Geçmişten bugüne müstear isimler

Edebiyat ve basın dünyasının özellikle siyasi baskıların yoğun olduğu dönemlerde çokça kullandığı müstear isimle yazı yazma geleneği cazibesini giderek kaybediyor. Müstearla yazanlar o kadar azaldı ki, müstearın neredeyse sadece adı kaldı.

Edebiyat, sanat ve basın dünyasının vazgeçilmez unsuru olan 'müstear' yani 'takma' isimler, Türkiye'nin fikir ve düşünce özgürlüğü yolunda aldığı mesafenin de etkisiyle artık pek kullanılmaz oldu. Siyasi baskıların yoğun olduğu dönemlerde, edebiyatçıların ve gazetecilerin sıkça farklı isimlerle yazı yazma geleneği sona erme noktasına geldi. Türk basınında müstear isimle yazı yazan gazetecilerin sayısı bir elin parmaklarını geçmiyor.

Müstearlar gerçeğin önüne bile geçti

Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde görülmeye başlanan müstear isim kullanma geleneği, Cumhuriyet Türkiye'sinin ilk yıllarında da devam etti. Siyasi baskıların yoğun olduğu ihtilal dönemlerinde ise bir çok aydın ve yazar seslerini müstear isimlerle yazdıkları yazılar vasıtasıyla duyurmaya çalıştı. Öyle bir noktaya gelindi ki, bazen müstear isimle yazı yazan kişiler, bu isimlerle anılır oldu. Gerçek isimleriyle yazdıkları yazılar popülerleşme anlamında, müstear isimlerle yazdıkları yazıların gerisinde kaldı.

Günümüz yazılı basınında bunun en canlı örneği ise Taha Kıvanç ismiyle yazı yazan Gazeteci Fehmi Koru oldu. Edebiyat dünyasında bir dönem müstear isimle yazan yazarlar, baskılardan çekindikleri için kadın adı kullanarak bile yazılar yazdıkları oldu.

Geçmişten bugüne kimler ne adlar aldı?

İşte edebiyat, sanat ve basın dünyasından müstear isimle bugüne kadar karşımıza çıkan isimlerden bazıları:

Ahmet Turan Alkan: Recai Güllaptan

Attila İlhan: Abbas Yolcu, Beteroğlu, Ali Kaptanoğlu, Nevin Yıldız

Aziz Nesin: Bahri Filefil, Berdi Birdirbir, Fettane Şatifil, Kerami Pestenkerani, Kerim Kihkih

Çetin Altan: Hadi Borazan, Hüseyin Zurna

Ercüment E. Talu : Çekirge, Karga, Torik Necmi, Kertenkere

Faruk N. Çamlıbel: Akıllı Ozan,Çamdeviren, İğne ile Kuyu Kazan

Fehmi Koru: Taha Kıvanç

Halide Edip Adıvar: Halide Salih

Haldun Taner: Can Enişte, Haldun Hasırcıoğlu

Hamdullah S.Tanrıöver : Toplu İğne

Hilmi Yavuz: İrfan Külyutmaz, İsmail Hami Danişmend, Rabia Hatun

Kemal Tahir: Bedri Eser, Nurettin Demir, Kemal Tahir Tipi,

Melih Cevdet Anday: Gani Girgin, Zater

Murat Belge: Raif Özben

Muhsin Ertuğrul: Ertuğrul May, Nabi Zeki, İp Çeken,

Nazım Hikmet Ran: Ahmet Oğuz Saruhan, Ercüment Er, İbrahim Sabri, Kartal,

Nurullah Ataç : Sabiha Yağızlar

Orhan Veli Kanık: Adil Hanlı, Mehmet Ali Sel

Orhan Kemal: Yıldız Okur, Hayrullah Güçlü, Raşit Kemali

Peyami Safa: Server Bedii, Çömez, Şerazat

Reşat Nuri Güntekin: Ateşböceği, Mizah Yazarı, Yıldızböceği

Rıfat Ilgaz: Mehmet Rıfat, Stepne, Remzi Işık

Sedat Simavi: Rasim Servet, Çileli, Güleryüz

Samet Ağaoğlu: Samet Agayef

Yusuf Ziya Ortaç: Akbaba, Çimdik, Kamber

Yahya Kemal Beyatlı: Ahmet Agah, Süleyman Sadi, S.S.

Ziya Gökalp: Bimar, Büyük Baba, Meclis-i İdare Vilayet Kitabesinden Ziya