Komşulardaki elitlerin ilginç Türkiye görüşleri

 Eksen kayması tartışmalarında ise Türkiye’nin doğu ile batı arasında dengeli bir politika izlediği görüşünde tüm ülkeler hemfikir.

Fatih Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Projeleri kapsamında Doç. Dr. Savaş Genç başkanlığında, komşu ülkede yaşayan üniversite, yüksek lisans, doktora ve iş sahasında önemli mevkilerde bulunan elit kesimle ‘Türkiye’nin dış politikası nasıl değerlendiriliyor?’ araştırması yapıldı. Araştırmaya her ülkeden yaklaşık 50 kişi katıldı. Tüm komşu ülkelerin dahil edildiği ankette çarpıcı sonuçlar ortaya çıktı.

Komşu ülke elitleri gözünden Türkiye değerlendirmesi çalışması, Florya Kaşıbeyaz restoranda düzenlenen basın toplantısı ile kamuoyuyla paylaşıldı. 

Buna göre, Türkiye’nin dış politikasında son yıllarda önemli değişimler yaşanıyor. Komşuların yüzde 70’ine göre bunun sebebi, AK Parti hükümeti ve Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne adaylık süreci etkili oldu. Eksen kayması tartışmasının da değinildiği araştırmada, komşu ülkelerin yüzde 55’i Türkiye’nin em batı hem de doğu ülkeleriyle daha dengeli bir dış politika izlemeye başladığını düşünüyor. Katılımcıların yüzde 90’ı Türkiye’nin daha aktif bir dış politika izlemeye başladığını belirtiyor. Tüm katılımcıların aksine sadece Ermenistan yüzde 60 oranında bu düşünceye katılmadığı gözleniyor. “Ülkenizin komşuları arasında Türkiye en iyi kaçıncı komşunuzdur?” sorusuna Suriye’deki katılımcıların yüzde 60’ı en iyi komşusunun Türkiye olduğunu söylüyor. Yunanistan ve Ermenistan ise Türkiye’yi ‘kötü komşu’ kategorisinde değerlendiriliyor.

TÜRKİYE SIĞINACAKLARI İLK ÜLKE

Ankete katılanlardan “Şuanda bölgesel güç denilince aklınıza ilk hangi ülke geliyor?” sorusuna karşılık ülke ismi yazılması istendi. Katılımcıların yüzde 27’si Türkiye’yi yüzde 13’ü ise İran’ı bölgesel güç olarak gördüğünü yazdı. Buna göre Yunanistan’daki katılımcılar, Türkiye’yi ‘kötü komşu’ olarak görmesine rağmen, bölgesel güç olarak gördüğünü belirtti. Anketteki en ilginç soru ise “Ülkenizde bir iç savaş çıksa hangi komşunuza sığınırsınız?” oldu. Katılımcıların yüzde 27’si Türkiye’ye sığınacaklarını söylerken, Türkiye’yi yüzde 4,5 ile Gürcistan takip etti. Ankete katılanların yüzde 7’si ise bir iç savaş durumunda kendi ülkelerinde kalacaklarını söyledi.

Fatih Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Savaş Genç, yaptığı değerlendirmede anket için komşu ülkelere gidildiğini ve katılımcılarla yüzyüze görüşülerek yapıldığını söyledi. Eğitim seviyesi normalin üzerinde olanlar ve karar alıcı mekanizmada bulunan kişilerle yapıldığını aktaran Genç, özellikle İran’da sorulara yanıt vermek konusunda katılımcıların tedirgin olduğunu ifade etti.

Türkiye’deki ‘eksen kayması’ tartışmasının komşu ülkelerde nasıl algılandığını tespit etmek için katılımcılara sorular yönelttiklerine değinen Savaş Genç, “Eksen kayması sorumuz da bir eksen kayması olmadığı neticesi çıkıyor. Ağırlıklı olarak Türkiye’nin doğu batı arasında dengeli bir politika izlemeye çalıştığı sonucu çıkıyor. Ya da Türkiye’nin doğu-batı ekseni dışında kendi reel politiğini oluşturmak üzere ve özgün bir dış politika oluşturmaya çalışıyor neticesi çıkıyor.” dedi.

Fatih Üniversitesi öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Özlem Demirtaş Bagdonas ise komşuların gözünde Türk dış politikasında önemli değişimler yaşandığını söyledi. Komşuların bu değişimin sebebini ise AK Parti hükümetine ve Türkiye’nin AB'ye adaylık sürecine bağladığını sözlerine ekledi.