Mısırda peçe fetvası siyasi kavga mı?

 Görünürde Ezher Şeyhi Seyyid Tantavi'nin okul ziyaretinde bir kız öğrencide görerek tepki göstermesiyle gündeme gelen yasağın arkasında ise Mısır'da Selefi akımının giderek etkisini artırması olduğu belirtiliyor. Şiiliğin yanı sıra Suudi Arabistan kökenli Vahhabi-Selefi akımlarla mücadele eden Sünni kurumların başında gelen Ezher, son yıllarda Mısır'da yerel adı "nikab" olan peçe kullanımının gittikçe artmasının, ülkede Selefiliğin gittikçe yaygınlaşması şeklinde yorumluyor. Yasağa Müslüman Kardeşler ise sert tepki gösterdi.

El Ezher Üniversitesi, hafta içinde tüm eğitim kurumlarında peçe takılmasını yasakladı. Ezher Şeyhi Muhammed Seyyid Tantavi yaptığı açıklamada, "Ezher Yüksek Konseyi, kızlara özel okullarda, eğitim kurumlarında ve yurtlarda öğretmen ve öğrencilerin peçe takması yasaklanmıştır." dedi. Hafta başında bir okulu ziyaret eden Tantavi nikablı bir kızın, peçesini açmasını isteyerek, bu tür kıyafetlerin İslam'da yeri olmadığını söylemişti.

Kreşlerden üniversiteye Mısır'ın dört bir yanında ve diğer bazı Arap ülkelerinde eğitim kurumları bulunan Ezher'de yaklaşık 1 milyon öğrenci eğitim görüyor. Ezher kurumlarında okuyan yaklaşık 40 bin de yabancı öğrenci bulunuyor.

FATIMİLERİN KURDUĞU EZHER, SELAHADDİN EYYUBİ'NİN FETHİYLE SÜNNİ KURUMUNA DÖNÜŞTÜ

İsmini Hz. Peygamber'in kızı Fatımatu'z-Zehra'dan alan ve 971 yılında Şii öğretilerini yaymak için Fatımiler tarafından kurulan Ezher, Mısır'ın Selahaddin Eyyübi tarafından fethedilmesiyle Sünni inancının en önemli kurumlarından birine dönüştürülmüştü. Yüzyıllarca sadece erkeklerin eğitim gördüğü bir kurum olan üniversiteye 1961 yılından itibaren de kız öğrenciler alınmaya başlamıştı. Üniversite bünyesinde dini fakültelerin dışında tıptan sosyal bilimlere pek çok modern eğitim fakülteleri de bulunuyor.

Tantavi açıklamasında kadınların sokaklarda ya da işyerlerinde peçe takmasına karşı olmadıklarını; ancak bunun abartılmasını da kesinlikle tasvip etmediklerini belirtti. Kadınlara özel yerlerde bile peçe takılmasının aşırılık olduğunu ifade eden Tantavi, bunun İslam'la bağdaşmasının mümkün olmadığını dile getirdi. Tantavi peçenin İslam'da bir yükümlülük değil, bir "gelenek" olduğunu da savundu.

Konuyla ilgili olarak sık sık görüşlerini belirten Mısırlı din adamlarının önemli bir kısmı kadınların yüzlerini ve ellerini örtme zorunluluğu bulunmadığını; ancak bu tercihi kullananların da özgür olduğunu ifade ediyor. Ülkenin en önde gelen muhalif gruplarından Müslüman Kardeşler, karara sert tepki göstererek Tantavi'nin derhal istifa etmesini istedi.

PEÇE KULLANIMI MISIR'DA DAHA ÖNCE DE YASAKLANMIŞTI

Şiiliğin yanı sıra Suudi Arabistan kökenli Vahhabi-Selefi akımlarla mücadele eden Sünni kurumların başında gelen Ezher, son yıllarda Mısır'da peçe kullanımının gittikçe artmasının, ülkede Selefiliğin gittikçe yaygınlaşması şeklinde de yorumluyor.

Mısır yönetimi bu tür selefi oluşumlara yönelik olarak sık sık baskınlar düzenliyor. Baskınlar çoğu kez yabancı kökenli öğrencilere yönelik de gerçekleştiriliyor ve bu öğrenciler sınır dışı ediliyor. Ezher'den önce de başta Mısır'ın en prestijli üniversitelerinden Kahire olmak üzere pek çok yüksek öğretim kurumu peçeyi yasaklayan kararlar almıştı. Ancak başörtülü öğrenciler üniversitelere serbestçe girebiliyor.

Son yıllarda yapılan tüm kamuoyu yoklamalarında Mısır, dünyanın en dindar ülkeleri arasında yer alıyor. Ülke nüfusunun yüzde 7-10'unu oluşturan Hıristiyanlar da Hıristiyan dünyasının en dindarları arasında bulunuyor. Ülkede geçtiğimiz yıl da camilerin önemli bir bölümünün bağlı olduğu Vakıflar Bakanlığı, camilerde görevli kadınların peçe takmasını yasaklamış, ancak bu karar yürürlüğe konamamıştı. Aynı şekilde Sağlık Bakanlığı'nın bir süre önce hemşirelere yönelik getirdiği peçe yasağı uygulanma imkanı bulamamıştı.

Son yıllarda sık sık peçe ve başörtüsü konularında yapılan çıkışlar ülkede tansiyonun yükselmesine sebep oluyor. UNESCO Genel Direktörlüğü için yarışan; fakat Bulgar rakibine karşı kaybeden Kültür Bakanı Faruk Hüsni, 2006 yılında yaptığı açıklamada başörtüsü takanların sayısındaki artışın, ülkenin geriye doğru gittiğini gösterdiğini belirtmiş, bu açıklaması din adamları sert eleştirilere sebep olmuştu.

Tantavi de 2003 yılında Fransa'nın liselere getirdiği başörtüsü yasağının o ülkenin içişleri sorunu olduğu yönünde görüş açıklayınca sert itirazlarla karşılaşmıştı. Ezher Rektörü'nün de üzerinde bulunan Ezher Şeyhi, Mısır protokolünde devlet başkanı ve başbakandan sonra üçüncü sırada bulunuyor ve başbakan ile aynı derecede kabul ediliyor. Ezher Şeyhi bizzat devlet başkanı tarafından atanıyor ve fetvaları bağlayıcı bulunuyor. Ülkede aynı zamanda Mısır Müftüsü'nün de fetva verme yetkisi var.

(CİHAN)