Ömerli'de felaketin fotoğrafı: Bidonlu günlere mi dönüyoruz?

İstanbul'da yağmur yağmaması sebebiyle barajlar dolmadı, susuzluk tehlikesi baş gösterdi. Elmalı, Sazlıdere, Pabuçdere, Kazandere gibi barajların tamamı boşaldı. Dün İstanbul genelindeki barajların doluluk oranı % 19,79’a indi.
İSKİ’ye göre İstanbul'da günde ortalama 2,8 milyon metreküp su tüketiliyor. Düzce'deki Melen Çayı ve yer altı suları gibi kaynaklardan her gün ortalama 1 milyon metreküp ilave su kullanılıyor. Kuraklıkla birlikte su kaynakları son 10 yılın en düşük seviyelerine inerken İstanbulluların 90 yıllardaki gibi yeniden su tankerleri ve bidonları ile tanışması gündemde.

ÇARE TASARRUF APARATI
Susuzluğa çare olarak uzmanlar ve yetkililerin çözüm tavsiyeleri arasında musluklara takılacak aparat, bulutlara atılacak yağmur bombası bulunuyor. Bu kapsamda İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), musluklar için yüzde 66 tasarruf sağlayan aparatın ücretsiz dağıtılmasını gündemine aldı. İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, “Yıllık 350/400 ton su tasarrufu sağlayacak bu başlıkları mutlaka kullanalım. Kurak bir yıl yaşıyoruz ve su tüketimimize çok özen göstermek zorundayız” dedi.  
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Orhan Şen de geçici bir çözüm olarak yağmur bombası atılmasını böylelikle yağışların yüzde 30’a kadar artacağını savundu. Ayrıca İTÜ tarafından hazırlanan “Ana Hatları ile İstanbul’un su problemleri ve çözüm önerileri” başlıklı raporda ise “İstanbul’da şebekeden kaynaklanan su kaçakları %30 civarındadır. Bu kaçaklar minimum bir düzeye indirilmelidir” denildi.

MELEN TARTIŞMASI
Öte yandan alarma geçirecek bir su kesintisi problemi olmadığını savunan İmamoğlu “Melen Projesi bugün bitmiş olsaydı ‘2040’a kadar su problemini çözdük’ lafı doğru olurdu. Ne yazık ki şu an doğru değil. İnşallah 2024 itibarıyla o sıkıntı ortadan kalkmış olacak”  ifadelerini kullandı. Buna mukabil projenin mimarlarından olan eski Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu “2003’te başlanan Melen Projesi’nin 1. merhalesi 20 Ekim 2007’de bitti. Ardından İstanbul’a su verilmeye başladı.  Projenin son kademi ise 2025’te bitecek. Burada özellikle bir hususun iyi anlaşılması gerekmektedir. Melen Barajı biriktirme yapmak için inşa edilen ve şehrin ileriki yıllarda artan nüfusun içme suyu ihtiyacını karşılamak üzere düşünülmüş bir barajdır. Oysa şu anda sanki Melen Sistemi bütün merhaleleriyle tamamlanmadığı için buradan İstanbul’a su iletilmiyormuş gibi bir algı var. Bu doğru değil” şeklinde karşılık verdi.

BARAJLAR 7 AYDA DOLUYOR
İTÜ Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros, önümüzdeki hafta gelecek olan iki yeni yağışlı hava dalgasına dikkat çekti, tahminlerde yanılma olabileceğine vurgu yaptı.  İstanbul sularının bir kısmının İSKİ barajlarından, bir kısmının da Melen Çayı veya Yeşilçay, Istranca derelerinden geldiğini hatırlatan Toros, şunları söyledi: Ümit ediyorum ki ocak ayında beklenen yağışı alırız. Akabinde barajlardaki su seviyesi hızla yükselmeye başlayacak. Önümüzdeki yedi ayda geçen yılların yüzde 51’i yağış alabilirsek ve tasarruflara uyarsak su kıtlığı çekmeyebiliriz.

DSİ, YAĞIŞLARDAN UMUTLU
Devlet Su İşleri Genel Müdür Yardımcısı Oğuz Kasap, İstanbul’da herhangi bir su problemi yaşanacağını düşünmeyenlerden. Meclis’teki Depremlere Karşı Alınabilecek Önlemleri Araştırma Komisyonu’nda sunum yapan Kasap, milletvekillerinin ildeki barajların doluluk oranlarına ilişkin sorularını cevaplandırdı. Kasap, kendi hesaplarına göre İstanbul’daki barajlarda üç ay yetecek daha su bulunduğunu, ekim-kasım aylarından itibaren su toplandığını dile getirdi. Ayrıca "Ocak ve şubat aylarında mutlaka gelen yağışlarla barajları dolduracağız. İstanbul için öngördüğümüz 2024-2025 yıllarından önce Melen’i bitireceğiz" ifadesini kullandı.