İşte Cumhuriyet’in kuruluş belgesi
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin 29 Ekim 1923 tarihinde kabul ettiği Anayasa taslağının orijinal belgesi, Cumhuriyet’in kuruluşunun 95. yıl dönümünde bir kez daha paylaşıldı.
Cumhuriyet, “Büyük Millet Meclisi Kanun-ı Esâsî Encümeni” olan Anayasa Komisyonu’nun, 1921 Anayasası’ndaki altı maddenin değişmesi maksadı ile hazırladığı tasarının Meclis’in 29 Ekim 1923 Pazartesi günü yaptığı 43. oturumunda kabul edilmesiyle edildi.
Bu tasarıya göre Anayasa’nın ilk maddesine, “Türkiye’nin yönetim şeklinin ‘Cumhuriyet’, devletin dininin ‘İslâm’, resmi dilinin de Türkçe olduğu ekleniyordu. Diğer maddeler de Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık ve Hükümet hakkındaydı.
Büyük Millet Meclisi’nin Anayasa’da 29 Ekim 1923’te yaptığı değişikliklerin yazılı olduğu sayfa. Bu metin, Cumhuriyet’in ilânının resmî belgesidir (TBMM Arşivi).
Yapılan oylamadan hemen sonra ise seçime geçildi ve Mustafa Kemal Paşa, kurulan yeni devletin ilk reisicumhuru seçildi.
CUMHURİYETİN İLANININ BELGESİ
İşte Büyük Millet Meclisi Arşivi’nde bulunan kanun belgesi ve bu belgede yer alan maddelerin ayrıntıları...
"Birinci Madde: Hâkimiyet, bilâ kayd ü şart milletindir. İdare usulü halkın mukadderatını bizzat ve bilfiil idare etmesi esasına müsteniddir (dayanır). Türkiye Devleti’nin şekl-i hükümeti Cumhuriyettir.
İkinci Madde: Türkiye Devleti’nin dini, din-i İslâm’dır. Resmî lisanı Türkçedir.
Üçüncü Madde: Türkiye Devleti Büyük Millet Meclisi tarafından idare olunur. Meclis, Hükümet’in inkısam ettiği şuubât-ı idareyi (ayrı ayrı bölümlere ayırdığı idarî işleri) İcra Vekilleri vasıtasıyla idare eder.
Dördüncü Madde: Türkiye Reisicumhuru, Türkiye Büyük Millet Meclisi Heyet-i Umumiyesi tarafından ve kendi âzası meyânından bir intihap (seçim) devresi için intihap olunur (seçilir). Vazife-i riyaset (başkanlık görevi), yeni Reisicumhur’un intihabına (seçimine) kadar devam eder. Tekrar intihap olunmak (seçilmek) caizdir.
Beşinci Madde: Türkiye Reisicumhuru, devletin reisidir. Bu sıfatla lüzum gördükçe Meclis’e ve Heyet-i Vekile’ye riyaset (hükümete başkanlık) eder.
Altıncı Madde: Başvekil, Reisicumhur tarafından ve Meclis âzası meyanından intihap olunur (Meclis üyeleri arasından seçilir). Diğer vekiller Başvekil tarafından yine Meclis âzası arasından intihap olunduktan sonra hey’et-i umumiyesi (hepsi) Reisicumhur tarafından Meclis’in tasvibine arzolunur. Meclis hâl-i içtimada (çalışma döneminde) değil ise keyfiyeti tasvip Meclis’in içtimaına tâlik olunur(toplantısına ertelenir)."
-
Dadaş Erzurum 5 yıl önce Şikayet EtOsmanlıyı anlamak için kendi öz dilimiz Osmanlıcayı öğrenmeliyiz. Bunda tartışılacak bir mesesel yok bakınız kuruluş belgesi latince değil O S M A N L I C A dikkat !!!Beğen Toplam 8 beğeni
-
medfun 5 yıl önce Şikayet Etarapça bilenlerin Osmanlı türkçesini rahatça anlaması diye birşey yok.Beğen
-
mahmut 5 yıl önce Şikayet EtOsmanlıcada yazı sembolleri arapça ve farsça'dan oluşuyor. bizim öz yazımız değil. Bizim öz yazımız uzak doğuda hun devleti,göktürk devleti döneminde kullandığımız (orhun kitabelerinde) yazı dili. Konuşma dilinde Osmanlıca daha doğrusu Öz Türkçeye dönmek için zaten Atatürk Türk Dil Kurumunu kuruyor ki yeni teknoloji,kültür,sanat, sosyal yaşamda hayatımıza giren kelimeleri Türkçe'leştirmek için.Beğen Toplam 2 beğeni
-
Erdoğan 5 yıl önce Şikayet EtTürkçe Dadaş kardeş Türkçe... Osmanlıca diye bir dil yok... Arapça bilseniz kolaylıkla anlarsınız..Beğen Toplam 3 beğeni
-
Muhammed 5 yıl önce Şikayet EtKendi cumhuriyetimizin kuruluş belgesini neden okuyamıyoruz acaba?Beğen Toplam 9 beğeni
-
Dadas 25 5 yıl önce Şikayet Etyasin kac hic tarimizi okudunmu osmanlica türkcesi o yazan methin.biraz gecmis tarihimize göz at kardes.Beğen Toplam 1 beğeni
-
Ahmet 5 yıl önce Şikayet EtBelgedeki yazı arap ve fars alfabesi. Şu anki yazımız latin alfabesi. Kelimeler Türkçe fakat yazı sembolleri farklı doğru anlaşılması adına. Şimdi okuyamıyoruz, yazık, şu hale bak diyen arkadaşlar belgedeki yazı dili de bizim kendi yazı dilimiz değil farkında mı?. (ki o yazı dilini Selçuklu ve Osmanlı döneminde terkettik. Terkettik diyorum çünkü hepsi bizim ecdadımız. Yaptıkları iyi işlerde, kötü işlerde bizim.) . O dönemlerde orijinal Dilimizi ve onun sembollerini terketmemiş olsaydık belki değişiklik yapmayı kimse aklına getirmeyecekti. Biz zaman içinde bölge,siyasi,ekonomik,din vs. şartlar nedeniyle hep kültürümüzü değiştirmişiz. Hala da böyle olmaya devam ediyor yanlışın temeli işte bu.Beğen Toplam 7 beğeni
-
selim 5 yıl önce Şikayet Et1000 yıldır kullanılmamış, güncelliğini yitirmiş ölüme terkedilmiş bir dile o günün şartlarında nasıl geçiş yapacaksın. Yeni savaştan çıkılmış, okur yazarlık %1. Eğitim,araştırma konusunda doğru düzgün hiç bir kurum yok. Kuran bile Türk diline çevrilirken sıkıntı çekilmiş. 1000 senedir kullanılmayan dile geçmek için uzun bir çalışma gerek ve o da o devirde mümkün değil.Beğen
-
ahmet 5 yıl önce Şikayet EtYapılan yorumda hakeret yok. Saygı sende göstermen gerek. Latin alfabesine geçileli de 100 sene olacak. Şu anda vermiş olduğun yorum da bu alfabede. Peki hala neden tartışılıyor? Eleştiriye kimse bir şey demiyor. Günümüzde kişilerde sanki kendi dilimizin sembolleriymiş gibi bir özlem var arapça ve Farsçaya bu nedenle o ayrımı yaptım. Ülkemizde herkesin herşeyi çok iyi bildiğine eminmisin?Beğen Toplam 4 beğeni
-
Ankaralı 5 yıl önce Şikayet EtBiz farkındayız yazı dilimizin kendi öz Türkçemiz olmadığının aşşağı yukarı 1000 küsür yıllık bir geçmişten bahsediyorsun farkındaymısın? BIrak’ın da eleştirilsin yapılan hata madem öyle Arap ve Fars alfabesine bi ön yargı vardı direk eski alfabeye geçilseydi o halde latin alfabesi neden? Başlı başına saçmalık, yapılan şey yanlış insanlarda hakarete varmadan eleştirmesini yapar. Her eleştiriye bi savunma yapmanın illa bi uyarı bilgilendirme yapmanın manası ne Herkes neyin ne olduğunu gayet iyi biliyor.Beğen Toplam 5 beğeni
-
MsK 5 yıl önce Şikayet EtAz kaldi yeni bir belge yazulacak Turk devleti ilelebet YasayacakBeğen Toplam 4 beğeni
-
??? 5 yıl önce Şikayet EtBu yazıyı mutlaka öğrenin...Beğen Toplam 3 beğeni
