57. Alay'ın son bayram namazı

57. Osmanlı Piyade Alayı'nın komutanından saka erine kadar bütünüyle şehit olmadan önce kıldıkları bayram namazını anlatan sahnede köylerden gelen gönüllü gençler de rol aldı.

Çanakkale harbinin en çetin günleridir. Bütün alay, cephede bayram namazı için saf tutmuş, sükûnetle hutbeyi dinlemektedir. Namaz kılınır ve herkes huşu içinde birbiriyle bayramlaşır. Bu, onlar için dünyadaki son bayramlaşma olacaktır. Zira dünya tarihinin en şanlı askerî birliklerinden biri (57. Osmanlı Piyade Alayı) bayramın birinci günü, alay komutanından saka erine kadar şehadet şerbetini içecek, güneş battığında bütün alay dünyadan göçmüş olacaktır. Turgut Özakman'ın aynı adlı eserinden sinemaya uyarlanan ve çekimleri devam eden "Çanakkale 1915-Diriliş" filminin en önemli sahnesi, önceki gün Çanakkale'nin Ayvacık ilçesine bağlı Gürpınar beldesinde çekildi.

Filmin Çanakkale Savaşı'ndaki kahramanlıklarıyla bilinen 57. Alay'ın bayram namazı sahnesini yerel ve ulusal basından çok sayıda gazeteci takip etti. Çanakkale bölgesi tiyatro ve iletişim fakültesi öğrencileri, amatör tiyatrocular ve köylerden gelen gönüllü gençler namaz sahnesi için güneşin altında saatlerce beklerken, genel görüntüyü alacak kamera, vinç yardımıyla metrelerce yükseğe çıktı. Hemen söyleyelim; namaz kılacak asker sayısının azlığından endişe etmeye gerek yok, zira gelişmiş sinema teknikleriyle az sayıdaki figüran perdede on binleri bulabiliyor. Fida Film ile Örümcek Yapım'ın ortaklaşa çektiği filmin seti de bir hayli hareketli. Kavurucu sıcakta ayakta kalmaya çalışanlar, 'Telefonlar sessize lütfen' uyarıları ve bir o yana bir bu yana koşturanlar... Kimin teknik ekipte olduğunu anlamak hiç de zor olmuyor. Uzun zamandır arazide kaldıkları için hepsi de bir hayli esmerleşmiş durumda. 'Herkes yerlerine!' komutuyla askerler saf tutuyor. Ve bayram namazı için herkesin kulağı imamda. Sık sık su takviyesiyle serinletilen askerler ve imam, namaz sırasında kısa süreli bir uyum sorunu yaşasa da, teknik ekibin mikrofonu imdada yetişiyor ve yönetmen Yeşim Sezgin, istediğini alıyor.

57. ALAY'IN MARDİNLİ İMAMI

Bu arada imamla kısa süreli sohbet etme imkânı buluyoruz. Abdulvahap Türe, Çanakkale Aynalı Çarşı'da hediyelik eşya dükkânı işletiyor. Figüran askerlerden birinin tavsiyesi üzerine kadroya dahil olmuş. Mardin doğumlu Türe, kameralara çok da uzak değil. Daha önce de başka bir projede yarbay rolünde oynamış. İmamlıkla bir ilgisi olmasa da çarşının sevilen esnaflarından. Herkes ona 'hocam' diye hitap ediyor. "Bir arkadaş aracı oldu. Oynar mısın dediler, ben de kabul ettim." diyor.

Namazın ardından çetin bir savaş başlayacak, bombalar patlayacak, biraz önce görüştüğümüz imam, terlerini sildiğimiz askerler ve onların komutanları aramızdan ayrılacak. Onlardan biri, yarbay rolündeki Barış Çakmak, filmde ve bu tarihi mekânlarda olmaktan mutlu: "Evet bu son sahnem. Ama çok keyif aldığım bir proje oldu. Olayların geçtiği yerlerde yapılan çekimler beni çok etkiledi. Adeta tarih yeniden canlanıyor. Bu da atmosferi etkiliyor."

Balkan Savaşı'nda hezimete uğrayan bir milletin silkinerek ayağa kalkışının, dirilişinin hikâyesini anlatan 'Çanakkale 1915-Diriliş', 18 Ekim'de gösterime girecek. Bigalı Mehmet Çavuş'un, Seyit Onbaşı'nın, Mustafa Kemal Paşa'nın ve daha birçok isimsiz kahramanın hikâyelerinin perdeye taşındığı filmi, Yeşim Sezgin yönetiyor. Filmde Yetkin Dikinciler, Şevket Çoruh, Barış Çakmak, Serkan Ercan, Rıza Akın ve Bülent Alkış gibi oyuncular rol alıyor.

'Kadın olarak sette çok yalnız kaldım'

Yönetmen Yeşim Sezgin: "Çanakkale, hakkında hem çok hem de az şey bildiğimiz bir savaş. Çok fazla hayal dünyasına ve fanteziye girmeyeceğiz. Ortada bir gerçek var ve bunu sinema diliyle aktarıyoruz. Her ne kadar kitaptan uyarlansa da kitapta var olmayan şeyler de olacak. Seyirci yeni şeyler öğrenecek savaş hakkında. Bir de Çanakkale tek filmle anlatılacak bir savaş değil. Kimse bizden böyle bir şey beklemesin. En az 10 film gerekir. Herkes kendi hayalindeki Çanakkale filmini görmek istiyor. Dini duyguların çok önde ve büyük olduğu film. Tüm ordunun içinde vatan ve Allah sevgisi var. Bunları bir bütünlük içinde anlatacağız. Bir kadın olarak sette çok yalnız kalsam da savaş ve aksiyon filmlerine, hatta tarihe karşı merakım çok büyük."

ZAMAN