Mezopotamya Sürgünü; Abdülmelik Fırat
Abdülmelik Fırat, Tük demokrasi tarihinin kara lekesi olan 27 Mayıs'ı iliklerine kadar hissedenlerdendi. Tüklerle Kürtlerin bin yıllık kardeşliğinin asla bozulmayacağını söyleyen 'Kürt aydın'ı usta gazeteciler böyle övmüştü...
Ersin ÇELİK'in haberi Abdülmelik Fırat, daima barışı desteklemiş, genç yaşından itibaren parlamentoda görev almış, Türkiye'yi yöneten dört yüz elli kişinin arasına girmiş, Her zaman kardeşliği ve demokrasiyi savunmuş, bu ülkenin ve Kürt halkının sembollerinden olmuş bir isim. (Ahmet Altan) Abdülmelik Fırat, bu toprakların en köklü ailelerinden bugüne uzanan bir bilgi ve irfan dalıdır. Oturuşu, kalkışı, duruşu, davranışıyla o bir 'bey'dir. Melik bey... (Cengiz Çandar) Tanıyanlar iyi biliyor. Çileli bir aileden gelen Abdülmelik Fırat kültürlü bir insan; barıştan, hoşgörüden ve kardeşlikten yana... Köklerini bu toprakların çok derinlerine salmış olmanın soyluluğu, medrese kültüründen süzülüp gelen bilgeliğiyle küçük hesapların ve küçük adamların çok uzağında bir yerdedir Abdülmelik Fırat. (Gülay Göktürk) Abdülmelik Fırat'ı 1980'li yıllarda rahmetli Uğur Mumcu tanıştırmıştı bana. Cumhuriyet'te bir süre sohbet etmiştik. Kürt sorunuyla ilgili gerçekçi, serinkanlı tespitleri var. (...) Sürgün ve hapislik yılları toplam on yedi. Yani arkasında çileli bir yaşam bırakmış. (Hasan Cemal) Bir İslam bilgini kadar vukuf sahibi. Bir Yezidî hırsıyla Kürt tarihi uzmanı olmuş. Bir bakan kadar devlet mahfilinin umûruna aşina. Sabık bir kral gibi siyasi sürgünlere gitti. Şehirlerden ayrılmazsın da dediler. Cumhurbaşkanlığı köşkünde davetlere de çağırdılar. (Reha Mağden) Abdülmelik Fırat Kürt sorununun çözümü için çok önemli ve ağırlıklı bir insan. Bunu herkes biliyor. El üstünde taşınıp görüşlerinden yararlanılması gerekirken, en layık olmadığı muamelelere tabi tutuldu. Bir gün gelecek Abdülmelik bey gibilerini mumla arayacağız. Batı dillerinden başka Arapça ve Farsça'yı da bilen Abdülmelik Fırat, Doğu kültürü ile çağdaş bir dünya görüşünden kaynaklanan demokrasi mücahitliğini, dini bütün Müslümanlığı ile devrimci tutum ve davranışı şahsında birleştirilebilen bir düzeye erişmiş bir kişiliktir. Bu nitelikteki bir siyaset adamının varlığı yalnızca Kürt halkı için değil, Türk halkı için de bir kazanımdır. Bu ülkede demokrasi var olacaksa Abdülmelikler'in sayısı artmalıdır.
Hak ve Özgürlükler Partisi (Hak-Par) Onursal Başkanı ve Demokrati Parti eski milletvekili Abdülmelik Fırat vefat etti.
Darbeci ve baskıcı zihniyete karşı verdiği siyasi ve sosyal mücadele kadar Kürt halkının yanlış yerlere kanalize edilmesini engellemek için yaptığı çalışmalarla da bilinen Abdülmelik Fırat'ın, adının önüne, siyasete girdikten sonra "Şeyh Sait'in torunu" titri eklendi... 27 Mayıs askeri darbesini her adımda yaşayanlardandı aynı zamanda...
Kürt halkı için "sembol" isimlerden olan Fırat verdiği demokrasi mücadelesiyle de toplumun her kesiminden büyük destekler gördü... Cengiz Çandar onun için "bilgi ve İrfan dalı" benzetmesi yaparken Mehmet Ali Birand ise Fırat'ın haketmediği muamelere maruz kaldığını şu sözlerle ifade etmişti: "El üstünde taşınıp görüşlerinden yararlanılması gerekirken, en layık olmadığı muamelelere tabi tutuldu."
"27 MAYIS'IN EN GENÇ İDAMLIĞI"
Babası, Şeyh Said'in yeğeni olan Fırat, çocukluğu ve gençliğinin büyük büyük bir bölümünü sürgünde geçirdi. 1952'de meydana gelen "Şeyh Sait İsyanı" oalrak bilinen olaylardan sonra ailesinden bir çok isim idam edildi.Fırat, çocukluğundan beri yaşadığı sürgün hayatını, siyasete girişini, darbe günlerini ve Kürt halkına yapılan çift taraflı baskıyı, Ferzende Kaya'nın kaleme aldığı "Mezopotamya Sürgünü" isimli kitapta tüm ayrıntıları anlatmıştı.
Kitapta 27 Mayıs'ta, CHP karşıtı olanların nasıl bedeller ödediğine ertaflıca aktaran Fırat, darbeye kısa bür süre kala CHP'den istifa edip DP'ye gelen milletvekillerinin idamla yargılandığını ama buna karşılık olarak aynı sürede DP'den CHP'ye geçenlere ise hiç bir şeyle karışılaşmamasına dikkat çekmişti...
FIRAT İÇİN NE DEMİŞLERDİ?
(Fehmi Koru)
(Mehmet Ali Birand)
(Mihri Belli)
1957'de yaşını büyüterek Adnan Menderes'in genel başkanlığındaki Demokrat Parti'den Erzurum milletvekili seçildi. Kürt aydın, 27 Mayıs İhtilali'nde tutuklanan yaklaşık 500 kişininen genciydi... 1,5 yıla yakın Yassıada'da kalıp, Adnan Menderes ve arkadaşlarıyla birlikte idam cezasına çarptırıldı. Daha sonra cezası hapis cezasına çevrilen Fırat 1,5 sene de Kayseri cezaevinde kaldıktan sonra tahliye oldu...
Daha sonra çeşitli zeminlerde siyaset yapan Fırat, 1991'de DYP'den milletvekili seçildi. Daha sonra partisinin Kürt politikası ile trs düşünce farklı zemimlerde siyaset yaptı. Hükümetin son demokratik açılım çalışmalarında sürece olumlu yönde katkıda bulun isimlerden olan Fırat , demokratik açılım ile 'ülkenin bölüneceği' yönündeki endişelere katılmadığını söylemişti.
TÜRKLER KÜRTLER BU YÜZDEN AYRILMAZ!
Geçtiğimiz Haziran ayının başında yaptığı açıklamada, demokratik açılım ile hem Kürt sorunun hem de PKK terörünün biteceğine inandığını ifade eden Fırat, PKK ile Kürt halkının ayrıştırılmasına dikkat çekmişti. Tükler ile Kürtlerin ne olursa olsun asla ayrılmayacağını belirten Fırat bu tezini şu sözleriyle pekiştirmişti: 40 yıl önce ne bir Kürt bir Türk hakkında ne düşünüyorsa bugün de aynı kanaati taşıyor. 'Benim Müslüman kardeşimdir' diyor. Bu çok önemli bir kredidir. Bu yok olmaz. Ama bu kredi yeterince değerlendirilmiyor. Eğer bu olmasa bu ülke çoktan bölünmüştü. En büyük sebebi budur. 1000 yıldır beraberiz diyoruz. Neden diyoruz? Çünkü Kürt ile Türk'ün birbirine düşman olmamasının sebebi budur. Bizi bir arada tutan başka şey var mı? Dil farkı, anane ve töre farkı var. Ama dinin etkisi ile evlenmişler, ticaret yapmışlar, komşuluklar kurmuşlar. Bunun en önemli sebebi aynı dine inanmalarıdır. Birlikteliklerinin sebebi budur. 25 yıldır PKK'ya rağmen bu birliktelik bozulmadı."
27 Mayıs 1960 Darbesine hem tanıklık etmiş, hem de Adnan Menderes ve arkadaşları ile birlikte idamla yargılanan Abdülmelik Fırat, 27 Mayıs 2009'da yani darbeden 49 yıl sonra Yassıada'ya çıkarak o günlerde yaşananları anlatmıştı... 49 yıl sonra ilk kez yargılandığı salona gelerek, 24 TV'nin canlı yayınında, ogünlerde yaşananları anlatan salondaki oturma düzeninden orada yaşananlara, adaya getirilişlerinden uğradıkları işkenceye varan bir hatıralarını aktarmıştı.
Adaya getirilişleri ve mahkeme salonuna getirilişleri esnasında tekme tokat dövüldüklerini anlatan Fırat, bizi korkutmak için “bazı tutukluların et kıyma makinelerine atıldığını anlatırlardı” demişit.
"YUHALAMAK İÇİN GRUP GETİRİYORLARDI"
Türk demokrasi tarihine kara bir leke olarak geçen 27 Mayıs'ın canlı tanığı Abdulmelik Fırat o dönemde yaşananları şöyle anlatmıştı:
"Darbenin yapılabilmesi imkânını sağlayan bizim kendimizi güvenceye almamamız ve CHP’nin fetva vermesi ile gerçekleştirildi. Tutuklanmamız sonrasında ben de çok tekme tokat yedim fakat genç olduğum için dayandım ama bazı milletvekillerinin yaşı ileriydi dayanamıyordu. Bizi bir koridordan geçirirlerdi, koridorun iki tarafından tekmeler gelirdi, ben kendimi korumaya çalışırdım. Buranın kumandanı bize hakaret ediyordu. Ellerimiz havada dışarıya çıkarıyorlardı. Menderesin arkasından gittiniz deyip ağzı köpük yayarak küfür ediyordu. O küfür ederken 'bana değil öbürüne küfür ediyor' diyerek kendimizi teselli etmeye çalışıyorduk. Sürekli aşağılanıyorduk. Bize 'sizi buraya tıkan güçler böyle istiyor' diyorlardı. Mahkeme salonuna bizi yuhalamak için gruplar getiriliyordu. Sesimizi yükseltirsek yüzümüze tükürüp aşağılanıp koğuşumuza gönderiliyorduk. Kin, hınç ile bize bakıyorlardı. Bize gelen mektupların “Sayın” yazan kısımları siliniyor, yerine “Düşük” yazılıyordu.
"YAŞIMI BÜYÜTÜP MİLLETVEKİLİ OLMAKLA SUÇLANDIM"
Savunma yaparken kalp krizinden ölen arkadaşlarımız oldu. İstanbul Valisi Lütfi Kırdar tokat yiyince başını taşa çarptı ve arkadaşlarımız pansuman etti. Benim için açılan mahkeme bile çok basit sebeplerledir. Ceza verebilmek için farklı sebepler buluyorlardı. 'Beni yaşımı büyüterek milletvekili olmaktan suçluyorlardı ve idamımı istiyorlardı.' Ömür boyu ceza verilenler, benim gibi 56 yıl ceza alanlar Kayseri’ye gönderildi. Adnan Menderes’in cezası infaz edilirken biz Kayseri’deydik. Çok hazin bir şekilde oldu bu infaz. Yıllar sonra bu salona gelmem 49 yıl öncesi kadar zor oldu. O zaman gençtim tekeme tokat getirildim, şimdi ise yaşlıyım adaya çıkmam çok zor oldu."
-
mikail 15 yıl önce Şikayet EtAslansınız bee. % 99'u fırat'ları tanımaz ama burada sırf Kürt diye tanıyormuş gibi büyüktü çük büyüktü ifadelerini kullanmaları çok acayip. Adamın aşiretinden en az 1500 kardeşi var, hepsi şehirli okumuş adamlar kurbanlar, sizin sandığınız gibi tuncellerden, aynalardan değildi, dağa çıkanlara okkalı küfür edendi. Kürt diye mübareği tanımadan iyide olsa kötüde olsa konu malzemesi yapmayın. Federasyon falan bende okumuştum bizim için saçma lafları ama müslüman şimdi münker ve nekirle beraber, ALLAH rahmet eylesin demelidirBeğen
-
mert vidinli 15 yıl önce Şikayet Etfederasyon. kürtlere federasyon isteyen bölücülük yapan hak-par üyesi fırat aynı zamanda asi bölücü şeyh saitin torunudur . HAK-PAR onun ölümünün ardından "O, idam sehpasında 'Yeter ki torunlarım düşmanlarıma karşı beni mahcup etmesinler,' diyen Şeyh Sait'in vasiyetini hakkıyla yerine getirdi" açıklamasında bulundu. yani kürt saidle aynı yolda emin adımlarla yol almış biz Rabbimize havale etik bu şahsı Rabbim neylerse güzel eylerBeğen
-
Fahri SELÇUK 15 yıl önce Şikayet EtALLAH GANİ GANİ RAHMET ETSİN. yorumlarınızı lütfen küçük harflerle yazın.Beğen
-
Hakkı Bilir 15 yıl önce Şikayet Etkimsenin kimseyi azınlık gördüğü yok, konuyu saptırmayın!. burda kimsenin kimseyi azınlık gördüğü felan yok! kendinizi acındırıp konuyu başka yöne çekmeyin. bu ülkede değer verilmesi gereken biri vefat ettiğinde aynı önemi göstereceğimizden kimsenin şüphesi olmasın. Bir bütün olarak baktığımızda A.melik bey bu ülkede "devlet adamı" olarak kendini ifade eden bir çok zattan daha bilge, daha ılımlı, daha kardeşçi ve vakur bir kişiliktir. Biz kime hangi önemi vereceğimizi iyi biliriz. Merhumun kimsenin rahmet okumasına da ihtiyacı yok ayrıca,varın yolunuza!!!Beğen
-
munir muslu 15 yıl önce Şikayet EtHadisi Şerifle hatırlatma. peygamber efendimiz ne buyurmuş? \\\"Ölülerinizi iyilikle yad ediniz\\\" Allah tüm müslümanlara rahmet eylesinBeğen
