Berlin Duvarı yıkılalı tam 18 yıl oldu

2.Dünya Savaşı'nı kaybeden Hitler Almanya'sında, başkent Berlin, müttefik devletler A.B.D, İngiltere, Fransa ve SSCB tarafından tam 4'e bölünmüştü.

Savaşta Sovyetler ile mecburen ittifak kuran Batı ittifakı, kısa bir süre sonra yönetim birimlerini birleştirdi ve tek çatı altında toplamayı başardı. Batı yönetimi 1.Dünya Savaşı’nın sonuçlarından ders çıkarmışlardı ve 1.Dünya Savaşı’nda yıkılan ve Versay Antlaşması’yla ezilen Almanya’nın, Hitler gibi yayılmacı liderlere umut bağladığını fark etmişlerdi.

Bunun için batılı işgal kuvvetleri derhal Almanya’yı tekrar inşaya başlamakta kararlıydılar. Fakat Almanya’nın doğusunda durum tam tersiydi. Hitler’in savaş sırasında müttefik iken, bir anda Moskova içlerine sokulmasını içlerine sindiremeyen Sovyet Yönetimi, intikam duygusuyla hareket etti ve Doğu Alman vatandaşları cezalandırmaya girişti.

Kötü ekonomi ve baskıyla yönetilen Doğu Almanya’da her gün yüzlerce kişi Batı’ya kaçışmaya başladı. 1952’de çizilen katı sınırlar ile Doğu Almanya-Batı Almanya tamamen ayrıldı. Sovyetler, Batı Berlin’i, kendi ideolojilerine rakip ve karşı propoganda merkezi olarak gördükleri için, “Berlin Duvarı”nı (Berliner Mauer) inşa etmeye karar kıldılar.Batı’ya geçişler büyük oranla Berlin üzerinden yapılıyordu ve Sovyetler’in amaçları ihtiyaç duydukları eğitimli insan gücünün, karşı tarafa geçmesini engellemekti. Almanya Birleşik Sosyalist Partisi Lideri, Walter Ulbricht’in, Sovyet liderlere danışması üzerine ‘Utanç Duvarı’ diye adlandırılan duvarın inşasına karar verildi.




1949’dan 1961 yılına kadar Batı Almanya’ya toplam 2.6 milyon insan geçiş yapmıştı ve Sovyet Yönetimin bu rakamların artmasıyla sabrı taştı. Doğu Almanya meclisinin kararıyla 12Ağustos’u 13 Ağustos’a bağlayan gece duvar 1 gecede örüldü. Plan tamamen gizli gerçekleştirilmişti çünkü, daha 2 ay öncesine kadar, Walter Ulbricht, “Niemand hat die Absicht, eine Mauer zu errichten” (kimsenin bir duvar inşa etmeye niyeti yok) demekten geri kalmamıştı.

Duvar ilk olarak tel örgü olarak çekilmeye başlandı, daha sonra yeterli olmayınca, bugün bilinen Berlin Duvarı inşa edildi. Doğu ile Batı Berlin arasındaki bu duvar, 3,5 – 4,5 metre ölçülerinde çelik 2 parçadan oluşuyordu. Doğu duvarı, kaçmaya yeltenecek insanların kolayca fark edilmesi için beyaza boyanmıştı, uzunluğu boyunca çelik kapanlar ve mayınlarla tuzaklandırılmıştı. Bu önlemler de yetmeyince, yüksek gözetleme kuleleri duvarın yanı başına dikilmişti.



Doğu Almanya’da ise, Batı’ya kaçmanın en popüler yolları şunlar idi: ‘Ev yapımı balonlar ve kazılan tüneller’

Soğuk Savaş döneminde de sürekli polemik konusu olan Berlin Duvarı 1989 yılına kadar, varlığını devam ettirdi.



Bu yılın başında Doğu Alman Hükümeti, isteyen Doğu Alman vatandaşlarının Sovyet denetimindeki diğer Doğu Blok ülkelerine geçiş yapabilmesine izin verdi. Bu iznin çıkmasıyla binlerce Doğu Alman vatandaşı Polonya, Çekoslavakya, Macaristan, Yugoslavya gibi ülkelerin başkentlerine akın etti ve buralarda bulunan Amerikan, İngiliz, Fransız büyükelçiliklerine sığındı. Daha sonra da bu sığınmacılar özel trenlerle demir perde'nin gerisinden kaçmaya başladılar.

Kaçışın bu kadar yoğun olduğu bir durumda Dogu Almanya hükümeti duruma bir çözüm bulmak için toplandı. Burada yaşayan insanlar artık bu şekilde zaten Doğu Almanya'dan kaçabildiklerine göre duvarın bir anlamı kalmamıştı.



Tarihler 9 Kasım 1989’u gösterdiğinde yüz binlerce insan duvarın her 2 tarafında birikmişti. Kaldırılan barikatlarlar ve geçiş önlemlerinin ardından, her 2 tarafın Alman vatandaşları duvarın üzerinde buluştular. Daha sonra Utanç Duvarı, getirtilen dozerlerle tamamen tarihe karıştı.



Berlin Duvarı tam 28 sene varlığını sürdürmüştü. Bu süre zarfında çok sayıda insan, ailesinden ayrılmak zorunda kaldı, birçoğu yaşamını yitirdi ve en önemlisi aynı milletten olan insanlar 2’ye ayrılmak ve 2 karşıt yönetiminin ardında, hayatlarını sürdürmek zorunda kaldılar.

Berlin Duvarı’na 28 boyunca tepkiler hiç durmadı. Birçok şarkıcı, edebiyatçı ve sanatçılar ‘Berlin Duvarı’ndan esinlenerek tepkilerini dile getirdiler. Bunların arasında ise en bilineni kuşkusuz 1979 yılında Pink Floyd grubunun çıkardığı “The Wall” albümündeki ‘Another Brick in the Wall’ adlı şarkıydı.