Körfez'deki patlak Türkiye'yi etkileyecek mi?

Ezgi Aşık/Haber7

ABD başkanı Trump'ın Riyad ziyareti sonrası Körfez'de patlak veren Katar krizinin, Türk ekonomisine yansımasını konusunu değerlendiren Tatlıyer, 'Katar ABD yörüngesine girerse bu durum Türkiye için gerek siyasi gerekse de finansal açıdan iyi olmayacaktır.' dedi.

Peki Körfez'deki Katar krizinin Türk ekonomisine yansıması ne olacak?

İşte haberimiz!

*Arap yarımadasında Katar'ın önemi nedir?

El-Tani ailesi tarafından yönetilen Katar, Kütahya kadar yüzölçümüne ve çok büyük kısmı göçmen olan 2.3 milyon nüfusa sahip oldukça küçük bir Körfez ülkesidir. Arap yarımadasında bulunan Katar’ın bir tarafında tek kara sınırı (87 km) paylaştığı ülke olan Suudi Arabistan, diğer üç tarafında da İran Körfezi bulunmaktadır. Bu açıdan, Katar karayolu sevkiyatı noktasında Suudi Arabistan’a muhtaçtır.

SUUDİ ARABİSTAN’IN ÜÇ KATI KADAR

Bununla birlikte, Katar çok ciddi miktarda doğalgaz ve petrol rezervine sahip olan stratejik anlamda çok önemli bir ülkedir. Katar, Rusya ve İran’ın ardından dünyanın en çok doğalgaz rezervine sahip olan üçüncü ülkesidir. Katar, Suudi Arabistan’ın yaklaşık üç katı kadar doğalgaz rezervine sahiptir. Öte yandan, Katar 25 milyar varil kanıtlanmış petrol rezerviyle bu konuda dünyada 13. sırada yer almaktadır. Sahip olduğu bu doğal kaynakların büyük katkısı sayesinde, Katar 132 bin dolar ile dünyada kişi başı milli gelirin en yüksek olduğu ülkedir. İşsizlik oranı sıfır mesabesinde ve enflasyon oranı oldukça düşük olan Katar’da kamu borcu da sadece yüzde 50’ler düzeyindedir.

YAPTIRIM ÜLKESİ KATAR

Katar, doğalgaz ve petrol rezervlerine olan bağımlılığını düşürebilmek amacıyla petrol dışı reel ekonomiye de büyük önem vermektedir. Katar’da sanayi, inşaat ve finans endüstrileri önemli düzeyde gelişim göstermiştir. Katar, milli gelirin yüzde 45’i düzeyinde bir yatırım oranına sahip olarak reel ekonomiye çok ciddi bir yatırım yapmaktadır. Halihazırda da milli gelirin yaklaşık yarısı hizmetler sektöründen elde edilirken, diğer yarısı da endüstriyel üretiminden elde edilmektedir.

KÖRFEZ ABD'NİN YÖRÜNGESİNDE

ABD, Ortadoğu üzerindeki etkinliğini 2000’li yıllarla birlikte inanılmaz şekilde genişletmiş olduğunu dünyada ekonomik eksenin hızla Asya’ya kaydığını ifade eden Yrd. Doç. Dr. Mevlüt Tatlıyer, “Şu hâlde ABD, dünyadaki petrol ve doğalgaz rezervlerinin çok önemli bir kısmına ev sahipliği yapan, ticaret ve enerji geçiş yolları üzerinde bulunan Ortadoğu’yu hegemon gücünü korumak adına kontrol etmek istemektedir. Bölgeye genel olarak bakıldığında, Birleşik Arap Emirlikleri ile Suudi Arabistan’ın çok büyük oranda ABD yörüngesinde oldukları görülmektedir. Daha küçük ülkeler konumundaki Bahreyn ve Yemen de benzer bir görünüm sergilemektedir. Seçilmiş cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’nin kanlı bir darbeyle devrilmesinin ardından darbeci Sisi yönetimindeki Mısır’da da ipler büyük oranda ABD’nin elinde gibi durmaktadır. Benzer bir durum Kaddafi’nin devrilmesinin ardından siyasi ve sosyal kaos içinde yuvarlanan Libya için de geçerlidir." değerlendirmesini yaptı.

KATAR BÖLGEDE BAĞIMSIZ POLİTİKA İZLİYOR

“Katar ise göreceli olarak bağımsız bir politika izlemeye çalışarak bölgedeki diğer birçok ülkeden ayrışmaktadır. Katar’ın izlediği söz konusu bağımsız politikanın ABD’de ortaya çıkardığı memnuniyetsizlik neticesinde, ABD’nin bölgede etkinlik sahibi olduğu ülkeler üzerinden Katar’a ders vermeye çalıştığı söylenebilir.”

TÜRKİYE KATAR İLİŞKİLERİNİN ÖNEMİ

Katar, bölgedeki diğer ülkelere kıyasla Türkiye ile daha yakın ilişkiler kurmuş olan bir ülke olduğunu dile getiren Tatlıyer, Türkiye üzerindeki ABD etkisinin zayıflamaya başlaması neticesinde, Türkiye’nin içinden geçmekte olduğu, Gezi olaylarıyla birlikte başlayan ve 15 Temmuz’daki hain darbe girişimiyle birlikte zirvesine ulaşan zorlu süreçte Katar Türkiye’yi finansal açıdan ciddi biçimde desteklemiştir. Türkiye de içinden geçmekte olduğu bu zorlu süreçte Katar’a destek olmak için elinden geleni yapmaktadır. Bölgede ABD etkisinden bağımsız bir şekilde hareket etmeye çalışan ülkelerin birbirini desteklemesi gerektiğinin dikkatini çekti.

DENGELİ POLİTİKA İZLENMELİ

Türkiye’nin, Körfez ülkelerindeki bu krizde nasıl bir politika izleyecek sorusuna da cevap veren Tatlıyer, “Öncelikli olarak Türkiye bu krizde kesinlikle Katar’ın yanında durmalı ve diğer ülkeler ile diplomatik iletişim kurarak Katar’a uygulanan yaptırımların ilgili ülkenin ve bölgenin çıkarına olmadığı anlatılmaya çalışılmalıdır.”

TÜRKİYE İÇİN İYİ OLMAYACAK

Yaşanan bu krizle birlikte petrol fiyatlarında cüzi bir artış yaşanabileceğini belirten Tatlıyer, “Bu durum da Türkiye’nin enerji maliyetini kısmen artırabilir. Fakat, bu krizin çok uzun sürmemesi durumunda -ki makul olan senaryo da budur- söz konusu etki de oldukça sınırlı olacaktır. Düşük bir ihtimal olmakla birlikte eğer bu kriz derinleşir ve Katar ABD yörüngesine girerse bu durum Türkiye için gerek siyasi gerekse de finansal açıdan iyi olmayacaktır. Fakat bu ihtimal oldukça düşüktür.” diyerek sözlerini tamamladı.