Şifalı bitki nasıl toplanır ve korunur

Eczacı Mustafa Aydıner, 190'lı yıllarda şifalı bitkiler konusunda merak asrdıktan sonra, yaptığı araştırmalarla bu konuda kendisini geliştirmiş ve uzmanlaştırmış tanınmış bir şifacı.

Son yıllarda bitkilerle tedaviye olan yoğun ilgiden dolayı bu konuda pek çok kitap yayınlandı. Bunların bir çoğu masa başında, diğer kitaplardan derlenerek vücuda getirilmiş derlemelerden ibaret.

Eczacı Mustafa Aydıner'in Şifalı Bitkiler Ansiklopedisi bu konuda diğerlerinden hayli farklı. Ünlü Psikiyatrist Doç. Dr. Sefa Saygılı, İ.Ü: Fen Fakültesi Btonatik ABD öğretim üyesi Erdal Üzen'in danışmanlığında hazırlanan kitap için, 'Aydırer ağabeyimiz, yıllarca ecnazesinde doğal ilaçlar üretti,Sayısız hastaya şifa dağıttı. Bununla da kalmadı Terkos Gölü kıyısındaki bahçesinde şifalı bitkiler yetiştirmekle meşgul oldu' diyerek yazarının uzmanlığını gözler önüne seriyor.   

Eczacı Mustafa Aydıner, bitkisel ilaçların tedavisinde başarılı olunabilmesi için bitkilerin şifalı özelliklerini kaybetmeksizin toplanıp korunması gerektiğinin altını çiziyor ve kitabında bu konuyu şöyle açıklıyor:  

Bitkilerin tedavi amaçlı kullanılması insanlık tarihi ile beraber başlamıştır... Yapılan araştırma ve incelemeler, bu konularda yüzlerce eserin yazılmasına sebep olmuştur. Halen günümüzde de insan sağlığına yardımcı olacak birçok buluş ve araştırma, bitkiler üzerinde yapılan incelemelerden elde edilmiş ve elde edilmeye de devam etmektedir.

Elde edilen tecrübe ve deneyimlerin insanlığa aktarılması, en kutsal görevlerdendir.

Bitkilerin insan sağlığı için kullanılması insanlık ile beraber başlamıştır.
Tedavi özelliği bilinen bitki sayısı 100 binin üzerindedir. Dünyada bitkilerle tedavi yöntemlerinin hızlı bir şekilde artış göstermesinin bir çok sebebi vardır:

1- Daha ucuz ve kolay kullanılır olması,

2- Kimyasal ilaçlarda görülen tehlikeli yan etkilerin bitikelerde olmaması: 'Her ilaç bir zehirdir, her zehir bir ilaç değildir'

3- Sentetik olarak elde edilen ilkel maddelerden daha kolay ve ucuza mal olması

4- Bitkisel droglar

Şifalı bitkiler çok uzun zamandan beri tedavide kullanıldıkları için, yan etkileri iyi bilinmektedir. Mesela ıhlamur, çörekotu yüzlerce seneden beri kullanılır, buna karşılık tedaviye yeni sokulan sentetik maddeler ve bunlarla yapılan ilaçlar kullanıldıkça yan tesirleri ve zararları görülmektedir ve tedavi alanından kaldırılan birçok sentetik ilaç ve ham madde bulunmaktadır.  Halen de piyasadan kaldırılmaya devam edilmektedir.

Daha sayamayacağımız birçok sebepten ötürü, dünya hızlı bir şekilde doğaya dönmeye başlamıştır. Türkiye’mizde de batıda olduğu gibi Tıp fakültelerinde Phitoterapi Kürsülerinin kurulması, eskiden olduğu gibi Doktorlarımızın bitkisel ilaç ve karışımlara reçetelerinde yer vermelerinin sağlanmasını temin edecektir.

Şifalı Bitkilerin Toplanması

Şifalı bitkilerin bazan bütünü, kökleri, kabukları, yapraklan, çiçekleri veya tohumları değişik şekilllerde kullanılmaya hazır hale gelir.

Şifalı bitkiler elle veya makas veya bazı özel aletlerle toplanır.

Toplanırken dikkat edilmesi gereken hususların bayında şunlar gelir:

1- İlaçlama yapılan meyvelerin yakınlarından toplanmaz.

2- Çevre kirliliği olan ve arabaların geçtiği yol kenarlarındaki şifalı bitkiler toplanmaz, zira egzoz dumanının bitkiler üzerinde menfi etkileri vardır.

3- Çiçek ve otlar nemli, sisli, yağmurlu günde veya üzerlerine çiğ düştüğü zamanlarda toplanmaz

4- Kabuklar, yağmurlu günden sonra toplanmalıdır.

5- Kök, rızam ve yumrular yağmurdan sonra çıkarılmalıdır.

6- Yapraklı bitkiler çiçek açmaya başladığı zamanda toplanmalı.

7- Çiçekler tamamen açılmadan evvel veya gonca halinde iken toplanmalı
8- Toprak altı kısımları (Kök rızam ve yumrular) bitkinin toprak üstündeki gövdesi kuruduktan sonra, genellikle ilkbahar, sonbahar dönemleri toplanmalı.

9- Kabuklar bitki yapraklarını döktükten sonra,

10- Meyva ve tohumlar olgunlaştıktan sonra toplanmalıdır.

Bu şartlar göz önünde bulundurularak toplanan şifalı bitkiler, taze iken çok çabuk bozulur, küflenir. Bozulmadan saklıyabilmenin en kolay yolu kurutmaktır. Kurutulurken dikkat edilecek hususlar şunlardır:

1-Güneşte Kurutma:  Bu metod daha ziyade kök gövde ve kabuklar için kullanılır. Zira Güneş çiçek ve yaprakların rengini alır. Kurutulurken kağıt bez veya  tahta ızgaralar üzerinde %70-80 kadar kıskımını kaybedecek duruma gelene kadar kurutulmaya devam edilmelidir.

2- Gölgede Kurutma: Bitkiler güneşle muhatap olmadan serin ve hava akımının bulunduğu yerlere sarılmalı, demetler halinde aşılmalı ve küflenmemesi için zaman zaman demetler açılmalı ve alt üst edilmelidirler. Bilhassa yaprak ve çiçeklerin kurutulması, bu metodla iyi netice vermektedir.

3-Sıcak Hava ile Kurutma: Dolap veya oda içinde, ızgara şeklinde raflar bulunan kapalı yerlere bitkiler serilir ve asılır. Sıcak hava veya soba ile içerisi ısıtılır, üstte konan aspiratörlerle, bitkilerden çıkan rutubet dışarı atılır. Kabuk, gövde kök yaprak ve çiçekler bozulmadan kurutulmuş olur.
4-Sera Gibi Camekanlı Sistemlerde Kurutma: Camekan içinde raflara ince tabaka halinde bitkiler serilir ve açılır, içerde meydana gelen su buharı ve doymuş hava üstte konan aspiratörle dışarı atılır.

Bu şekilde de her türlü şifalı bitkinin rahatlıkla kurutulması temin edilir.

Bu usullerle kurutulan bitkilerin özelliklerini kaybetmeden saklanması için ışık, sıcaklık ve rutubetten korunmaları lazımdır. Bunun için serin, kuru ve karanlık yerlerde bitkileri muhafaza etmeliyiz. Bu da bez torba, karton kutu, cam kavanoz, teneke, kese kâğıtlarında veya havası alınmış ambalajlarda muhafaza edilmelerini gerektirir. Mümkün olduğu kadar plastik kaplarda drogların saklamaması lazımdır, zira çabuk bozulabilir.

Şifalı bitkilerin her sene yenilenmesinde fayda vardır.

***

Bütün bunları öğrendikten sonra sıra geldi hangi hastalığın hangi bitkilerle naıl tedavi edilebileceğine. Bu konuda Şifalı Bitkiler Ansiklopdesinin bir özelliği daha dikkat çekiyor. Hem bitki adları ile arama yapıp, hangi hastalıklara şifa olunabildiğini, hem de hastalıklarla ilgili arama yapıp derde deva olacak şifalı bitkileri öğrenebiliyorsunuz...

Tedavide bitkisel formüllere güvenenlerin Sarı Papatya yayınlarından çıkan Eczacı Mustafa Aydıner'in Şifalı Bitkiler Ansiklopedisi'ni kütüphanelerinde bulundurmalarında yarar var.

İLETİŞİM VE AYRINTILI BİLGİ İÇİN:

Fevzipaşa Caddesi: No: 148 a-B Fatih Karagümrük, İstanbul

Tel: 0 212 635 40 31 - 521 34 04

Yayınevi Tel: 0 212 511 61 62

Kitap hakkında teknik bilgiler ve internet üzerinden sipariş şartları için bu linki kullanabilirsiniz.