Ahmet Kaya'nın siyaseti

'Ahmet çok onurlu bir insandı. Ahmet Kaya, uyuşturucu ticareti yapmadı, vergi kaçırmadı, ülkeyi hortumlamadı, yetim hakkı yemedi. Sadece müzik yaptı. Kendini müzikle anlattı. Ahmet Kaya ülkenin bölünmesi, parçalanması için hangi orduyu beslemiş, hangi silahlı çeteyi kurmuş, hangi düşmanla işbirliği yapmış? Tanrı aşkına, söyleyin?'



***



'Ahmet Kaya PKK'lı değildi. PKK'lı olduğunu hiç hissetmedim. Ahmet: 'Ben bir Kürdüm, bunu yadsıyamam' diyordu. Bir zenci rengini yadsıyabilir mi? Çekik gözlü bir Çinli, kendini yadsıyabilir mi? Tabii ki hayır. İşte Ahmet'in açıklamalarını bu noktada ele almak gerekir. Ahmet milliyetçi değildi, her türlü milliyetçiliğe karşıydı. O bir Türkiyeli devrimciydi, ama Kürttü'



***



Ahmet'in 'o malum gece' de söyledikleri çok masum bir istekti. Sonra da yer yerinden oynadı. Ama ne oldu şimdi her yerde Kürtçe klip çekiliyor, yayınlanıyor. Hatta TRT bile Kürtçe yayın yapmaya başladı. Yani Ahmet'in koyduğu tavrın şimdi ne kadar doğru olduğunu o zaman onun üzerine çatal bıçak atan insanlar bile biliyor.



***



Yıllardır Ahmet Kaya hakkında sürdürülen tüm spekülasyonların ardından bu güne kadar sessizliğini sürdüren Ahmet Kaya'nın ağabeyi Mustafa Kaya ilk kez Birgün Pazar'a Ahmet Kaya hakkında bilinmeyenleri anlattı. Müzik çalışmalarının yanısıra iyi bir ressam olan Mustafa Kaya, bu güne kadar resimlerini ön plana hiç çıkarmamış. Şimdilerde tüm resimlerini kendi açtığı resim galerisinde sergilemeyi düşünüyor. Ahmet Kaya'nın müzik çalışmalarına, bıraktığı yerden sadece kendisinin devam edebileceğini söyleyen Mustafa Kaya, 'Nerde Kalmıştık' adlı projenin gerçekleşmesi için besteler yapıyor. Abi Mustafa Kaya, 'Ahmet Kaya, kaldığı yerden devam ediyor' diyor.



Resim yeteneğiniz varken siz kalkıp üç tane albüm yaptınız. Sizi albüm yapmaya iten neden neydi?



Ben resimden hiç kopmadım. Beste yapmam resimle aramı soğutmadı, aksine müziğin resim yaratısını beslediğini düşünüyorum. Ahmet Kaya, 1985 yılında ilk albümünü çıkarmıştı. Benim albüm çıkartmam ise tamamen tesadüf olmuştu. Zaten o dönemde söz yazıyor ve beste yapıyordum. Burada adını söylemeyeceğim bir çok sanatçıya verdim eserlerimi. İlk kasetim Deli Gözbebekleri çıktı. Derken, iki albüm daha yaptım, daha sonra Ahmet Kaya geldi 'bu son olsun, iki gözüm' dedi. Ondan sonra ben de müziğe ara verdim.







Ahmet Kaya kaset yapmana neden karşı çıktı?



Ahmet benim için endişeleniyordu. Unkapanı'nı hiç sevmez, nefret ederdi. 'Bak abi, burası kurt kapanı, buralar sana layık değil. Sen buralara gelme ben sana söz veriyorum birlikte kaset yapacağız' dedi. Ben de ondan sonra kaset yapmayı bıraktım. Resme yöneldim. TV yapımcılığı ile ilgilenmeye başladım. O dönemde televizyonda 'İçimizden Birisi' adlı sanat ağırlıklı bir program yapıyordum. Daha sonra Samanyolu TV'de 'Doğan ile Cemil' isimli uzun metrajlı bir filmde hem başrol oynadım, hem filmin müziklerini yaptım. Yine TGRT'de 'Laçin Koridoru adlı Azeri yapımı bir filmin müziklerini yapmak için Azerbaycan'a gittim. Bir iki yıl orada kaldım.







Yani popüler olmaya başladınız...



Popüler olmak insanın içindekilerini, üretim duygularını azaltıyor, bu yüzden çok da iyi değilmiş. Bunu o zamanlar anladım.







Bundan bir kaç ay önce Ahmet Kaya tekrar gündeme geldi ve Hürriyet gazetesi Ahmet Kaya'yı bölücülükle suçladı. Ama yine aynı gazetenin Genel Yayın Yönetmeni Ertuğrul Özkök, bu günlerde Ahmet Kaya'nın Kürt müziğinde bir efsane isim olduğunu ve güzel müzik yaptığını söyledi. Yani Ahmet Kaya eleştirenleri tarafından bile takdir ediliyor artık. Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz?



Ahmet Kaya'nın misyonu doğruydu. Bu gün Ertuğrul Özkök'ün Ahmet Kaya'yı takdir eden açıklamalarını, bu ülke için bir gerçeğin kabul edilmesi açısından saygıyla karşılıyorum. Ahmet Kaya bu ülkede bir efsaneydi ve bu ülkeyi bölmeye parçalamaya çalışan biri değildi. Tam tersine her sohbetinde, her konserinde şunları söylerdi. 'Bakın dostlar, biz bu ülkenin gerçek sahipleriyiz, herhangi bir milliyetçi mesele bizim işimiz değildir. Biz tüm dünya halklarının kardeşliğinin, birlik ve beraberliğinin sağlanmasından yanayız. Geçmişte ağabeylerimiz Filistin halklarının özgürlüğü için yürüyüş yaparlarken onlar Filistinliliği mi savunuyorlardı? Filistin milliyetçiliği mi yapıyorlardı? Kesinlikle hayır, ağabeylerimiz de ezilen halklardan yana tavır koyuyorlardı. İşte bizim de yaptığımız bugün budur' derdi.







Ahmet Kaya öldükten sonra bile, ona bir saldırı olduğu zaman hiç konuşmadınız. Kardeşinize saldırılar sürerken neden hep suskun kaldınız?



Evet konuşmadım, ama bu sustum anlamına gelmiyor. Ahmet Kaya'nın dünya güzeli iki tane kızı var. Ahmet Kaya'nın kızı, ağabeyi, kız kardeşi, annesi, karısı, dostu, arkadaşı olmak büyük bir onurdur. Büyük bir sorumluluktur. Çünkü Ahmet çok onurlu bir insandı. Kızları babalarıyla gurur duyuyorlardır. Ben de hep gurur duymalarını istedim. Çünkü Ahmet Kaya, uyuşturucu ticareti yapmadı, vergi kaçırmadı, ülkeyi hortumlamadı, yetimin hakkını yemedi. Ahmet Kaya sadece müzik yaptı. Kendini müzikle anlattı. Ahmet Kaya ülkenin bölünmesi parçalanması için hangi orduyu besledi, hangi silahlı çeteyi kurdu, hangi düşmanla işbirliği yaptı. Tanrı aşkına söyleyin? Türkiye'yi bölmek, parçalamak bu kadar kolay mı? Eğer bu kadar kolaysa, vay halimize. Ahmet Kaya, sadece kendi kimliğini özellikle sanatçı olmanın doğal sonucu olarak ve kendi hissiyatına saygı duymanın gereği için dile getirdi.







Her fırsatta Kürt olduğunu dile getirdi ve basın sürekli üzerine gitti...



'Ben Kürdüm' dedi, evet! Bu, 'ben Türkiye'yi parçalamak ve bölmek istiyorum' anlamına mı geliyor, yoksa devletinden korkmayan ama ülkesini seven çağdaş bir aydının ve sanatçının kendini özgün ve özgür hissetmesinin doğal bir dışavurumu mu? Ahmet Kaya hiçbir zaman yüz kızartıcı bir suçtan yargılanmadı. Benim inandığım gibi o da devrimcilerin ve aydınların inandığı yolda gidiyordu. Basının zaten istediği de buydu. Bizlerden, kalkıp savunma yaparak onlara malzeme olmamız bekleniyordu. Bu da Ahmet Kaya'nın felsefesine aykırı olurdu, kaldı ki biz bunu görüyorduk ve ne kendimizi ne de Ahmet'i popüler kültürün malzemesi yaptık. Bir diğer nedeni de, eşinden dolayı konuşmadık. Kalkıp biz bir şey söyleriz eşi neden böyle söyledin der, farklı algılanır, çocukları bu durumdan mahçup olur. Bu yüzden mümkün olduğunca Ahmet'e her açıdan zarar gelebilecek nedenlerden uzak durduk. Acımız zaten kemiriyordu içimizi. O onurlu acıyı yeterince çekmek istedik, Ahmet'i yitirmenin acısına saygı duymak istedik.







Ahmet Kaya'nın abisi olarak en iyi siz bilirsiniz, gerçekten Ahmet Kaya Apo'cu muydu?



Apocu'luğu, ya da PKK'yı (şimdilerde adı değişti, ama hala aynı adla tanındığı için bu adı kullanıyorum) devletin güvenlik kaygısının dışında, insanlararası ilişkilerde bir tehdit ya da ayrımcılık unsuru olarak, dilsel bağlamda kullanıma sürmeyi son derece tehlikeli buluyorum. Bir yerlerde profesyonel anlamda PKK'lı olan bir kesim vardır. Bu doğru. Ama bu kesim güvenlik güçleriyle zaten çatışma halindedirler. Ve onların mevcut yasalar karşısındaki konumları bellidir. Ancak kendine 'Ben Kürdüm' diyen her insan ya da sanatçıyı bu PKK kavramıyla ilişkilendirip, yasadışı zemine çekmeyi, yasalarla çelişir hale sokup suçlu ilan etmeyi son derece tehlikeli buluyorum ve bana göre gerçek düşmanlık bu zeminde hayatiyet bulur. Bu açıklamayı zorunlu gördüm.







Ahmet Kaya özelinde konuşsak...



Ahmet Kaya PKK'lı değildi. PKK'lı olduğunu hiç hissetmedim. Ahmet: 'Ben bir Kürdüm, bunu yadsıyamam' diyordu. Bir zenci rengini yadsıyabilir mi? Çekik gözlü bir Çinli, kendini yadsıyabilir mi? Irakta'ki bir Türkmen, Yunanistan'daki bir Türk kendi etnik yapılanışını yadsıyabilir mi? Tabi ki hayır. İşte Ahmet'in açıklamalarını bu noktada ele almak gerekir. Ahmet milliyetçi değildi, her türlü milliyetçiliğe karşıydı. Ahmet Kaya Türkiyeli bir devrimciydi ama Kürttü. O bir devrimci olarak müzik yapmak istiyordu. Ahmet'in kalkıp 'Ben Kürdüm' demesinin ardında bu devrimci tavır vardı. Ondan sonra Kürtçe nefis bir Türkü okudu ve esere bir de klip çekti ve bu klip'i yayınlamak istedi. Ahmet'in 'o malum gece' de söyledikleri çok masum bir istekti. Sonra da yer yerinden oynadı. Ama ne oldu şimdi her yerde Kürtçe klip çekiliyor, yayınlanıyor. Hatta TRT bile Kürtçe yayına başladı. Yani Ahmet'in koyduğu tavrın şimdi ne kadar doğru olduğunu o zaman onun üzerine çatal bıçak atan insanlar bile biliyor. Ahmet'in bu tavrı Türkiye'nin geleceğini ne kadar net gördüğünün de somut bir kanıtıdır. O ülkesinde ve ülkesi dışında, uluslararası platformda başarılı bir sanatçı ve aynı zamanda bir Türkiye devrimcisiydi. Ahmet Kaya, Fidel Kastro'nun özel davetlisi olarak Küba'ya gitti. Eşi ve çocuklarıyla birlikte Kastro'nun özel misafiri olarak Küba'da Türkiye'li bir devrimci sanatçı olarak ağırlandı. Ahmet Kaya sadece Kürtlere türkü söylemedi ki. Türkiye'ye, Ortadoğuya ve tüm dünyaya söyledi.







Siz böyle söylüyorsunuz ama bir zamanlar Ahmet Kaya'nın Abdullah Öcalan posteri önünde konser verdiğini gösteren resimleri yayınlanmıştı. Bu konuda ne düşünüyorsunuz?



Bu konuda benim ne düşündüğümden çok Ahmet'in ne düşündüğü önemli. Ama biliyorsunuz ki Ahmet de şu anda bu düşüncelerini dile getirecek konumda değil. Olsaydı ne düşündüğünü, orada ne yaptığını ve posterin altındayken kendisinin ne hissettiğini öğrenmiş olacaktık. Benim kalkıp şu anda aramızda fiziki olarak bulunmayan bir insanı belli bir format içine sıkıştırıp yorumlamamı son derece etik dışı buluyorum ve o kişiye saygısızlık olur. Ben kendi kişisel yorumumla kalkıp çok saygı duyduğum bir müzik adamını, üzerinde tartışma yaratılacak bir kategoriye sokma hakkını kardeşi olsam bile kendimde bulamıyorum.







Ahmet Kaya öldükten sonra içinizde bir burukluk kaldı mı?



O kadar saldırı oldu ama biz hem siyasi anlamda hem de insani boyutta olgun ve metanetli davrandık. Yine de kimseye kırgın değilim. Herkes ne yaptığını çok iyi biliyor. Cenazesinde olup bitenler, sonrasında yapılan konuşmalar ve çizilen senaryolar. Ben bunu fazla açmak istemiyorum. Bu Ahmet'in ölümüne saygısızlık olur. Zaman gerçek yol göstericidir. Ve biz şimdiden zamana etki yapmamalıyız. Ben burada Ahmet'le ilgili konuşursam ve bu onun müziğini, onun imajını etkilerse üzülürüm. Çünkü benim böyle bir hakkım yoktur. Ahmet'in gerek Türkiye'de ve gerekse yurtdışına çıkışından sonra neler olup bittiğini açıklamak ve yorumlamak bana göre sadece Ahmet Kaya'ya ve onun müziğine zarar verir. Onun ağabeyi, dostu ve arkadaşı olarak ben bunu yapmak istemiyorum. Zaman yalan ve dolanı atar bir yana, geriye sadece gerçek kalır. Hani ünlü bir söz var ya; 'Güneş çamurla sıvanmaz'. Ama ne yazık ki, cenazesinde hoş olmayan, basitlikler ve bana göre düzeysizlikler yaşandı.







Basitlikler ya da düzeysizlikler derken kastınız nedir?



Paris'te yaşayan ve orada PKK'nın sorumlusu olduğunu söyleyen bir zat, düzey olarak hiç de onanmayacak sözler ile beni incitti. Söylemleri, Ahmet Kaya'nın devrimci kişiliğine doğrudan saygısızlıktı. Belki benim oradaki yaklaşımıma da bir misillemeydi bu. Çünkü Ahmet'in cenazesini malzeme yapmalarına izin vermedim. Ama bu ucuz söylemlerinden dolayı PKK'lılarla polemiğe de girmedim. Çünkü biraz önce de belirttiğim gibi bu Ahmet'e saygısızlık olurdu. Bu ayıbı onlara bıraktım. Ne olursa olsun ben orada misafirdim. Acım büyüktü.



Her zaman Ahmet şunu söylerdi. 'Abi küçük şeyler ile uğraşmak bizim konumuz değil. Bak bu ülke bir orkestra gibi ve ben de dişimle tırnağımla bu orkestrayı yönetmeye talip oldum ve yönetiyorum da. Şimdi biz kalkıp bu orkestranın önünde limon yiyip de nefesli sazları bozarak orkestranın uyumunu bozanlara karşı durmamız gerekmektedir. Ulan Allahsız herkes kendi işini en iyi yapsa olay kendiliğinden çözülür. Sen memursun kalkmış kaset yapıyorsun' dedi ve kahkaha ile gülerek, 'Boş ver abi biz devrimciyiz. Ruhumuza işlemiş bizim devrimcilik. Devrimci kalacağız ve bir devrimci gibi öleceğiz. Ama ben Kürt doğdum Kürt öleceğim. Hiç bir partiye mensup değilim. Hiç bir parti ya da örgüt ya da kişi beni zerre kadar ilgilendirmiyor.' dedi ve sırtında paltosu elinde rakısı ile gülerek, 'bunlar da bir gün devrimci olacaklar, merak etme' diyerek rakısını yudumladı.