Esed için çember daralıyor

Suriye'de kimyasal silah kullanıldığına ilişkin iddialar ve "uluslararası müdahale" tartışmaları sürüyor... Suriye'de BM verilerine göre 100 binden fazla kişinin öldüğü iç savaşın bitirilmesi için yürütülen tüm diplomasi çalışmalarından şimdiye kadar somut bir sonuç çıkmamıştı. Kimlasal saldırı üzerine ABD, 'kırmızı çizgi aşıldı' açıklamasını yaparken İngiltere, Fransa ve son olarak Almanya da son 25 yılın en kötü kimyasal saldırısına sessiz kalmayacaklarının işaretini verdi. Barack Obama hafta sonu, olası askeri müdahale seçenekleri görüşmek için ilk önce İngiltere Başbakanı David Cameron ile telefonda 40 dakika görüştü. Obama ardından Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande ile bir görüşme gerçekleştirdi. Dün de Almanya Başbakanı Angela Merkel, Cameron ve Hollande ile görüştü. Yaşanan son gelişmelerin ardından İngiltere, Türkiye, Fransa başta olmak üzere birçok ülkeden ardı ardına açıklamalar geldi. Yürütülen diplomasi trafiği ve liderlerin açıklamalarının ardından dünya basını da "Müdahale üç gün içinde olacak" yorumlarına yer verdi.

ABD: ESED KİMYASAL KULLANDI

ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Suriye'de kimyasal silah kullanıldığının kanıtlandığını açıkladı. Kerry, Suriye rejiminin kimyasal silah kullanılan bölgeleri vurmaya devam ederek, kanıtları yok etmeye çalıştığını, BM ekibinin araştırmasına izin vermesinin artık güvenilirlilik açısından çok geç olduğunu bildirdi. Kerry, ABD Başkanı Barack Obama'nın Suriye'ye olası yanıtlara yönelik, Kongre ile aktif biçimde istişarede bulunduğunu söyledi. Kery, Suriye konusunda yaptığı açıklamaların hemen öncesinde Dışişleri Bakanı Davutoğlu ile görüştü. Görüşmede iki bakanın gündeminde Suriye ve Mısır konuları vardı.

ABD savaş gemileri Suriye açıklarında

Akdeniz'den sorumlu ABD'nin Altıncı filosuna bağlı USS Mahan destroyeri ana limana yol alırken, geri döndürülerek Akdeniz'de görev yapması emredildi. Diğer bölgede görev yapan USS Gravely, USS Barry ve USS Ramage destroyerleri birkaç düzine Tomahawk füzesi ile Akdeniz'in çeşitli noktalarında görev yapıyor.

Bölgede görev yapan destroyerler ABD donanmasının en büyük tonajlı savaş gemileri durumundadırlar. Bu destroyerler Irak savaşına ve Afganistan işgalinde de aktif görev almışlardır. En son Libya harekâtına katılmış destroyerler 2000 kilometre menzilli ve nükleer başlıklı Tomahawk seyir füzesi de atabilmektedir.

CAMERON TATİLİNİ YARIDA KESİYOR

İngiltere Başbakanı David Cameron'ın Ulusal Güvenlik Konseyi'nin Suriye konulu toplantısına başkanlık etmek için tatilini kısa keserek Londra'ya dönme kararı aldığı bildirildi.

Londra hükümetinden bir kaynak, Reuters'a yaptığı açıklamada, "Suriye'deki genel durum nedeniyle geri geliyor ve tüm potansiyel seçenekleri değerlendirmek için burada olacak" dedi.

Kaynak, Cameron'ın haftanın ilerleyen günlerinde geri dönmek yerine yarın Londra'da olacağını belirtti.
İngiltere'nin Suriye'deki hedeflerin füzeyle vurulmasını istediği haberlerine de yanıt veren kaynak, "Bunları konuşmak için erken" diye konuştu.

Kıbrıs'taki İngiliz üsleri alarma geçti

Kıbrıs Rum Kesimi'ndeki İngiliz üsleri, Suriye'deki olası gelişmeler için alarma geçirildi. Üsse çok sayıda savaş uçağının konuşlanması Suriye'ye yönelik hava operasyonunun ilk sinyalleri olarak değerlendiriliyor. İngiltere'nin ülke dışındaki en büyük üslerinden olan Ağrotur'un, olası uluslararası müdahalede merkez konumunda olacağı belirtiliyor.

ÇİN, SURİYE KONUSUNDAKİ SESSİZLİĞİNİ BOZDU

Çin, Suriye'de kimyasal silah kullanılması konusunda ilk resmi açıklamasıyı yaptı. Pekin yönetiminden yapılan açıklamada, Suriye'deki BM tarafından yapılan incelemelere destek verildiği bildirildi.

Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi'nin bakanlık resmi sitesinden yazılı olarak yaptığı açıklamada, Pekin yönetiminin Suriye konusunda yaşanan gelişmelere karşı tutumu ele alındı. Çin'in Suriye'de kimyasal silah kullanıldığı yönündeki iddialara büyük önem verdiğine vurgu yapan Çinli Bakan, "Kim kimyasal silah kullanırsa kullansın, buna karşı çıkıyoruz." açıklamasında bulundu.

Suriye'deki gelişmeleri yakından takip ettiklerine değinen Bakan Wang Yi, kimyasal silah kullanıldığı iddialarının doğrulanması konusunda BM'nin kararlarına bağlı kalacaklarını ve yapılan araştırmaların bağımsız, nesnel, adil ve profesyonel bir şekilde yürütülmesini desteklediklerini kaydetti.

İRAN'DAN TEHDİTLER

Kimyasal silah kullandığı gerekçesiyle Suriye'ye askeri operasyon ihtimalinin güçlenmesi İran'ı endişelendirdi.

Basın toplantısında konuşan İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Abbas Arakçı, "Suriye'ye askeri saldırıya karşı güçlü şekilde uyarı yapmak istiyoruz. Bunun sonuçları Suriye ile sınırlı kalmaz, tüm bölgeye yayılır" dedi.

RUSYA ASKERİ BİR KARŞILIK VERMEYECEK

Lavrov, Suriye'ye BM kararı olmaksızın yapılacak bir müdahaleden büyük endişe duyduklarını ancak Rusya'nın askeri bir karşılık vermeyeceğini kaydetti.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Suriye'ye BM kararı olmaksızın yapılacak bir müdahaleden büyük endişe duyduklarını ancak Rusya'nın askeri bir karşılık vermeyeceğini kaydetti. Rus Bakan Lavrov, böyle bir operasyonun uluslararası hukuka ve son düzenlenen G-8 zirvesindeki mutabakatına aykırı olacağını kaydetti. Suriye'deki etnik, mezhepsel problemlere dikkat çeken Rus Dışişleri Bakanı, Suriye muhalefetinin "Cenevre 2" zirvesine katılmasının sağlanmasının gerektiğini ifade etti.

TÜRKİYE TEZKERE HAZIRLIĞINDA

Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, Suriye'ye müdahale konusunda bir tezkere çıkartmak gerekirse bunun gereğini yapacaklarını söyledi.

Arınç şöyle devam etti:
"CHP yine klasik Esed'den yana tavrıyla 'Türkiye kesinlikle böyle bir müdahalenin içinde yer almasın' diyor. Öbür taraftan Oktay Vural da bildiğimiz Oktay Vural yine. Söyleyecek bir şeyler bulamamış 'Bunun Meclis'ten geçmesi gerekir' diyor. Şüphesiz bu bizim tek başımıza vereceğimiz bir karar değil. Meclisten geçer, Meclis karar verirse biz böyle bir şeyin içerisinde yer alabiliriz. Daha önce geçirilen tezkerelerde zaten bazı haklarımızı kullandık veya kullanmak üzereyiz. Bunun için de yeni bir tezkere gerekirse, gerekirse diyorum, elimizdeki mevcut imkanlara bakarız, Meclise geliriz, o zaman CHP karşı çıkar, MHP de umarım karşı çıkar çünkü ağızlarının çalımına bakarsak onlar da böyle bir operasyonun içerisinde Türkiye'nin yer almasını istemiyor olabilirler. Gücümüz yeterse biz çıkarırız ve böyle bir koalisyonun içerisinde yer alırız."

"Gerektiği takdirde o zaman TBMM'den bir tezkere çıkacak" denmesi üzerine ise "Elimizde bir tezkere var Suriye ile ilgili. Onun süresi zannediyorum dolmadı henüz. Onun içerisindeki yetkilerin kapsamında kalan bir husussa böyle bir şeye gerek duymayabiliriz" dedi.

Davutoğlu, Kerry ve Lavrov ile görüştü

Dışişleri Bakanı Davutoğlu, Suriye konusundaki diplomatik çabalar çerçevesinde, ABD Dışişleri Bakanı Kerry ve Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov ile görüştü.

Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, John Kerry, bugün Washington'da düzenlediği basın toplantısı biter bitmez Dışişleri Bakanı Davutoğlu'nu aradı.

İki bakanın görüşmesinde gündem tamamen Suriye oldu. Davutoğlu ve Kerry, Suriye'de yaşanan son gelişmelerle ilgili görüş alışverişi yaptı ve önümüzdeki dönemde neler yapılabileceği konusunu ele aldı.

ABD ve Rusya'nın Suriye toplantısı iptal edildi

Hollanda'nın Lahey kentinde Rus ve ABD'li diplomatlar arasında bu hafta içinde yapılması planlanan Suriye konulu toplantının iptal edildiği bildirildi.

AP haber ajansına konuşan ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan üst düzey bir yetkili, Suriye krizine siyasi bir çözüm bulmak amacıyla düzenlenecek uluslararası konferans konusunun görüşüleceği toplantının iptal edildiğini söyledi.

Yetkili, ABD Dışişleri Müsteşarı Wendy Sherman ve ABD Şam Büyükelçisi Robert Ford'un Rus mevkidaşlarıyla yapacakları görüşmenin, ABD'nin Suriye'de kimyasal silahlar kullanıldığı iddialarına ilişkin süregelen değerlendirmeleri nedeniyle iptal edildiğini belirtti. ABD yönetimi, Beşar Esad hükümetinin Suriye'de kimyasal silahlar kullanmış olduğuna ilişkin elinde delil bulunduğunu savunuyor.

SURİYE'Yİ BÖYLE VURACAKLAR

Pentagon tarafından ‘her olasılığa karşın' aylar öncesinden hazırlanan Suriye'de vurulabilecek hedefler listesi New York Times gazetesinin haberine göre geçen hafta Beyaz Saray tarafından incelenmeye başlandı.

Tomahawk füzeleriyle gerçekleştirilecek olan saldırılarda nokta atışlarıyla kimyasal silah depoları, askeri üsler, hava savunma sistemleri ve iletişim altyapısının yok edilmesi planlanıyor. Füzelerin Akdeniz'de konuşlu Amerikan ve İngiliz destroyerlerinden fırlatılması hedefleniyor.

İşte Suriye üzerine plan yapan devletler ve yorumları...

FRANSA: Hollande "Bu hafta her şey açıklığa kavuşur. Masada birçok ihtimal var. Uluslararası yaptırımları güçlendirebiliriz. Hava saldırısı düzenlenebilir. Ya da muhalifleri silahlandırabiliriz. BM inceleme yapacak. Ardından diplomasiye süre tanınacak. Kimyasal kullanılmasına sessiz kalınamaz" dedi.

ALMANYA'DAN İLK DESTEK

ABD: Savunma Bakanı Chuck Hagel, Suriye'de kimyasal silah kullanıldığına dair istihbaratı analiz ettiklerini ve harekete geçmeden önce delillere bakacaklarını söyledi.

İNGİLTERE: Dışişleri Bakanı William Hague, "Birleşmiş Milletlerin vereceği destek olmadan, Suriye'ye karşılık vermek mümkün olabilir. İngiliz hükümeti olarak, Şam rejiminin kimyasal silah kullandığı yönünde şüphemiz yok" dedi.

ALMANYA: Başbakan Angele Merkel hükümeti dün ilk kez olası bir operasyona destek vereceklerini açıkladı. Merkel'in sözcüsü "Eğer, kimyasal silah kullanıldıysa bu cezalandırılmalı" dedi.

BM: Genel Sekreter Ban Ki-moon, BM misyonunun kimyasal silah kullanıldığını tespit etmesi durumunda bunun uluslararası hukukun ciddi anlamda çiğnenmesi anlamına geleceğini belirterek, "İnsanlığa karşı işlenmiş bir suça izin veremeyiz!'' dedi.

NATO: "Gelişmeler yakından takip ediliyor. Kimyasal silah kullanılması kabul edilemez" denildi.

RUSYA KARŞI ÇIKIYOR

RUSYA: Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Tüm bu girişimler 10 yıl önce yapılanları hatırlatıyor. ABD, kitle imha silahlarını gerekçe göstererek Birleşmiş Milletleri bypass edip Irak'a operasyon gerçekleştirdi. Sonuçları herkesin malumu" hatırlatması yapıldı.

ÇİN: Dışişleri Bakanı Wang Yi, Suriye'ye müdahale konusunda ise net bir açıklama yapmasa da "Suriye'de çözüm sadece siyasi olmalı" dedi.

İRAN: Ayaklanmanın başlamasından bu yana Şam rejimine silah, para ve her türlü desteği verdiği bilinen Tahran yönetiminden yapılan son açıklamada, Suriye'ye olası bir askeri müdahalenin "kırmızı çizgileri" olduğu kaydedilmişti.

VİETNAM GİBİ OLUR

Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad, ülkesine karşı yaptırım veya askeri müdahale seçeneklerini gündeme getiren kimyasal silah saldırısı hakkında açıklama yaptı. Esad, Batılı ülkelerin kimyasal silah kullandıklarına yönelik iddialarını reddetti ve politik amaçlı olduğunu söyledi. Esad, ABD hükümetini ve ordusunu uyararak, "Suriye'ye saldırırlarsa başarısız olacaklar. ABD askeri operasyon düzenlerse, Vietnam'dan bugüne kadar başlattığı tüm savaşlarda olduğu gibi onu başarısızlık bekliyor" dedi.

F-16'LAR KEŞİF YAPACAK

Suriye'ye yapılacak olası müdahaleye, Türkiye, Libya modeliyle destek verecek. Türk Silahlı Kuvvetleri muharip güç olmayacak, hedef vurmayacak. F-16'larla keşif uçuşu yapılacak ve koalisyon güçlerine hava radar desteği sağlanacak. Gerek görülürse deniz unsurları da koalisyon güçlerine katılacak. Olası bir müdahale için 6 F-16 hazır bekleyecek.

İNGİLİZ BASINI ALARMDA

İngiliz Independent gazetesi, bir hafta içinde Suriye'ye müdahalede bulunacağını öne sürdü. Telegraph gazetesi de İngiliz donanmasının birkaç gün içinde ABD ile birlikte füze saldırısı düzenlemek için hazır olduğunu duyurdu. Times gazetesi de ABD ve İngiliz savaş gemilerinden füze operasyonu düzenleneceğini aktardı.

BM HEYETİNE SALDIRI

Birleşmiş Milletler, Suriye'de Doğu Guta bölgesine yapılan kimyasal silah saldırısıyla ilgili denetlemelerine olaylarla ve saldırılarla başladı. Öncelikle sabah saatlerinde Şam civarında yapılan havan topu saldırısında mermilerinden bir tanesi Şam'ın merkezinde bulunan BM heyetinin kaldığı Four Seasons otelinin yakınına düştü. Suriye basını, 'saldırının teröristler tarafından yapıldığını' öne sürerken, SANA haber ajansı üç kişinin yaralandığını belirtti. Bu gelişmenin üzerine BM heyeti güvenlikli bir konvoy ile oteli terk etti. Ama heyeti taşıyan konvoya ateş açıldığı. Keskin nişancı ateşinin bir araca isabet ettiği belirtilirken, olayda ölü veya yaralı olduğu hakkında bilgi verilmedi. Hasar gören araç başka bir araçla değiştirildi. BM heyeti saldırının ardından Muaddamiyet eş Şam bölgesine ulaşarak incelemelerine başladı. Heyet, sağlık ekipleri ve kimyasal gazdan etkilenenlerle gün boyu görüşmeler yaptı.