Sistit hastalığının tanı ve tedavisi

"Her üç kadından birinde görülen sistit, kadınları en rahatsız eden hastalıklardan biridir" diyen Karaman Özel Selçuklu Hastanesi Üroloji Hekimi Op. Dr. Tükel, sistite sadece havuza, denize girmek ya da soğukta kalmak neden olmasa da; bu koşullar hastalığa yatkınlığı olan kişiler için kolaylaştırıcı bir faktördür diyerek hastalıkla ilgili genel bir tanımlama yaptı.

Nasıl oluşur? Belirtileri Nedir?

İdrarda yanma ve sık idrara çıkma en sık görülen sistit belirtileridir. Sistite yatkınlığı olan kişilerde kolaylaştırıcı faktörleri; havuza, denize girmek, soğukta kalmak, uzun süre ıslak ortamlarda kalmak, cinsel ilişki, genital akıntı varlığı olarak sıralayan Op. Dr. Tükel, bu gibi durumlarda genital floranın bozulabildiğini ve bakterilerin idrar yolundan mesaneye (idrar kesesine) ulaşmasının kolaylaştığını belirtti. İdrarda yanma ve sık idrara çıkma, aciliyet hissi nin en sık görülen sistit belirtileri olduğunu söyleyen Op. Dr. Tükel bunların her zaman sistit göstergesi olmayabileceğinin altını çizerek; "Aşırı sıvı, çay, kahve tüketilen durumlarda normalde de sık sık idrara çıkma görülebilir. Bazen az su içmeye veya aşırı terlemeye bağlı olarak da idrar rengi koyulaşır ve işeme esnasında yanma olabilir, bu nedenle şikayetler şiddetli değil ise ilk tedbir olarak, alınan sıvı miktarını arttırmak yeterli olabilir." dedi.

Doktora başvurulmalı mı?

"İlk 24 saat içinde idrarda yanma, sık idrara çıkma, aciliyet hissi gibi şikayetlerin tamamen geçmediği veya idrar yaparken zorlanma, idrarın kanlı gelmesi, kasık ve bel veya yan ağrısı, akıntı, idrar tutamama, ateşlenme, halsizlik gibi şikayetlerin eklendiği durumlarda idrar yollarında ciddi bir enfeksiyon olabilir." diyen Op. Dr. Tükel, bu durumda mutlaka bir doktora başvurmanın gerektiğini söyledi ve ekledi "Erişkin bir kadında sistit bir yıl içerisinde 3 kez ve daha sık oluyorsa o zaman altta yatan başka nedenlerin de araştırılması gerekmektedir."

Tanı ve tedavi süreci

Şikayetler şiddetli değil ise ilk tedbirin alınan sıvı miktarını artırmak olması gerektiğini söyleyen Op. Dr. Tükel, böylelikle idrarın mikropları dışarıya atmasının kolaylaşacağını ve şikayetlerin hafifleyeceğini belirterek şunları kaydetti: "Basit bir idrar tahlili ile sistit tanısı koymak oldukça kolaydır. Ancak özellikle sık tekrarlayan sistitlerde, mikrobun cinsinin saptanabilmesi ve uygun antibiyotiğin seçilebilmesi için idrar kültürü yapılması önemlidir. Bu aşamada yapılacak en önemli yanlışlardan birisi kontrolsüz antibiyotik kullanılmasıdır. Yanlış kullanılan ilaçlar hem yan etkileri nedeniyle sorunlar yaratabilmekte, hem de bakterilerde direnç gelişimine ve kronikleşen uzun süren enfeksiyonlara yol açabilmektedir. Komplike olan idrar yolları enfeksiyonlarında ise; daha uzun süreli tedavi ve sadece enfeksiyonu kurutmak değil aynı zamanda altta yatan nedenleri de araştırıp ortaya çıkarmak gerekir. İdrar yollarının asitlik derecesinin ayarlanması ( pratik olarak bu dönemde limonata içilmesi ) , sıvı alınımının arttırılması, altta yatan taş, kum gibi başka nedenlerin ortadan kaldırılması tedavi etkinliğini arttırmaktadır." şeklinde tedavi sürecini açıkladı.

Op.Dr. Tükel sistit tedavisinde önemli olan noktaları şu şekilde sıraladı;

Bol miktarda sıvı alın.
Hijyen kurallarına dikkat edin.
Kadınlar için tuvalette özellikle büyük aptes yaptıktan sonraki temizlenmeye önem verin. İster suyla ister tuvalet kâğıdıyla olsun, temizliğin önden arkaya doğru yapılmasına dikkat edin.
C Vitamini alın. C vitamini idrarla atılırken idrarın asitliğini de arttırdığından ve asit ortam bakterilerin yerleşmesini ve üremesini zorlaştırdığından tedavinin etkinliğini arttırabilir ve kısmen de olsa korunma sağlayabilir.