Bakan Dedeoğlu: AB'ye 6 faslın açılmasını önerdik

Avrupa Birliği (AB) Bakanı Beril Dedeoğlu, AA muhabirine Suriyeli sığınmacılar, vize muafiyeti ve üyelik müzakerelerinde açılması muhtemel fasıllara ilişkin AB yetkilileriyle görüşmelerini değerlendirdi.

Bakan Dedeoğlu, Türkiye'nin uzun zamandır çok katmanlı bir insanlık dramı ve sorun yumağı olan sığınmacı krizine evrensel çözüm üretilmesi gerektiğini vurguladığını hatırlattı.

Sorunun vahametinin Türkiye'nin AB sınırına dayanınca ortaya çıktığına dikkati çeken Dedeoğlu, "Son bir, iki aydan beri 2. Dünya Savaşı'ndan beri karşılaşılan en büyük insanlık dramı olarak nitelenir hale gelmiş vaziyette. Bu durum AB'nin hem göç sorunuyla hem de biraz da Türkiye'yle ilgilenmesinin yolunu açtı" dedi.

Dedeoğlu, AB'nin sorunu önceden tespit edip, Türkiye'nin sorununa kulak vermesi gerektiğini vurgulayarak, "İlk tepkileri, mültecilerin AB'ye en az oranda girmelerini sağlamak yönündeydi. Zaman içinde bunun çok da böyle olmayacağını fark etmiş olmalılar ki bir eylem planı taslağı hazırlayarak bize gönderdiler" diye konuştu.

"AB ilgilense de ilgilenmese de Türkiye'nin sığınmacıları Ortadoğu cehenneminin içerisinde bırakmak gibi bir politikası yok" diyen Dedeoğlu, AB yetkililerinin Türkiye'nin sığınmacılara sağladığı imkanlar karşısında şaşırdıklarını ifade etti. 

"AB-Türkiye ilişkilerini de derinleştirecek"

Dedeoğlu, AB ile yapılan ikili görüşmelerde birliğin Türkiye'ye yapmayı planladığı yardımlara ihtiyaç duyanın Türkiye değil, sığınmacılar olduğunu anlattıklarını dile getirdi.

Bakan Dedeoğlu, şöyle devam etti:

"Anlattıklarımız not edildi. Bu not etmeye bağlı olarak hazırlanan taslak plan biraz muğlaktı ve somut adımlar içermiyordu. Sanki biz bunu bir istekler bildirisine çevirecekmişiz ve onun kapısı açık bırakılmış gibiydi. Biz de kendi eylem taslağımızı hazırladık. Buradaki temel kaygı bunun bir uluslararası dayanışmaya sebebiyet vermesi ve Suriyelilerin ihtiyaçlarının somut olarak karşılanması ve bu karşılanırken de AB'nin Türkiye'ye ayırdığı katılım öncesi fonlarının kati surette kullanılmamasıyla ilgiliydi. Çünkü ilk gelen öneride bir kısmının oradan sağlanabileceği yönünde bir durum söz konusuydu. Sonuçta hem AB Bakanlığının hem Dışişleri Bakanlığının görevlileriyle AB yetkilileri arasında bir ortak taslak plan üzerinde anlaşmaya varıldı."

Ortak plan üzerinde çalışılmaya devam edileceğini belirten Dedeoğlu, "Bu bir süreç. İhtiyaçların saptanmasıyla ilgili bir teknik boyutu var. Bir de gerçekten 'iki taraf ne yapabilir' şeklinde çok uluslu boyutu var. Dolayısıyla bu ortak belge, bir irade beyanıdır" ifadelerini kullandı.

Dedeoğlu, göç konusundaki işbirliğinin uzun soluklu AB-Türkiye ilişkilerinin sıkılaştırılması ve derinleştirilmesine de fırsat vereceğini söyledi.

Bu çerçevede AB yetkililerinin Türkiye'nin beklentisinin ne olduğunu sorduğunu, kendilerinin de "Biz beklentilerimizi bir daha mı söyleyeceğiz  Bunların ne olduğunu defalarca dile getirdik. Bu karşılıklı beklentilerimiz bilinmeyen şeyler değildir. Dolayısıyla siz o beklentilerin ne olduğunu bir daha bir düşünün" şeklinde yanıtladıklarını bildirdi. Dedeoğlu, ilk aşamada en az 3 milyar avroluk yardım yapılmasının planlandığını kaydetti.

"Vize muafiyetinde 2017'ler kolay değil"

Dedeoğlu, vize muafiyetinin göç kriziyle ilişkilendirilmesinin yanlış olduğuna dikkati çekerek, "Geri kabul anlaşması, Türkiye ile AB'nin zaten üyelik müzakereleri çerçevesinde bir süreç. Suriye'deki kriz ortaya çıkmadan önce ön mutabakatı hazırlanmış bir durum. Fakat vize muafiyeti öyle bir yere gelmiş ki AB'nin Türkiye'ye verdiği birtakım sözler tutulmamış" dedi.

Bakan Dedeoğlu, "AB'nin kendi idari mekanizmalarının içinden geçme süreleri de vize muafiyetinin öngörüldüğü gibi 2017'lerde gerçekleşmesi çok kolay bir süreç değil" ifadesini kullandı.

AB yetkililerine "2011 yılında ön mutabakatı hazırlanmış olanın bile koşulları yerine getirilmeyince, sığınmacılar konusunda verilen sözlerle ilgili nasıl karşılıklı güven ortamı oluşturacağız " diye sorduklarını belirten Dedeoğlu, şöyle devam etti:

"Bunun üzerine öneri AB tarafından geldi ve dediler ki 'biz vize kolaylıklarını başlatabiliriz'. Biz de dedik ki 'bizi, onu sizin nasıl yapacağınız, hangi AB mekanizmalarından geçireceğiniz ilgilendirmiyor. Bizi öngördüğünüz tarihi öne mi çekersiniz, netleştirir misiniz... Bu zaten Türkiye'nin hakkı olan bir durum. Bunu yaşama geçirirseniz çok iyi olur' dedik"

Dedeoğlu, AB'nin vize muafiyetiyle ilgili şartları değiştirmeye çalışıp çalışmamasına ilişkin bir soruya, "AB, şartları değiştirmeye çalışmıyor. Aksine, 'sizin için ne yapabiliriz ' gibi bir ilgi doğmuş durumda" yanıtını verdi.

"Açılmaya hazır 6 fasıl önerdik"

Bakan Dedeoğlu, "Açılmaya hazır nitelikte 15. Enerji, 17. Ekonomik ve Parasal Politikalar, 23. Yargı ve Temel Haklar, 24. Adalet, Özgürlük ve Güvenlik, 26. Eğitim ve Kültür ve 31. Dış, Güvenlik ve Savunma Politikaları olmak üzere 6 faslın açılmasını önerdik" dedi. En açılabilir faslın 17. Ekonomik ve Parasal Politikalar başlığı olduğunu belirten Dedeoğlu, "Her şey hazır. AB'nin evet demesine kalmış aşamada. Bunun mülteci meselesiyle ilişkilendirilmesini Türkiye hiç doğru bulmuyor" diye konuştu.

Dedeoğlu, bu konudaki irade beyanının AB'ye iletildiğini, onların da üzerinde çalışacaklarını bildirdiklerini söyledi.

24. faslın sığınmacı kriziyle de yakından ilgili olduğunu vurgulayan Dedeoğlu, "Burada siyasi sebeplerle bir blokaj var. Bunun gereklerinin de anlatıldığını söyleyebiliriz. Karşı taraf da makul buluyor ve üye devletlerin tutumları gündeme getiriliyor. Biz Türkiye olarak 'büyük ölçüde üye devletlerin birbirinizi ikna edin' dedik" ifadelerini kullandı. 
Dedeoğlu, AB yetkilileriyle görüşmelerinde ilerleme raporunun gündeme gelmediğini de sözlerine ekledi.