Artık bu deyimler TDK sözlüğünde yok

Türk Dil Kurumu, “Kaşık düşmanı”, “Eksik etek”, “Kadının sırtından sopayı, karnından sıpayı eksik etmeyeceksin”, “Devletin malı deniz, yemeyen domuz” gibi kadınları aşağılayan ve gençleri olumsuz etkileyen atasözü ile deyimleri sözlüklerden çıkardı.

Türk Dil Kurumu (TDK), 12 Eylül’de gerçekleştirilen referandumun ardından gerçekleşen anayasa değişikliğinde kadına ve çocuklara yönelik pozitif ayrımı sözlüklere yansıttı. 7 bilim adamından etkin bir çalışma grubu oluşturan ve 20 bine yakın deyim ve atasözünü bilimsel incelemeye tabii tutan Türk Dil Kurumu (TDK), argo, gelenek ve inançlara uymayan, bazı bölge ağızlarında kullanılan sözcükler, deyimler ve atasözlerini ayıkladı.

Çalışma grubunun sonuçlandırmakta olduğu ayıklamaya göre, kadınlara yönelik; “Kadın erkeğin şeytanıdır”, “Avrat var ev yapar, avrat var ev yıkar”, “Avradı eri saklar, peyniri deri”, “Ağustostan sonra ekilen darıdan, kocasından sonra kalkan karıdan hayır gelmez”, “Al atın iyisini yiyeceği bir yem, al avradın iyisini giyeceği bir don”, “Oğlan babadan öğrenir sofra dizmeyi, kız anadan öğrenir sokak gezmeyi”, “Avrat malı, kapı mandalı”, “Gül dalından odun, beslemeden kadın olmaz” gibi ayrımcı ve aşağılayıcı deyim ve atasözleri tarihe karışacak.

Kürtçe ayıklanıyor iddiası

Çalışmalarla ilgili bilgi veren Devlet Bakanı Mehmet Aydın, BDP Siirt Milletvekili Osman Özçelik’in sözlüklerden Doğu ve Güneydoğu’da kullanılan ağırlıklı Kürtçe olan sözcüklerin çıkarıldığı yönündeki iddialarını da yanıtladı. Bakan Aydın, bu bilginin yanlış bir anlaşılmaya dayandığını belirterek şunları söyledi:

“Yeni sözlükte ‘Altta kalanın canı çıksın’, ‘Bana dokunmayan yılan bin yıl yaşasın’, ‘Kadının sırtından sopayı, karnından sıpayı eksik etmeyeceksin’ türünden sözlerle, ‘Eksik etek’, ‘Kaşık düşmanı’ gibi deyimlerin genç kuşaklara aktarılmasında bir yarar olmaması nedeniyle böyle bir karar alındı.”

Aydın’dan yanıt

Aydın, Kürtçe kelimelerin ayıklandığı iddiası konusunda bir bölgeye yönelik olarak sözcüklerin atılması veya yok sayılmasının asla söz konusu olamayacağını kaydetti. Aydın, Özçelik’in Türkçe sözlükte Kürtçe kökenli sözcüklerin karşısına “Kürtçe” yazılmadığı yönündeki yorumuna karşılık da şu yanıtı verdi:

“Başka dillerde oldu gibi bizim dilimizin sözlüğü de hazırlanırken dilde var olan sözleri içermesi esas alınıyor. Türkçe sözlükte sözlerin köken bilgileri verilmemekte, sadece yabancı kökenli söz dilimimize hangi dilden girdiyse o dilin bilgisi yazılıyor. Dilimiz Arapça ve Farsça kökenli sözlerle yoğun bir biçimde 15’inci yüzyıldan itibaren tanışmış ve bu sözler dilimize o tarihten itibaren girmeye başlamıştır. Dolayısıyla da sözlükte karşılarında bu dillerin adı bulunmuyor.”

BDP’li Osman Özçelik’e fotokopili yanıt geldi

Nutuk’tan sayfa fotokopisi gönderdi

Aydın, Nutuk baskısından “Kürdistan ve Kürt” kelimelerinin çıkarıldığını yönündeki yorumlara karşılık da böyle bir durumun söz konusu olmadığını söyledi. Bakan, Özçelik’e Nutuk’ta “Kürdistan ve Kürtçe” kelimelerin geçtiği sayfaların fotokopisini gönderdi.

MİLLİYET