Anahtarın biri İsrail'de diğeri de İran'da

Taha Dağlı'nın yazısı

Aden Körfezi, bölgenin en kritik noktası. Yemen’deki darbeyi organize eden İran’ın gözü Akdeniz-Kızıldeniz bağlantısının çıkış noktası olan Aden’deydi.

Ocak ayında Yemen’de Şiiler darbe yaptı, başkenti ele geçirdi. Darbeye hedef olan hükümet, Islah Partisi yani Müslüman Kardeşler’di. Kral Abdullah ölmeden önce Suudi Arabistan yanı başındaki İran darbesine sessiz kaldı.

Kral Selman’la birlikte Suudi Arabistan Yemen’deki İran tehlikesine karşı geç de olsa harekete geçti. Çünkü bölünme noktasına gelen Yemen’de Şiiler, başkentle sınırlı kalmayıp, gözlerini seçilmiş iktidarın kontrolündeki Aden kentine dikti.

Haritadan bakınca bile Aden’in bölge için özellikle de enerji transferi adına ne denli kritik bir noktada olduğu açık seçik görülüyor.

Akdeniz, Kızıldeniz’e Süveyş yoluyla bağlanırken, Aden Körfezi bu bağlantının çıkış noktasında yer alıyor.

İran, Suriye’deki iç savaşın direk içerisinde, İran adına Suriye’deki durumun benzeri Yemen’de de geçerli.

Belki Husiler, Sana ile sınırlı kalıp Aden’e yönelmeselerdi, Yemen’deki kriz ülkenin bölünmesiyle sonlanabilirdi. Ama sanki İran bu kez büyük oynadı ve Aden gibi kilit bir noktayı ele geçirmek için hamle yaptı.

O hamle 10 Arap ülkesinin müdahalesini getirdi. İran’ın tek başına böyle kritik bir noktayı eline geçirmesi Körfez ülkelerinin sonu bile olabilirdi. Çünkü en büyük kaynakları olan petrolün transferi direk İran’ın kontrolüne kalacaktı.

Bölgede son birkaç haftada çok çarpıcı gelişmeler meydana geldi. Onlardan biri Mısır’ın Şarm el Şeyh kentinde düzenlenen konferanstı, yeni Süveyş Kanal’ının geleceği konuşuldu.

Kanal projesi Mısır’ın darbeyle görevden alınıp, hapse atılan seçilmiş ilk Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’ye aitti. Mursi’nin Süveyş Kanalı projesi, darbenin yüksek sesle konuşulmayan en büyük gerekçesi olmuştu.

Mısırlılar, 2013 Haziran’ında “şeriat geliyor” gazıyla Tahrir’de Mursi’yi istifaya çağırırken, sebep oldukları felaketin farkında bile değillerdi.

Mısır’ın milli projesi şu an Sisi’nin eline geçti ve dolayısıyla İsrail ve Batı’nın. İsrail diyorum çünkü Süveyş’e paralel bir kanal projesi de onlar da var. Aşkelon’dan Eilat’a uzanan ve Akdeniz’i Kızıldeniz’e bağlayan kanal projesi. Sina’yı da içine alan birbirine paralel o iki kanal, Aden’e giden yolun anahtarı ve o anahtar artık İsrail’in elinde.

Akdeniz-Kızıldeniz bağlantısının çıkışı Aden Körfezi oluyor. Kapının birini İsrail tutarken Aden’deki anahtara ise şu an için İran göz dikmiş durumda.

Oysa İran’a bu müdahale şimdi değil de Ocak ayında gelmiş olsaydı Yemen’de darbe falan olmayacaktı.

İran artık Yemen topraklarına girmiş bulunuyor, bu andan itibaren müdahale devam etse de İran, bu kritik noktalara ortak oldu bile.

Belli ki birileri savaş istiyor çünkü ortada bölgenin en kilit noktaları var ve bu kilit noktalar şu an yaşanan savaşlarla paylaşılıyor.