28 Şubat'ta savunmalar iddianameye bağlı

28 Şubat soruşturması, Ankara Barosuna kayıtlı avukat Yunus Akyol'un Nisan 2011'de yaptığı suç duyurusu üzerine başlatıldı. Akyol'un, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına verdiği şikayet dilekçesinde, 1995 genel seçimlerinde birinci olan Refah Partisi ile ikinci olan Doğru Yol Partisinin (DYP) koalisyon yaparak kurdukları 54. Hükümetin, "28 Şubat 1997'de yapılan darbeyle görevden uzaklaştırıldığını" savunarak, bunun Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 312. maddesinde düzenlenen "Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini ortadan kaldırma ve görevlerini engelleme" suçunu oluşturduğu iddia edildi.

Dilekçede, dönemin Genelkurmay Başkanı emekli Orgeneral İsmail Hakkı Karadayı ve kuvvet komutanlarının da arasında bulunduğu kişiler hakkında soruşturma açılması talep edildi.

İlerleyen süreçte, Türkiye'deki değişik cumhuriyet başsavcılıklarına bulunulan suç duyuruları dilekçeleri de Ankara Cumhuriyet Başsavcılığındaki soruşturmayla birleştirildi. Suç duyurusunda bulunanlar arasında, Fazilet Partisinden 1999'da milletvekili seçilen ancak TBMM'de yemin ettirilmeyen Merve Kavakçı da vardı.

Soruşturma kapsamında, dönemin Başbakan Yardımcısı Tansu Çiller, İçişleri Bakanı Meral Akşener, eski bakanlardan Hasan Celal Güzel, eski Emniyet Genel Müdürlüğü İstihbarat Dairesi Başkanı Bülent Orakoğlu, Deniz Kuvvetlerinde askerliğini yaparken bazı gizli belgeleri sızdırdığı gerekçesiyle hakkında açılan davadan beraat eden Kadir Sarmusak, feshedilen HAS Partinin bazı yöneticileri ile YAŞ kararıyla TSK'dan uzaklaştırılanların da aralarında bulunduğu çok sayıda kişinin, ''mağdur'' ya da ''tanık'' sıfatıyla ifadesine başvuruldu.

"Amaç, DYP'yi çökertmek"

Çiller, ifadesinin ardından yaptığı açıklamada, 28 Şubat sürecinde Hükümetin, özellikle de partisinin hedef alındığını belirterek, "Birinci amaç, Doğru Yol Partisini çökertmek olarak, Batı Çalışma Grubu kapsamlı bir çalışma sürdürmüş. Bunu yapmak için, bu partinin genel başkanını, o dönemde ölçülü ve doğrudan yıpratabilmek için her türlü haber ve imkanın kullanılması gerektiğini, birinci amaç olarak belirlemiştir" değerlendirmesinde bulundu.

İfadesi alınan dönemin Adalet Bakanı Şevket Kazan da "Refah Gerçeği" kitabını, soruşturma dosyasına delil olarak sundu.

İlk gözaltıların 12 Nisan 2012'de gerçekleştirildiği soruşturmada, aralarında emekli orgeneraller Çevik Bir, Erdal Ceylanoğlu, Çetin Doğan, Teoman Koman, Fevzi Türkeri ile emekli Tümgeneral Erol Özkasnak, emekli korgeneral Kamuran Orhon, MHP İstanbul Milletvekili Engin Alan ve eski YÖK Başkanı Kemal Gürüz'ün de bulunduğu 76 kişi tutuklandı.

Tutuklananlardan Albay Mehmet Haşimoğlu, tedavi gördüğü GATA'da hayatını kaybetti.

1. Ordu komutanı ifade verdi

Soruşturma kapsamında eski Genelkurmay Başkanı İsmail Hakkı Karadayı da 3 Ocak 2013'te "şüpheli" sıfatıyla ifadeye çağırıldı. Savcılık sorgusunun ardından, tutuklama talebiyle nöbetçi hakimliğe sevk edilen Karadayı, adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Savcılık, Karadayı'nın serbest bırakılmasına itiraz etmedi.

1. Ordu Komutanı Orgeneral Yalçın Ataman da soruşturma kapsamında ifade verenler arasında bulunuyor. İfadesi alındıktan sonra serbest bırakılan Ataman'a, yurt dışına çıkış yasağı getirildi.

Soruşturmada, şüpheliler Tümgeneral Sedat Arıtürk ve Cevat Temel Özkaynak ile emekli Korgeneral Erdoğan Öznal ve Albay Eser Şahan'a ise ulaşılamadı.

103 sanığa dava

Terörle Mücadele Kanunu'nun (TMK) 10. maddesiyle görevli Ankara Cumhuriyet Savcıları Mustafa Bilgili ile Kemal Çetin, hazırladıkları iddianameyi, 22 Mayıs 2013'te Ankara 13. Ağır Ceza Mahkemesine gönderdi.

"Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini cebren devirmeye, düşürmeye iştirak" suçundan 103 sanığın ağırlaştırılmış müebbet hapisleri istenen iddanamede, 7 şüpheli hakkında "kovuşturmaya yer olmadığına" karar verildi.

Suç tarihinin, "8 Temmuz 1996 ve sonrası" olarak geçtiği iddianamenin "şüpheliler" kısmında eski Genelkurmay Başkanı emekli Orgeneral İsmail Hakkı Karadayı, emekli Orgeneraller Çevik Bir ve Çetin Doğan ile emekli Tümgeneral Erol Özkasnak ilk 4 sırada gösterildi.

Çiller ve Akşener "mağdur"

İddianamedeki, "Sincan'ın işlek caddelerinde tankların ve zırhlı araçların 4 Şubat 1997'de yürütülmesi, planlı bir tatbikat ve hareket olmayıp, 3 Şubat 1997'de acilen verilen bir talimat üzerine gerçekleşmiştir" değerlendirmesi dikkat çekti.

Dönemin hükümet ortağı DYP'nin Genel Başkanı Tansu Çiller ile İçişleri Bakanı Meral Akşener'in, "mağdur" olarak gösterildiği iddianamede, eski Bakanlar Hasan Celal Güzel, Teoman Rıza Güneri ve Şevket Kazan, kapatılan Refah Partisi'nin milletvekilerinden Şeref Malkoç ve Mehmet Bekaroğlu ile kapatılan Fazilet Partisinden 1999'da milletvekili seçilen, ancak TBMM'de yemin edemeyen Merve Kavakçı, eski Emniyet Genel Müdürlüğü İstihbarat Dairesi Başkanı Bülent Orakoğlu'nun da aralarında bulunduğu 481 kişi "müşteki/mağdur" olarak yer aldı.

İddianameyi kabul eden mahkeme, 38 tutuklu sanığın tahliyesine karar verdi. Halen 37 sanığın tutukluluk hali sürüyor.

İddinamenin okunması uzun sürebilir

28 Şubat davasının dün gerçekleştirilen ilk celsesinde, kimlik tespiti tamamlandı.TRT tarafından görevlendirilen iki spikerin, toplam bin 309 sayfadan oluşan iddianamenin tamamını okunmasının uzun sürebileceği, bu nedenle, sanıkların savunmalarının bu hafta alınamayacağı değerlendiriliyor.

İddinamenin okunması tamamlandığı tardirde, sanık savunmalarının alınmasına geçilecek. Başta tutuklular olmak üzere sanıklar savunmalarınının yapacak.

Duruşmalara 6 Eylül'e kadar devam edecek.