Balkan Savaşlarının 100. yılına özel anılar

Osmanlı Devleti'nin, 1912 ve 1913 yıllarında Balkan devletleri'ne (Bulgaristan, Sırbistan, Karadağ ve Yunanistan) karşı iki ayrı safhada verdiği savaşların yüzüncü yılındayız...

Osmanlıyı zorda bırakan ve bir hayli uğraştıran savaşların sonuçları da yıkıcı olmuştu.

Birinci Balkan Savaşı, 8 Ekim 1912 - 30 Mayıs 1913'de Bulgaristan Krallığı, Sırbistan Krallığı, Yunanistan Krallığı ve Karadağ Krallığı'ndan oluşan Balkan Paktı ile Osmanlı Devleti arasında yaşandı.

Balkan Devletleri, Osmanlı Devleti'nin Balkanlardaki birçok toprağını ele geçirdi, Edirne ve Kırklareli'ye kadar tüm topraklar, Balkan Devletlerinin hakimiyetin geçti.

Ama Osmanlı'dan kopartılan toprakların paylaşılması Balkan Devletleri arasında yeni savaşlar çıkarttı. Osmanlı'da fırsattan istifade kayıplarını kurtarabilmekiçin İkinci Balkan Savaşı'nı açtı.

Bulgaristan'ın daha fazla toprak almasını kabul etmeyen Yunanistan, Karadağ, Sırbistan ve I. Balkan Savaşı'na katılmayan Romanya Krallığı birleşerek, Bulgaristan'a karşı savaş açmıştı. Bulgarların üst üste yenilerek Doğu Trakya'daki birliklerini batıya kaydırmasından faydalanan Osmanlı Ordusu, Midye-Enez çizgisini aşarak, Edirne ve Kırklareli'ni geri aldı. II. Balkan Savaşı Ağustos 1913 tarihli Bükreş Antlaşması ile bitti. Bu antlaşma ile Bulgaristan; Dobruca'yı Romanya'ya, Kavala'yı Yunanistan'a vermiş ve Makedonya'dan ufak bir toprak parçası almıştır.

BALKAN HARBİ HATIRALARI BİR BİR YAYINLANIYOR

Dün Bugün Yarın Yayınları (DBY) işte bu savaşların 100. yılında bulunduğumuz 2012'de o yıllarda kaleme alınmış hatıraları yayınlayarak önemli bir kültür hizmetine imza attı. Seriden çıkan ilk kitap Balkan Harbinde Şark Ordusu Komutanı olan Abdullah Paşa'nın hatıraları oldu. Tahsin Yıldırım ve İbrahim Öztürkçü tarafından yayına hazırlanan Abdullah Paşa'nın Balkan Harbi Hâtıratı adlı eser Osmanlı Türkçesi ile yazılmış krokiler ve haritalar ile kuvvetlere ait rakamların tablolarıyla birlikte 432 sayfadan oluşuyor.

Osmanlı'nın Balkan topraklarını kaybetmesine neden olan sebepler, ordunun ve askerlerin durumu oldukça yalın ifadelerle gözler önüne seriliyor...

ÖMER SEYFETTİN DE BALKAN CEPHESİNDEYDİ

Balkan Savaşları cephesinde herkesin tanıdığı ünlü bir isim de vardı: Ömer Seyfettin. Türk Edebiyatının ünlü hikayecisi Ömer Seyfettin, Balkan cephelerinde savaşırkeh  esir düşmüştü.

Bu kitapta onun cephe hatıralarının yanı sıra Esir Düştüğü yıllarda yazdığı mektupları da okuyabiliyorsunuz... 

Bir Edebiyatçı olmasının yanı sıra duygusal yöne ağır basan kişilik olması nedeniyle de Ömer Seyfettin'in Balkan Harbi Hatıraları oldukça akıcı, sıcak ve içken ifadelerle okuyan insanı kendisine çekiyor...

Ünlü Edebiyatçı'nın 1 Nisan 1913 tarihli günlüğünde şu satırlara rastlıyoruz:

Hava bir açıp bir kapıyor. Hapsolduğum yer çok dar. Hele diğer mahpus Yunan askerleri okumaya değil, uyumaya rahat vermiyorlar. Boyuna bağırıyor, şarkı söylüyor, nara atıyorlar...

BOŞNAKLARIN OSMANLI TOPRAKLARINA GÖÇÜ

Balkan Savaşı'na el atmışken Balkan Savaşı öncesi ve sonrasında Anadolu'ya göç eden Boşnakların öykülerini anlatan değerli bir tarih eseri daha önerelim sizlere:  Alahimanet Bosna.

Tufan Gündüz, Alahiamanet Bosna adlı eserinde 1879 - 1912 yılları arasında Bab-ı Ali'nin şaşkın bakışları arasında Bosna'dan Osmanlı Topraklarına göçeren ve İşkodra, Yeni Pazar, Kosova, Selanik, Preveze, Yanya, İnegöl, Karamürsel, Bursa, Adapazarı, Kütahya, Afyonkarahisar, Biga, İzmir, Konya, Ankara ve İstanbul'a yerleşen Boşnakların neden göçtüklerini, göçerken karşılaştıkları zorlukları, parçalanan ailelerini, eğitimlerini ve iş imkanlarını anlatıyor. Tabi tutunamayanlarını da...

Tarih kitapları konusunda saygın yayınevleri arasında kalmayı sürdüren Yeditepe yayınlarının neşrettiği eserde, o yıllarda ortaya çıkan askerlik meselesi, darülharp, darülislam tartışmaları, vatanın neresi olduğu sorguları ile göçlere dair rakamları da  bulabilirsiniz...

Öte yandan bu konuda gözden kaçırmamanız gereken bir diğer önemli eser İz yayınlarından neşredilen ama inceleme şansı bulamadığımız; H. Yıldırım Ağanoğlu imzalı Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Balkanların Makus Talihi: Göç adlı çalışmayı da zikretmekte yarar var.

(Haber 7) 

Kitaplarla ilgili teknik bilgiler ve internet üzerinden sipariş şartlarını görmek için kapak resimlerini ya da isimlerini tıklamanız yeterlidir...