KKTC vatandaşı olmak zorlaşıyor

KKTC Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sonay Adem, makamında
düzenlediği basın toplantısında, başlatılan yeni uygulamalar hakkında
bilgi verdi.
KKTC'de kimseye kayıt dışı yaşama hakkı tanımayacaklarını ifade
eden Adem, çalışma izinleriyle ilgili olarak halen yapılmış olan
başvuruların, 18 Ekim 2005 tarihine kadar tamamlanması gerektiğini
belirtti. Adem, işlemleri bu tarihe kadar tamamlanmayanların
müracaatının, ortadan kalkmış olacağını açıkladı.
Sonay Adem, çalışma izni verilmesine yarından itibaren son
veriliyor olması nedeniyle, herhangi bir işkolunda ihtiyaç varsa bu
işkoluna Çalışma Dairesi'nin ön izniyle işgücü getirilebileceğini
söyledi.
Bu konuda olası tıkanıklığın önlenmesi amacıyla gerekli
tedbirlerin alındığını belirten Adem, "özellikle çalışma izni
başvurusu yapılmadan, ama bu gerekçeyle işverenler tarafından
pasaportlarına el konularak KKTC'de yasadışı duruma düşen
küçümsenmeyecek sayıda insan bulunduğunu" kaydetti.

-"CEZA ÖDEMEDEN ADADAN AYRILABİLECEKLER"-

Adem, "bu nedenle ülkede yasadışı duruma düşen insanların 30 Ekim
Pazar gününe kadar ceza ödemeden adayı terk etmelerine olanak
sağlandığını" ifade ederek, "bu durumdaki insanların bireysel olarak
adaya yeniden dönmesi halinde bile çalışma izni için başvuruda
bulunamayacağını" söyledi.
Bu durumdaki bireylerin ancak işverenin isteği ve Çalışma
Dairesi'nin onayıyla yeniden çalışmak amacıyla adaya gelebileceğini
vurgulayan Adem, şu anki uygulamada, 5 yıl çalışma izni alanların
vatandaşlığa başvurma hakkı bulunduğunu, yapılacak yasal bir
değişiklikle KKTC'de ne kadar uzun süre çalışma izniyle çalışırsa
çalışsın vatandaşlığa başvuru hakkının ortadan kaldırılacağını
bildirdi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sonay Adem, çalışma izni
nedeniyle vatandaşlığa başvuru hakkını ortadan kaldırmaya yönelik
düzenleme konusunda hükümetin, net ve kararlı bir politika içinde
olduğunu söyledi. Adem, ülkedeki yaşamı kayıt altına almak amacıyla
sürdürülen çalışmaların her aşamasında ilgili sivil toplum
örgütleriyle görüştüklerini belirterek, bu noktada da işverenlerle
görüşerek, uygulamanın en uygun şekilde yaşama geçirileceğini söyledi.

-35 BİN 497 ÇALIŞMA İZNİ-

Adem, Cumhuriyetçi Türk Partisi-Birleşik Güçler (CTP/BG)-Demokrat
Parti (DP) Koalisyon Hükümeti'nin ülkede yaşamı kayıt altına almak
amacıyla Yabancılar ve Muhaceret (Değişiklik) Yasası'nı geçirttiği 1
Ekim 2004 tarihinden itibaren, bugüne kadar 35 bin 497 kişiye çalışma
izni verildiğini bildirdi. Adem, sadece 2005 yılında verilen çalışma
izni sayısının, 31 bin 96 olduğunu söyledi.
"Halen kayıt dışında çok sayıda kaçak olduğuna yürekten
inanıyorum" diyen Adem, bugüne kadar yaşamın kayıt altına alınmasında
önemli başarı elde ettiklerini, ancak aynı başarıyı Sosyal Sigorta,
İhtiyat Sandığı yatırımlarında gösteremediklerini dile getirdi.

-SİGORTA YATIRILMAZSA ÇALIŞMA İZNİ UZATILMAYACAK-

Sonay Adem, 1 Ekim 2004'ten günümüze kadar çalışma izinli 7 bin
849 kişinin Sosyal Sigortalar'a kayıt yaptırdığını, bunların sadece 4
bin 407'sinin yatırımının yapılmakta olduğunu belirterek, bunun kabul
edilemez olduğunu ifade etti.
Adem, bu kaçağı önlemek amacıyla, bundan sonra çalışma izni
uzatmak için başvuruda bulunacak işverenlerin, kişisel ve yanlarında
çalıştırdıkları insanların Sosyal Sigorta, İhtiyat Sandığı
yatırımlarını yapmaması halinde çalışma izinlerinin uzatılmayacağını
vurguladı.
Bu uygulamayla, geriye dönük yatırım borçlarının süratle
kapatılacağını anlatan Adem, böylece hem ekonominin kayıt altına
alınacağını, hem de KKTC ile Türkiye Cumhuriyeti arasında 19 Şubat
1987 yılında imzalanan İşgücü Anlaşması'nda öngörülen denetim ve
sosyal hakların yaşama geçirilmiş olacağını söyledi.
Sonay Adem, uygulamada iki hedef olduğunu, birinci hedefin
ülkedeki yaşamı kayıt altına almak, ikincisinin ise kayıt altına
alınan emekçilerin sosyal güvenliğini sağlamak olduğunu belirterek,
kayıt altına alınmada belirgin bir başarıdan söz edilebileceğini,
sosyal güvenlik konusunda ise aynı şeyin söylenemeyeceğini anlattı.
Adem, Sosyal Sigorta ve İhtiyat Sandığı için başvuru yapan ancak
ödememekte direnen işverenlere karşı yasanın ciddiyetle
uygulanacağını, yasada yapılacak değişiklikle cezaların artırılarak,
hapis cezasının dahi ekleneceğini söyledi.

-"ANNAN PLANI BELİRLİ BİR SINIR ÇİZDİ"-

Bakan Adem, "çalışma izninin, vatandaşlığa başvurma hakkı
yaratmamasına yönelik yasal düzenlemenin AB normlarına uygun olup
olmadığı" yönündeki bir soruya karşılık, "KKTC'de vatandaşlık
konusuna Annan Planı'nın belirli bir sınır çizdiğini, bunun dışına
çıkılmaması gerektiğini" kaydetti.
Sonay Adem, "bu planın, 45 bin vatandaş öngördüğünü, tüm dünyanın
bu konuda KKTC'yi dikkatle izlediğini, bu nedenle 45 binin üzerinde
ciddi bir oynama yapmamak gerektiğini" söyledi.
KKTC Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Adem, "Güney Kıbrıs'ta 5
bin 500 Kıbrıslı Türk çalıştığını, bu insanların 4 bininin Rum
işverenler tarafından tıpkı KKTC'de kayıtsız, sosyal güvencesiz
çalıştırılan Türkiye vatandaşı insanlar gibi çalıştırılıp
sömürüldüğünü, güneyde çalışanların Kuzey'de daha iyi olanak bulması
halinde burada çalışmayı tercih edeceğini" kaydetti.
Bakan Adem'in, Türkiye'den gelen insanları yakından ilgilendiren
açıklamalar yaptığı basın toplantısının, Türk medyasını temsilen
KKTC'de görev yapan gazetecilere önceden duyurulmaması da
gazetecilerin tepkisine neden oldu.