Akıllı giysiler sıcakta serinletecek

Tolga Albay'ın haberi

Ege Üniversitesi (EÜ) Türk Tekstil Vakfı Ortak Araştırma Merkezinde (TAM) geliştirilen faz değiştirici ürünler, hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin çok üzerinde olduğu bu günlerde denenmeye başladı.

Merkez Koordinatörü Prof. Dr. Işık Tarakçıoğlu, aşırı sıcak ve soğuktan korunmayı amaçlayan ürünlerin laboratuvar testlerinin ardından günlük yaşam içinde de test edilmeye başlandığını kaydetti.

Düşük maliyetli akıllı tekstil ürünleri geliştirme çalışmaları kapsamında ilk olarak astronot giysilerinde denenen faz değiştirici ürünleri geliştirmeye başladıklarını kaydeden Tarakçıoğlu, şunları söyledi:  "Faz değiştirici özelliği bulunan, petrol esaslı parafinler ve yağların karışımından oluşan ürünler donarken ısı yayıyor, erirken de ortamdaki ısıyı emiyor. Bu ürünlerin ısı yayma ve ısı alma sürelerini uzatarak çok küçük maliyetlerle 2 saate varan sürelerde, aşırı sıcak ve soğuktan korunmayı mümkün kıldık. Ürünü ilk olarak araba minderi olarak denedik. Başarılı olunca bunu şapka, battaniye, perdelerde kullandık. Denemelerimiz başarılı oldu ve faydalı model belgesini aldık. Ürünlerin giysilere uyarlanması konusunda bazı tekstil firmalarıyla görüşüyoruz, bazı çeşitleri çok yakında piyasaya çıkabilir."

"KLİMA MASRAFLARI YÜZDE 25 DÜŞEBİLİR"

Karışım oranlarını değiştirip, erime ve donma noktalarını ayarlayarak, sıcak ya da soğukta kullanılabilecek ürünler geliştirdiklerini ifade eden Tarakçıoğlu, sistemin özellikle askeri giysiler ve perdelerde kullanımıyla önemli faydalar sağlayabileceğine işaret etti.

Ürünün tıp sektöründe kullanımı için çalışmaların devam ettiğini dile getiren Tarakçıoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü: "Askerlerin miğferleri sıcak günlerde 50 derecelere ulaşıyor. Çok düşük maliyetle, az yer kaplayan bu ürünler uygulandığında, sıcaklığın ortalama 2 saat süreyle 30-35 aralığında tutulduğu görülecektir. Kış şartlarında da aynı sürelerle askerin ısı kaybetmesinin önüne geçilebilir.

Faz değiştirici ürünler evlerdeyse perde ve çatı sistemlerinde enerji tasarrufu sağlayabiliyor. Kış aylarında güneş gören bir odada asılı bulunan perdenin güneş battıktan sonra ısı vermeye başlamasıyla kalorifer ya da sobaların oda koşullarına göre 2 saate varan sürelerde geç yakılması sağlanabiliyor.

Yaz aylarında da güneş gören bir odada günün en sıcak saatlerinde bile aşırı ısınma engelleniyor ve klima için harcanan enerji masrafının en az yüzde 25-30 oranında düşürülebiliyor."

1 kilogram faz değiştirici karışımın 2-3 YTL'ye mal olduğunu, bu ürünün şapkada kullanılmasıyla 50 YKr, minderde 3 YTL ve perdede metrekare başına 25 YTL ek maliyet getirdiğini belirten Tarakçıoğlu, özellikle turistik beldelerdeki otellerin enerji masraflarını önemli ölçüde düşürülebileceğini iddia etti.

TAM laboratuvarları önünde yapılan testlerde güneş altında normal bir şapka giydirilmiş mankenin saç bölgesindeki sıcaklık 41 dereceye ulaşırken aynı özelliklere sahip faz değiştirici batarya yerleştirilen şapka giydirilmiş mankendeki sıcaklık 29-30 derece arasında sabitlendi. Perde üzerindeki denemenin yapıldığı test kulübesinde de ürünün kullanıldığı ve kullanılmadığı testler arasında ortalama 10 derecelik fark görüldü.

(aa)