Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Konferansı

Venedik Komisyonu Başkanı Gianni Buquicchio, "Anayasa mahkemelerinin anayasa ile teminat altına alınan hakların korunmasında oynadığı önemli rol, Twitter yasağı gibi son davalarda Türk Anayasa Mahkemesince etkin şekilde sergilenmiştir" dedi.

Buquicchio, Belek Turizm Merkezi'ndeki bir otelde düzenlenen "İnsan Hakları Ulusal Koruma Mekanizması Olarak Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Konferansı"nın birinci oturumda "Bireysel Başvuru Usulünü Teşvik Etmede Venedik Komisyonunun Rolü" konulu sunum yaptı.

Buquicchio, komisyonunun, üye devletlerin anayasa mahkemelerinde bireysel başvuru usullerinin yürürlüğe girmesini her zaman desteklediğini söyledi.

Anayasa mahkemelerine bireysel başvuru yapılmasının, temel insan hakları ihlallerine yönelik etkin bir iç hukuk yolu olacağına, böylelikle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinde o ülkeler aleyhine dava sayısının azalmasına katkıda bulunacağına inandığını anlatan Buquicchio, "İnsan haklarını korumaya ulusal düzeyden başlanmalıdır. Bu noktada anayasa mahkemesinin rolü hayati öneme sahiptir. Devletler çoğunlukla anayasaları aracılığıyla insan haklarını koruma altına almaktadır. Anayasa mahkemesi, anayasa ile koruma altına alınan hakları koruyan, anayasanın teminatçısı olarak bilindiğinden bu mahkemenin görevini etkin şekilde yürütebilmesi çok önemlidir" diye konuştu.

Buquicchio, Türkiye'de 2010 yılında gerçekleştirilen reform paketi ile Anayasa Mahkemesine bireysel başvurunun önünün açıldığını hatırlatarak, bu kanun neticesinde Eylül 2012 itibarıyla bireysel başvuru usulünün yürürlüğe konulduğunu dile getirdi.

İnsan haklarının üst düzeyde korunmaya devam edilmesinin Anayasa Mahkemesinin zaman içerisinde davaları nasıl ele alacağına bağlı olduğunu vurgulayan Buquicchio, şöyle devam etti:

"Anayasa mahkemelerinin anayasa ile teminat altına alınan hakların korunmasında oynadığı önemli rol, Twitter yasağı gibi son davalarda Türk Anayasa Mahkemesince etkin şekilde sergilenmiştir. Bu davada Anayasa Mahkemesi, yasağın ifade özgürlüğü ilkesi ve Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ile teminat altına alınan bireysel hakları ihlal ettiğine, dolayısıyla anayasaya aykırı olduğuna oy birliği ile karar vermiştir. Bireysel başvuru usulünün uygulamaya konulması ile Türkiye, Anayasada yer alan temel insan haklarının korunmasını daha da güçlü hale getirmiştir. Sayın Başkan Kılıç, siz ve hakimleriniz diğer devlet güçlerinin aşırılıklarına karşı bir siper olacak şekilde bu mahkemeyi şekillendirdiniz."

Buquicchio, yargının bağımsızlığına, hukukun üstünlüğünün önemine ve insan haklarını korumada temel ilkelerin takip edilmesi gerektiğine inanan Haşim Kılıç gibi Anayasa Mahkemesi Başkanları sayesinde anayasa mahkemeleri aracılığıyla yerel düzeyde bireysel başvuru usulü gibi etkin hukuk yolları elde edilebildiğini ifade etti.

"Türk Anayasa Mahkemesinin, mahkeme üzerinde ciddi baskıların olduğu dönemlerde dahi demokrasi, insan hakları ve hukukun üstünlüğünün güçlü bir savunucusu olmaya devam edeceğine inanıyorum" diyen Buquicchio, sözlerini şöyle tamamladı:

"Sayın Kılıç, sizin ve her bir hakiminizin sorumluluğu çok büyük. Anayasa Mahkemesi hakimleri olarak devlet politikasına şekil vermiyorsunuz ancak insan hakları üzerindeki aşırı kısıtlamaları ortadan kaldırmak ve güçler ayrılığını temin etmek sizin göreviniz. Böylelikle devlet politikası ve yasamanın demokratik anayasal çerçevede kalması temin edilebilir. Umarım mahkemeniz Anayasanın teminatçısı ve insan haklarının koruyucusu olarak bu önemli görevini yerine getirmeye ve diğer devlet güçlerinin aşırılıklarına siper olmaya devam eder."

Konferans, yarın sona erecek.