaturg) Özkan'ın (birinci gelen) 'Devlet Ana'sı 1999'da DT repertuvar kuruluna sunulmuş ve reddedilmiş. Refik Erduran'ın da üyesi olduğu edebi kurul, oyun hakkında dramaturg Erman Canatan imzalı 9 Nisan 1999 tarihli olumsuz bir rapor yazdı. Raporda 'Birbiri ardına sıralanan pek çok olay, pek çok gereksiz diyalog ve sözün ana aksiyona dayanmaksızın yatay bir düzlem oluşturduğu oyun, bu nedenle, omurgasız, dağınık, hantal bir yapı arz ediyor. Olaylar içinde yapılacak bir ayıklamayla birlikte, bir dramaturji çalışmasından da, oyunun temel dramatik olayının olmayışı nedeniyle olumlu bir sonuç alınamayacağı düşüncesindeyim' ifadelelerine yer verilmiş ve 'Devlet Ana' repertuvara girememişti.

Senaryo yarışması şartnamesi ise ödül verildiğinde bu ödül aynı zamanda telif hakkıdır diyor.  En az iki sene sürecek böyle büyük bir film projesinin senaristi “ben senaryoyu yazdım nasıl olsa” ya da sen senaryoyu yazdın çekil kenara denmeyeceğine ve işin içinde olması gerektiğine göre senaristin senaryoyu oluşturmaya başladıktan film bitene kadar geçecek sürede hissesine düşen telif hakkı asgari ücretin de altında kalacaktır.  Bu insan haklarına da aykırı bir durumdur. Diğer yarışmalarla bir denge kurmak gerekmez miydi? Bunu yapan Kültür Bakanlığı  Sinema ve Telif Hakları Genel Müdürlüğü adında bir kurum olunca  durum büsbütün vahim çirkinlikler arzediyor.

Bir yanda  hem ödül, hem ayrıca telif hakkı, hem tiyatronun her yıl 100.000 YTL yi bulan telif hakkıyla ödüllendirme. Bakanlık personeli kazanınca böyle oluyor. İddialara göre  ellerindeki işe yaramaz zayıf oyunları paraya çevirmek için bu yarışmayı düzenledikleri ve ödülleri kendilerinin alarak eski oyunlarına yeniymiş gibi süs verdikleri söyleniyor. Eğer böyle ise Kültür Bakanlığı yarışmalarına katılan yüzlerce yarışmacının Kültür Bakanlığı’na karşı güvenleri sarsılmış olmuyor mu? Bu güvensizliği yaratanlar nasıl olup da hala görevlerinde kalabiliyorlar? Müzeleri denetleyenler bu şubeleri denetlemiyorlar mı?

Türkiye’de  “gözetlenen sıradan insanlarla ilgili” yarışma programlarına 250.000 YTL ödül konurken.  Sıradan dizilerin oyuncuları, mankenler, şarkıcı ücretleri ortada iken  çeyrek yüzyılın birikimiyle aylarca yapılan çalışmalar sonucu ortaya çıkan bir senaryo eserine bu  mükafatının çok görülerek  yarışma özel şartnamesi açık ve seçik mükafatlar verilecek derken, verilecek toplam mükafat miktarını da 89.000YTL  toplam ödül verilecektir. Diye kuvvetlendirme ekiyle vurgularken,  (yarışma sonunda 18 000 YTL ödül dağıtıldı.) 15 maddeden, ayrıca (a b c ) ayrıntılı fırkalardan oluşan, yüzlerce cümlelik şartnamede aksini ima eden bir madde bulunmazken 1. 2. lik mükafatının iptal edilerek vaad edilen telif hakkının ödenmemesi Adı “Sinema ve Telif Hakları Genel Müdürlüğü” olan bir kurumun en son yapacağı şey bile değildir.  Yapmayacağı, yapamayacağı keyfi bir uygulamadır. Kültür Bakanlığı’nın tarihinde böyle ikinci bir emsal yoktur. 

Sultan Alparslan, Malazgirt ve Anadolu konusu bizzat bakanlık tarafından tespit edilmiştir. Böyle iddialı bir konunun kaç milyon dolara çekilebileceği, sektörden birkaç kişiye sorularak öğrenilebilirdi. Bakanlık madem bu konuyu seçti ve yarışma açtı. Madem ki üçüncü gelen senaryoya da film yapmayı vaad etti. Bu sözünün arkasında durmalı ve güdük desteklerle  bu işin olmayacağını bilmeli, bilmeyen yetkililerini de bilenlerle yer değiştirmelidir.

Veciz bir ifadeyle elem duyarak belirtelim ki en beğenilen (diyelim. 1. 2. liğe layık bulanamayan 3. sayılan ) senariste reva görülen mükafat İstanbul’dan Malazgirt’e sahibiyle birlikte taşınacak bir atın ya da eşeğin maliyeti kadardır.  Film setlerinin tozunu yutmuş olanlar bilirler ki  en uysal at bile sahibinden ayrılınca huysuzlaşır. O nedenle sahipleri ya da seyisleriyle birlikte taşınır. Sigortası, seyisi, yemi, bakımı, eğitimi, sahibinin yevmiyesi, atın günlük kirası derken bu iş hayli pahalıya mal olur.

Malazgirt Sultan Alparslan ve Anadolu gibi iddialı bir konuda yarışma açanlar, bilmiyorlar mı ki manda gönünden göğüslük, gergedan derisinden kalkan, dımaşkî (şami) kılıcı, atı ve diğer donanımıyla, Selçuklu askerini temsil edecek herhangi bir figüranın maliyeti senariste reva görülen maliyeti aşar.

1035 sene öncesinin filmini yapmak için yarışma açanlar, bize göre,  konu seçiminde erken davranmışlardır. Dünyaya sunacak vasıflarda Çanakkale, Kurtuluş Savaşı gibi bugünümüzü ve yarınımızı daha çok ilgilendiren devasa konular sinemamız tarafından yeterince ve layıkıyla işlenmemiş dururken, yüz yıl öncesine bile gitmek çok zorken, 1960 model araba bulmakta zorlanılırken bin yıl öncesinden başlamak erken bir teşebbüstür. Böyle zorlu bir konuyu yarışma açanlar iyice düşünmeliydiler. Önce platolarıyla, at, koşum, dekor envanteriyle ve hepsinden önemlisi daha geç dönemlerin çekilmesiyle kazanılacak tecrübeyle bu devre inilmeliydi.

Senaryomuzun jenerik öncesi bölümünde de vurgulandığı gibi  Fransa’ya Franklar bin yıl önce girdiler. Fakat bunu sinema filmlerinde vurgulamıyorlar. Bin yıl önceki bir konu çok iyi işlenmezse Türkleri sonradan gelme, muhacir durumuna düşürebilir.

Bu konuda, düşmanların, bölücü örgütlerin yapay olarak geliştirdikleri tezleri iyi bilip onlara malzeme olabilecek tuzaklara düşmemek senaristin birinci görevi olmalıydı. Biz de senaryomuzu yazarken bu bilinçle hareket ettik. Anadolu bir devlet büyüğünün de ifade ettiği gibi 7000 yıllık bir Türk yurdudur. Anadolu’nun kapalı kapıları hiçbir zaman olmamıştır. O devirlerde Doğu Roma’nın bir sömürgesi olan Anadolu’nun hakim otoriteleri için  vergisini verecek kadar sağlığı,  hayvanı olan herkes kabul edilmiştir.  Alparslan’dan iki yüz yıl önce Harun Reşit oğulları döneminde Afyon yakınlarında Abbasi orduları tarafından Bizans ordusu yenilerek vergiye bağlatılmıştır.  İstanbul’da Hazar kökenli Yahudi Türklerin havrası bulunurken  Anadolu’da  Gregoryan Kıpçaklar, Ordodoks Türkler, Ormanlarda yaşayan Manihanist  Türkler ve nihayet  Müslüman Türklerin varlığı Alparslan’dan önceye dayanır. Nitekim  Romen Diyojen’in ordusunda da çeşitli inançlardan Türkler’in olduğu, Peçenekler gibi kuzey Türkleri’nin dışında en önemli orduların birinin komutanının da Türk olduğu kayıtlarda yazılıdır. Bu nedenle yarışma şartnamesinrde yer alan “Anadolu’nun

kapılarını Türklere açan Malazgirt Zaferi” ifadesi eksik ve yanlıştır.” 

Türkleri adeta Anadolu’da sonradan gelme, muhacir gibi görme şuuraltının bir yansıması gibidir. Türk halkını bölme gayreti içinde olan sapık ve düşmanca maksatlı mahfiller de zaten benzeri söylemleri dillendirmektedirler. Anadolu kapıları hiçbir zaman kapalı olmamıştır. Yakın tarihte bile zulümden kaçan Iraklılar, İranlılar ve daha niceleri burada hayat bulmuşlardır.  Malazgirt Anadolu’nun  sömürge olmaktan kurtarılması, Türk çoğunluğun yönetimi ele geçirme yolunda attığı önemli bir adımdır. Selçuklular’dan ve Osmanlının yükseliş devirlerinden sonra  yeniden bir sömürgeye ve dış devletlerin nüfuz alanı haline gelen Anadolu,  Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran Kurtuluş Savaşı ve Türk devrimleri ile hak ettiği yönetim ve yaşama biçimine kavuşmuştur.

            Görüldüğü gibi Malazgirt’i Türkler’e kapı açan bir tarih olarak belirlemek, tarihle, mantıkla, özellikle de cumhuriyetimizin kuruluş felsefesiyle bağdaşmamaktadır. Tarihin kaydettiği en büyük devlet kuruculardan  olan  Mustafa Kemal Atatürk de “ Anadolu 7000 yıllık Türk yurdudur”  kabilinden sözleriyle Türkleri öz vatanlarında muhacir gibi gösterebilecek zihniyetlere karşı tavrını ortaya koymuştur. Türkiye Cumhuriyeti’ni yaşatmak isteyen herkesin boynunun borcu olan milli hassasiyetlerimiz bizim için de önemlidir.

            Biz de senaryomuzu yazarken bütün bu tehlikelerin farkında olarak yazdık.

            Böyle zor ve iddialı bir konuyu ortaya atan ve yarışma şartnamesine yazan, bakanlığın kendisidir.

            Olayın bir de ekonomik ve bütçe sorunu vardır. Malazgirt ovasında 250.000 kişi ve bir o kadar hayvanla gerçekleşmiş tarihi bir olayın çekimi bütün sinema hileleri devreye girmiş olsa bile tam donanımlı en az on bin süvarinin olmasını gerekli kılar.

Malazgirt Ovasında, Ahenk içinde on binlerce insan, at ve savaş aracıyla çekilecek milyonlarca dolarlık savaş sahneleri yerine, senaryomuzda dev bir satranç otağı oluşturarak savaşın similasyonunu, iz düşümünü biblolarla anlatarak hem milyonlarca dolardan kurtulduk, hem de Malazgirt halkına film çekimlerinden sonra da işe yarayacak, müze oluşturacak bir malzemenin kalması düşünülmüştür. Yalnızca bu buluş bile eserin nasıl bir yetkinlikle hazırlandığının kanıtıdır. Aksi halde İstanbul’un kurtuluş müsamerelerini aratmayacak müsamereler çekilebilir.

Kültür Bakanlığı bütçesini harcayarak böyle bir film yapabilir.Ama böyle bir Malazgirt filmi yapmak ne kadar doğru olur? Çanakkale, Kurtuluş Savaşı gibi savunma filmleri yapmak daha doğrudur. ABD Alamo Kalesi’ni, İngilizler Robin Hood’u, Fransızlar Jan Dark’ı pek çok defa filme çektiler. Sinema sektörümüz güçlendikçe daha büyük bütçeli filmler çekecektir. Bu aşamada sektörün hazır olduğu ölçüde (at, binici) bir film yapmak uygun olacaktır. Zaten senaryo da buna uygun yazılmıştır. Tarihte zikri geçen dokuz yüz mandanın çektiği apartman büyüklüğündeki mancınıkları uygulamak yerine satranç alanında göstermek yerinde olacaktır. Manda denilen yarı vahşi hayvandan  yüzlercesinin Malazgirt ovasına taşınması, saraçlar tarafından yapılmış koşumlarla dev bir mancınıkları çektiklerini bunu da filme çektiğimizi kabul edelim. (Herhalde bakanlık yetkilileri manda konusunda yardım ederler.) Kültür Bakanlığı  kısıtlı bütçesini önem sırasına göre harcamalı değil midir?  Müzelerde güvenlik sistemi yokken, milli ve evrensel insanlık mirası eserlerimiz yağmalanırken bütün kaynakların böyle pahalı sahnelere aktarılması  “bizim gelin bizden kaçar”  misali bir savrukluk olmaz mı?

Malazgirt Ovasında bol bol gece sahnesi yazmamızın, zor sahnelerin satranç alanında similasyonlarla verilmesinin nedeni, hep bu çekincelerdir. Ama bütçe var, derseniz satranç alanındaki hareketlerin ovaya aktarılması senarist için yani bizim için gayet kolaydır.

Bu filme bakanlığın bütçesi ayrılsa belki de çekilir. O zaman da diğer çalışmalar aksayabilir.

Bütçesi düşünülerek yazılmış ender senaryolardan olduğu da senaryo eserimizin bir başka hususiyetidir. Bize göre birinci bakanlık açıklamasına göre 1. 2. olmayan 3. sayılan senaryomuzun en büyük özelliği  pahalı sahnelerin (apartman büyüklüğündeki mancınıkların, on binlerce atın kullanıldığı sahnelerin)  similasyonlarla, sembollerle, dev satranç otaklarında halledilmesi çabasıdır.  Bu cesaretli bir davranıştır.

Bir damla kan göstermeden böyle bir devri anlatmak da senaristin maharetidir. Mesleğinde ne kadar yetkin olduğunun, mükafatın en büyüğünü hak ettiğinin kanıtıdır. Türk aydınının neler yapabileceğinin numunesidir.

Bu senaryo yarışması Newyork konsolosluğu internet sitesi dahil her yerde yayınlanmış, ilan edilmiş herkese açık bir yarışmadır.  Yarışmaya katılan 119 eserin en az yarısı, sektörün içinden gelen usta kalemlerin yazdığı senaryolardır. Küçük bir araştırmayla yarışmaya hangi ünlü ve yetkin isimlerin katıldığı anlaşılabilir.  1.2. liğe layık eser bulunamadı demek Türk sinema sektörüne, 119 yarışmacıyı da hiçe saymak demektir.

Türk sinemasının en önemli temsilcileri bu yarışmaya katılmışlardır. Çoğu ilk defa bin yıl öncesine giderek bir senaryo yazdıkları için epey de çaba sarf etmişlerdir. İnsanları büyük vaatlerle böylesine zorlu çabalara iten yarışmayı düzenleyen yetkililer 89 milyon YTL ödül vaadedip, vaadini tutmayıp 70 milyon YTL’lik ödülü esirgemek yerine bu kadar seçkin eserlerin yarıştığı bu yarışmada mansiyon sayısını arttırarak emek ve çabaları destekleyebilirdi. ( Açılan zarflardan hangi büyük sinemacıların, aktörlerin ve senaristlerin yarışmaya katıldıkları öğrenilebilir.)

Yazarın prodüksiyonu (masrafları) bu kadar düşünerek yazması sinema sanatını ve sektörün olanaklarını iyi bilen bir senarist olduğunu da gösterir. Yazar bu muhasebeyi yapmıştır. Çok büyük bütçeli bir filmin, diğer filmlere destek bütçelerini engelleyeceğini bile hesaba katmıştır. Sadece bu tutumu bile birincilik ödülünü hakkettireceği gibi üstüne bir de özel ödül verilmesini gerektirecek bir duyarlılık numunesidir.

Yirmi beş yıllık sanat hayatımız boyunca Kültür Bakanlığı’nın tabiri caizse, varlığımızdan haberi bile olmadı. Oysa biz hiç yarışmaya girmesek de yirmi beş yıl boyunca Kültür Bakanlığı bizi bir kere hatırlayıp, arayıp bulup  25 kuruşluk bir destekte bulunabilirdi. Kültür Bakanlığı’nın her yıl yalnızca sinemaya 10 milyon YTL destek verildiği düşünülürse ve diğer dallarda da 100’e yakın şarkısı türküsü, otuza yakın kitabı bulunan yazara karşılıksız bir destek de verebilirdi.  Oysa yazarı bırakalım desteklemeyi  birinci geldiği yarışmada 1. 2. lik boşaltılarak 3. yapılarak destek değil köstek olunmuş, yazar aşağılanmaya çalışılmıştır.

EKLER :

Tiyatro yarışma şartname

Kültür Ve Turizm Bakanlığı Klasik Türk Edebiyatı ve Türk Masallarından Oyun Uyarlama Yarışmaları

Türk Kültür ve Sanat Hayatının temel taşarından biri olan Türk tiyatrosunun yeni değerler ve yeni heyecanlar ile desteklenmesi kuskusuz bundan sonraki nesillere verilebilecek en değerli armağanlardan biridir.Kazandıracağı yeni değerler ile Türk Tiyatrosu'nun ufkunu aydınlatacak olan bu yarışmanın, yazın hayatımızın önemli yapıt ve türlerinin tiyatroya aktarılmasına fırsat tanıyacağına inanıyorum.       

 Masallardan, hikayelere romanlardan diğer yazın türlerine kadar yazın dünyamızın tüm önemli yapıtlarının tiyatroya uyarlanmasını destekleyen, bunun yanında yeni tiyatro oyunlarının da seyirciyle buluşturulmasını sağlayan Oyun Yazma ve Uyarlama Yarışması'nın Türk tiyatrosuna yeni bir soluk getireceğine inanıyor ve bu organizasyonda emeği geçen herkese teşekkürlerimi sunuyorum.      

Ulusal tiyatromuzun canlandırılmasını sağlayacak ve gelişimini destekleyecek olan Oyun Yazma ve Uyarlama Yarışması'na tüm sanatçılarımızın katılımlarını bekliyorum.        

        Atilla KOÇ
Kültür ve Turizm Bakanı

KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI KLASİK TÜRK EDEBİYATI VE TÜRK MASALLARINDAN OYUN UYARLAMA YARIŞMALARI
        Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından 'Oyun Yazarlığının teşvik edilmesi ve Türk Tiyatro Literatürüme yeni oyunlar kazandırılması amacıyla iki ana başlıkta oyun yazarlığı yarışması düzenlenmiştir.

        Klasik Türk Edebiyatı'ndan Oyun Uyarlama Yarışması, Türk Edebiyatının seçkin örneklerinden yapılacak uyarlamalar ile Türk Tiyatro Literatürü'ne yeni eserler kazandıracaktır. Türk Masallarından Çocuk Oyunu Yarışması ise çocuk tiyatrosu alanında ulusal kimliğimize yönelerek geleceğin seyircisine yeni açılımlar sağlayacaktır.

        Bu yarışmaların amaçları, düzenlenme biçimleri ve yarışmaya katılma koşulları ile değerlendirmeye ilişkin hususlar ek ve özel şartnamelerde belirlenmiştir.

KLASİK TÜRK EDEBİYATI'NDAN OYUN UYARLAMA YARIŞMASI

Ek. I

I.YARIŞMANIN ADI:

'KLASİK TÜRK EDEBİYATINDAN OYUN UYARLAMA YARIŞMASI'

II.YARIŞMAYI DÜZENLEYEN KURUM:

Klasik Türk Edebiyatımdan Oyun Uyarlama Yarışması, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından düzenlenmiştir.

III. YARIŞMANIN AMACI :

'Klasik Türk Edebiyatımdan Oyun Uyarlama Yarışmasının düzenlenme amacı oyun yazarlığının teşvik edilmesi, Klasik Türk Edebiyatı'nın seçkin örneklerinden yapılacak uyarlama oyunların tiyatro literatürüne kazandırılması, böylece Klasik Türk Edebiyat tarihinde önemli yeri olan eserlerin daha geniş kitlelerle buluşturulması, ilgi uyandırarak yeniden okunması ve genç kuşaklara tanıtılması ile ulusal tiyatromuzun zenginleştirilmesidir.

IV.YARIŞMANIN DUYURULMASI:

Yarışmaya ülkemiz genelinde geniş bir katılımın sağlanması için yazılı ve görsel medya yoluyla duyumlar yapılacak, ayrıca ödenekli ve özel tiyatrolar, üniversiteler ve diğer ilgili kuruluşlarda afiş ve ilanlar yer alacaktır.

V.YARIŞMANIN TANITIMI:

'Klasik Türk Edebiyatımdan Oyun Uyarlama Yarışması'nın tanıtımı Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde yapılacak basın toplantısı yoluyla gerçekleşecektir.

KLASİK TÜRK EDEBİYATI'NDAN OYUN UYARLAMA YARIŞMASI ÖZEL ŞARTNAMESİ

I.YARIŞMAYA KATILACAK KİŞİLERDE ARANACAK KOŞULLAR:

1. Yarışmaya T.C. vatandaşları katılabilir.

2. Değerlendirme kurulunda görev alan kişiler, bu kişilerle birinci dereceden kan bağı olanlar ile sihri yakınları yarışmaya katılamazlar.

II.YARIŞMAYA KATILACAK ESERLERİN NİTELİKLERİ:

1.Katılımcılar uyarlama yapacakları eseri seçmekte özgürdür.

2.Uyarlanacak eser, Klasik Türk Edebiyatımdan seçilmiş özgün bir tek eser oimaiı, uyarlama birden çok esere gönderme yapmamalıdır.

3.Bir kişi yarışmaya birden çok eserle katılabilir. Birden çok kişinin ortak eser ya da eserlerle katılımı kabul edilir.

4.Yapılacak uyarlamalar, Öz, biçim ve Üslup bakımından dramatik yazım tekniğinin gerektirdiği kurallar çerçevesinde kaleme alınmalıdır.

5.Basılmış, yayınlanmış,, oynanmış ya da başka yaramalarda ödül kazanmış dereceye girmiş eserler yarışmaya katılamaz.

III.YARIŞMAYA KATILMA KOŞULLARI

1.YARIŞMAYA SON KATILMA TARİHİ:

Yarışmaya katılar eserler 01 Kasım 2005 tarihi mesai saati bitimine kadar aşağıdaki adrese ulaştırılmalıdır.

2.ESERLERİN GÖNDERİLECEĞİ/TESLİM EDİLECEĞİ ADRES:

Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü Baş Dramaturgluk Opera / Ulus

3.YARIŞMAYA KATILACAK ESERLERİN TESLİM EDİLME KOŞULLARI:

• Eserler 12 punto ile, bilgisayar ortamında I .S aralık, daktilo ortamında çift aralıkla yazılarak, 7 nüsha halinde gönderilmeli/teslim edilmelidir.

• Her nüshanın ilk sayfasına uyarlanan eserin ve yazarının adı açık biçimde yazılmalıdır.

• Her nüshanın ilk sayfasında oyunun türü ve kaç bölüm olduğu belirtilmelidir.

• Her nüshanın ilk sayfasında uyarlayanın rumuzu yer almalıdır. Eser Üzerinde yarışmacının kimlik bilgileri kesinlikle bulunmamalıdır.

• Yarışmaya katılanlar, uyarlama eserler ile birlikte ürerinde yarışmacının rumuzu yazılı kapalı bir kimlik zarfı teslim etmelidir.

• Bu zarfın içinde yarışmacının, imzalı başvuru formu, özgeçmişi, kimlik bilgileri, açık adresi, telefonu ve I adet fotoğrafı ile koruma süresi (yazarın ölümünden itibaren 70 yıl) kapsamına giren eserler için yazarın kendisinden ya da varislerinden alınacak uyarlama izin belgesi bulunacaktır.
• Kimlik zarfı teslim eden her yarışmacı bu şartnameyi okumuş ve koşullarını kabul etmiş sayılır.

4. Değerlendirmeye giren eserler teslim alınırken üzerinde rumuz bulunan kapalı kimlik zarfı açılmayacak biçimde mühürlenerek dereceye giren eserler açıklanıncayakadar saklanacaktır.

5. Dereceye giremeyen yapıtlar açılmamış durumdaki kimlik zarflarıyla birlikte sahibine talep üzerine iade edilecektir. İade İşlemlerinin başladığı tarihten itibaren bir ay içinde teslim edildiği merkezden geri alınmayan eserlerin kaybından veya uğrayabileceği hasardan sorumluluk kabul edilmez.

6. Hangi nedenle olursa olsun I. maddede belirtilen tarih ve saatten sonra ilgili adrese ulanacak eserler değerlendirme dışı bırakılır. Postada meydana gelecek, gecikme ve kayıplardan Kültür ve Turizm Bakanlığı sorumlu değildir.

7. Yaramaya gönderilen eserlerin üzerine yazarın / yazarların kimliğini belirten ad, imza vb. işaret konulmamalıdır.

IV.YARIŞMAYA GİREN ESERLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ:

1. Yarışmaya katılan eserler özel bir jüri tarafından değerlendirilecektir.

2. Yarışmaya katılan eserler; konu, dil, edebi değer, süre, oyun yazma tekniği ve uyarlaması yapılan eserin yazarlık üslubu ile iletisine uygunluk açısından değerlendirilecektir.

3. Jüride;

-Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca atanacak I Bakanlık Temsilcisi

-Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca seçilecek 2 Tiyatro Adamı

-Kültür ve Turizm Bakanlığı Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'nce görevlendirilecek I Dramaturg, I Rejisör, I Oyuncu

-Eleştirmenler Birliği'nce atanacak I Eleştirmen yer alacaktır.

-Bakanlık gerekli gördüğü takdirde jüri üyelerinin sayısını artırabilir.

4. Jüri üyelerine huzur hakkı ödenir.

5. Sonuçlar, l5 Aralık 20O5 tarihinde açıklanacak, kazananlar şöyle ödüllendirilecektir.

l.lik Ödülü 10.000 YTL. 2.lik Ödülü 6.000 YTL î.lük Ödülü 4.000 YTL Mansiyon Ödülü 2.000 YTL. Mansiyon Ödülü 2.000 YTL

6. Dereceye giren oyunlar Kültür Bakanlığı'nca basılacak, basım işlemlerinde Telif Hakları Yasası'nın ilgili hükümleri geçerli olacaktır.

7.Jüri, 'Klasik Türk Edebiyatı'ndan Oyun Uyarlama Yarışmasında Ödüllerden biri, birkaçı veya tamamına değer eser bulamadığı takdirde Ödül vermeyebilir.

 

 

TÜRK MASALLARINDAN ÇOCUK OYUNU YARIŞMASI

Ek.2

I.YARIŞMANIN ADI:

'TÜRK MASALLARINDAN ÇOCUK OYUNU YARIŞMASI'

II.YARIŞMAYI DÜZENLEYEN KURUM:

'Türk Masallarından Çocuk Oyunu Yarışması', T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından düzenlenmiştir.

III.YARIŞMANIN AMACI :

'Türk masallarından Çocuk Oyunu Yarışmasının düzenlenme amacı çocuklara yönelik oyun yazarlığının teşvik edilmesi, sözlü kültürümüzün birikimlerini yansıtan başlıca yazınsal kaynaklar arasında bulunan masalların oyunlar yoluyla yazıya geçirilmesi ve tiyatro literatürüne kazandırılması, böylece bu birikimin daha geniş kitlelerle buluşturulması ve genç kuşaklara tanıtılmasıdır.

IV.YARIŞMANIN DUYURULMASI:

Yarışmaya ülkemiz genelinde geniş bir katılımın sağlanması için yazılı ve görsel medya yoluyla duyurular yapılacak, ayrıca Ödenekli ve özel tiyatrolar, üniversiteler ve diğer ilgili kuruluşlarda afiş ve ilanlar yer alacaktır.

V.YARIŞMANIN TANITIMI:

'Türk Masallarından Çocuk Oyunu Yarışması'nın tanıtımı Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde yapılacak basın toplantısı yoluyla gerçekleşecektir.

TÜRK MASALLARINDAN ÇOCUK OYUNU YARIŞMASI ÖZEL ŞARTNAMESİ

I. YARIŞMAYA KATILACAK KİŞİLERDE ARANACAK KOŞULLAR:

1. Yarışmaya T.C. vatandaşları katılabilir.

2. Değerlendirme kurulunda görev alan kişiler, bu kişilerle birinci dereceden kan bağı olanlar ile sihri yakınları yarışmaya katılamazlar.

 

 

YARIŞMAYA KATILACAK ESERLERİN NİTELİKLERİ:

1.Katılımcılar -varsa- uyarlama yapacakları basılı eserleri seçmekte Özgürdür.

2.Oyunlar anonim masallara gönderme yapabilir. Ancak derleme ya da özgün masalların kaynak eser seçilmesi durumunda, yazılan oyunlar uyarlama kapsamında değerlendirilir.

3.Bir kişi yarışmaya birden çok eserle katılabilir. Birden çok kişinin ortak eser ya da eserlerle  katılımı kabul edilir.

4.Yazılan oyunlar, öz, biçim ve üslup bakımından dramatik yazım tekniğinin gerektirdiği kurallar ile pedagojik koşullar çerçevesinde kaleme alınmalıdır.

5.Basılmış,yayınlanmış, oynanmış ya da başka yaramalarda Ödül kazanmış, dereceye girmiş, eserler yarışmaya katılamaz.

III. YARIŞMAYA KATILMA KOŞULLARI

1.YARIŞMAYA SON KATILMA TARİHİ:

Yarışmaya katılan eserler 01 Kasım 2005 tarihi mesai saati bitimine kadar aşağıdaki adrese ulaştırılmalıdır.

2.ESERLERİN GÖNDERİLECEĞİ/TESLİM EDİLECEĞİ ADRES:

Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü Baş. Dramaturgluk Opera / Ulus

3.YARIŞMAYA KATILACAK ESERLERİN TESLİM EDİLME KOŞULLARI:

1-Eserler 12 punto ile, bilgisayar ortamında I .S aralık, daktilo ortamında çift aralıkla yazılarak, 7 nüsha halinde gönderilmeli/teslim edilmelidir.

2-Her nüshanın İlk sayfasına uyarlanan eserin ve yazarının adı açık biçimde yazılmalıdır.

3-Her nüshanın İlk sayfasında oyunun kaç bölüm olduğu belirtilmelidir.

4-Her nüshanın ilk sayfasında uyarlayanın rumuzu yer almalıdır. Eser üzerinde yarışmacının kimlik bilgileri kesinlikle bulunmamalıdır.

5-Yarışmaya katılanlar, eser ile birlikte üzerinde yarışmacının rumuzu yazılı kapalı kimlik zarfı teslim etmelidir.

a)Bu zarfın içinde yarışmacının, imzalı başvuru formu, özgeçmişi, kimlik bilgileri, açık adresi, telefonu ve 2 adet fotoğrafı ile uyarlama olması
durumunda koruma süresi (yazarın ölümünden İtibaren 70 yıl) kapsamına giren eserler için yazarın kendisinden ya da varislerinden alınacak uyarlama
izin belgesi bulunacaktır.

b)Kimlik zarfı teslim eden her yarışmacı bu şartnameyi okumuş ve kofullarım kabul etmiş sayılır.

4. Değerlendirmeye giren eserler teslim alınırken üzerinde rumuz bulunan kapalı kimlik zarfı açılmayacak biçimde mühürlenerek dereceye giren eserler açıklanıncaya kadar saklanacaktır.

5. Dereceye giremeyen yapıtlar açılmamış durumdaki kimlik zarflarıyla birlikte sahibine talep üzerine iade edilecektir. İade işlemlerinin başladığı tarihten İtibaren bir ay içinde teslim edildiği merkezden geri alınmayan eserlerin kaybından veya uğrayabileceği hasardan sorumluluk kabul edilmez.

6. Hangi nedenle olursa olsun I. maddede belirtilen tarih ve saatten sonra ilgili adrese ulaşacak eserler değerlendirme dışı bırakılır. Postada meydana
gelecek, gecikme ve kayıplardan Kültür ve Turizm Bakanlığı sorumlu değildir.

7. Yarışmaya gönderilen eserlerin üzerine yazarın / yazarların kimliğini belirten ad, imza vb. işaret konulmamalıdır.

IV. YARIŞMAYA GİREN ESERLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ:

1.Yarışmaya katılan eserler özel bir jüri tarafından değerlendirilecektir.

2.Yarışmaya katılan eserler; konu, dil, edebi değer, süre, oyun yazma tekniği ve çocuk tiyatrosunun gereklerine uygunluk açısından değerlendirilecektir.

3. Jüride;

• Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca atanacak I Bakanlık Temsilcisi

• Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca seçilecek 2 Tiyatro Adamı (Çocuk Tiyatrosu alanında yetkinliği kabul edilen)

• Kültür ve Turizm Bakanlığı Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'nce görevlendirilecek I Dramaturg, I Rejisör, I Oyuncu (Çocuk Tiyatrosu alanında yetkinliği kabul edilen)

• Assitej Türkiye Temsilciliği tarafından atanacak I yetkili yer alacaktır.

• Bakanlık gerekli gördüğü takdirde jüri üyelerinin sayısını artırabilir.

4.Jüri üyelerine huzur hakkı ödenir.

5.Sonuçlar, l5 Aralık 2OO5 tarihinde açıklanacak, kazananlar şöyle ödüllendirilecektir.

 1.lik Ödülü :10.000 YTL

 2.lik.Ödülü :6.000 YTL
         
 3.lik Ödülü :4.000 YTL
         
 Mansiyon Ödülü :2.000 YTL

 Mansiyon Ödülü :2.000 YTL.                    

 

 

6. Dereceye giren oyunlar Kültür Bakanlığı'nca basılacak, basım işlemlerinde Telif hakları Yasası'nın ilgili hükümleri olacaktır.

7.Jüri, 'Türk Masallarından Çocuk Oyunu Yarışması'nda ödüllerden biri, birkaçı veya tamamına değer eser bulamadığı takdirde ödül vermeyebilir.

 

 

 

 

Malazgirt Zaferi ve Sultan Alparslan' Konulu Senaryo Yarışması Şartnamesi

 

 

 

 

Amaç

Madde 1-Film yapmak ve yaptırmak amacıyla “Büyük Selçuklu İmparatoru Alparslan ve Anadolu’nun kapılarını Türklere açan Malazgirt Zaferi”nin ulusal tarihimizdeki önemini hatırlatmak, tarih bilincine sahip bir nesil yetiştirmek, ayrıca sinemamıza ulusal tarihimizle ilgili senaryolar kazandırmak ve senaryo yazarlarını desteklemek.

 

 

Hukukî Dayanak

Madde 2-Bu şartname, Kültür ve Turizm Bakanlığı Ödüller Yönetmeliği’nin 5. maddesinin (c) fıkrası ile 22. ve 23. maddesine göre düzenlenir.

Ödüller

Madde 3-Dereceye giren senaryolara verilecek ödül tutarları:

 

 

Birinciye:50.000 YTL

İkinciye:20.000 YTL

Üçüncüye:10.000 YTL

Ayrıca mansiyona değer görülen üç eser için ayrı ayrı 3. 000 YTL olmak üzere, toplam 89.000 YTL ödül ve plaket verilecektir.

 

 

Değerlendirme Kurulu

Madde 4-Değerlendirme Kurulu Bakanlık tarafından belirlenecek 7 üyeden oluşur.

1-Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürlüğünden bir temsilci

2-TRT Genel Müdürlüğünden bir prodüktör

3-Üniversitelerin Radyo Televizyon ve Sinema ya da Sinema-Televizyon bölümünden Bakanlıkça belirlenecek bir öğretim üyesi

4-Üniversitelerin Tarih bölümünden Bakanlıkça belirlenecek bir öğretim üyesi

5-Bir film yönetmeni

6-İki senaryo- metin yazarı

 

 

Katılma Şartları

Madde 5-

a)Yarışma T.C. uyruklu tüm katılımcılara açıktır. Değerlendirme Kurulu Üyeleri yarışmaya katılamazlar.

 

 

b)Her katılımcı daha önce yayımlanmamış, herhangi bir yarışmada derece almamış ve filmi yapılmamış özgün senaryoları ile yarışmaya katılabilir.

 

 

c)Gönderilen senaryolar kurmaca türünde ve en- az 90 sayfa olmalıdır.

 

 

Başvuru Usulü

Madde 6-

a)Senaryolar 12 punto, bir buçuk satır aralığı ve Times New Roman yazı tipi ile yazılacak, 8 nüsha halinde teslim edilecektir.

b)Senaryoların üzerine yazarın kimliği yazılmayacak, kimlik yerine 5 büyük harften oluşan bir rumuz kullanılacaktır.Aynı rumuzla birden fazla kişinin katılması halinde Bakanlık bunları istediği biçimde sınıflandırabilecektir. Ancak, bu rumuz yazarın ismi ya da özel işareti olmamalıdır.

c)Bir kimlik zarfı içine yarışmacının adı, soyadı, adresi, telefon numarası, varsa e-posta adresi, kısa özgeçmişleri ile yarışma şartlarını aynen kabul ettiklerini belirten imzalı bir belge konulacak, senaryo ile birlikte teslim edilecektir.

Kimlik zarfı kapalı ve içi görünmez olacak, üzerinde senaryoda kullanılan rumuz ve “Kültür ve Turizm Bakanlığı Malazgirt ve Sultan Alparslan Konulu Senaryo Yarışması” ibaresi bulunacaktır.

d)Katılımcılar, yarışmaya en çok iki senaryo ile başvurabilecek ve her senaryo için ayrı rumuz ve kimlik belirten zarf kullanacaklardır.

 

 

e)Katılımcılar senaryolarını 17.04.2006 günü saat 17:00’a kadar T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürlüğü, Anafartalar Cad. No: 67 (Eski Adliye Binası) 06250 Ulus/Ankara adresine elden, iadeli taahhütlü posta ya da adrese teslim kargoyla göndereceklerdir.

Hangi nedenle olursa olsun belirtilen tarihlerden sonra gelecek senaryolar, usulünce yapılmayan başvurular ile postadaki gecikmeler ve kaybolma gibi mazeretler dikkate alınmaz ve değerlendirme dışı bırakılırlar.

Senaryoların Geri Verilmesi

Madde 7-Ödül alamayan senaryolar istendiği takdirde Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürlüğü’nden sonuçların açıklanmasından sonraki bir ay içinde geri alınabilecektir.

Bu süre içinde alınmayan senaryoların kaybından ya da uğrayabileceği hasardan Kültür ve Turizm Bakanlığı sorumlu tutulamayacaktır.

 

 

Senaryo Sonuçlarının Duyurulması

Madde 8-Ödül alan senaryolar 19.06.2006 tarihinde www.kulturturizm.gov.tr adresinde açıklanacaktır. Bakanlıkça belirlenecek bir tarihte ödüller sahiplerini bulacaktır.

 

 

Diğer Hükümler:

 

 

Madde 9-Bakanlık, dereceye giren senaryoların film haline getirilmesi için gerekli girişimlerde bulunabilir.

 

 

Madde 10-İlk üç dereceye giren senaryoların film yapma hakları Bakanlığa aittir. Ödül alan senaryo yazarlarına ayrıca telif ücreti ödenmeyecektir.

 

 

Madde 11-Yarışmaya gönderilen eserler, yarışmanın hangi aşamasında olursa olsun şartnamenin herhangi bir maddesine aykırılıkları tespit edildiğinde yarışma dışı bırakılır.

Madde 12-Değerlendirme Kurulunun çalışma şartları ve senaryo inceleme kıstasları söz konusu kurul tarafından belirlenecektir.

 

 

Madde 13-Değerlendirme Kurulu üyelerinin inceleme ücretleri, yol, iaşe ve ibate giderleri ile diğer alacakları Bakanlıkça ödenir.

 

 

Madde 14-Şartnamede açıklanmayan hususlarla ilgili olarak Bakanlık Ödüller Yönetmeliği hükümleri uygulanır.

Madde 15-Bu Senaryo Yarışması Şartnamesi aşağıdaki adresden ve Bakanlığın web sitesinden (www.kulturturizm.gov.tr) temin edilebilir.

 

 

• T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürlüğü, Anafartalar Cad.

   No: 67 (Eski Adliye Binası) 06250  Tel: (312) 310 00 26 – 310 01 21